De openlucht voorstellingen
Een zeer gemengd publiek, dat zich best schijnt te amuseren op
de trappen van het stadhuis tijdens een der openluchtvoorstellingen.
Gezien het succes van de openluchtvoorstellingen tijdens
de Filmweek Arnhem in 1955 besloot het Bestuur van de
Stichting „Internationale Filmweek Den Haag 1957" ook
ditmaal een tweetal openluchtvoorstellingen in het pro
gramma op te nemen.
De technische dienst van de Nederlandsche Bioscoop-
Bond werd met de uitvoering daarvan belast. Er zijn in
Den Haag enige terreinen, welke zich voor zulke voor
stellingen lenen, doch daar het de bedoeling was een zeer
groot projectiebeeld te maken waarvan een zo groot
mogelijk publiek zou kunnen profiteren, moesten reeds
dadelijk enige mogelijkheden buiten beschouwing blijven.
Zo werd het openluchttheater van het Zuiderpark Ie klein
geacht en het Malieveld te riskant gevonden, omdat het
daar bij eventueel slecht weer te modderig zou kunnen
worden. In overleg met het Stichtingsbestuur viel de keuze
len slotte op het Burgemeester de Monchyplein. waaraan
het fraaie nieuwe stadhuis van Den Haag is gelegen. De
breedte van dit plein bedraagt circa 50 meter bij een
lengte van ongeveer 200 meter waarbij nog komen de aan
grenzende straten. 'Een nadeel was dat zich midden op het
plein twee grote lantaarns bevonden welke moeilijk te
verwijderen zouden zijn. Derhalve was het onmogelijk de
ruimte in de lengterichting te benutten. Het projectie
scherm moest dus in de breedte worden opgesteld en wel
zodanig, dat tussen de beide lantaarns die zich overi
gens op flinke afstand van elkaar bevonden door ge
projecteerd kon worden. Het beeldformaat werd voor
Cinemascopeprojectie bepaald op 26 x 11 meter, hetgeen
voorzover wij hebben kunnen nagaan het grootste pro
jectieformaat is, dat ooit in Europa is toegepast. Bij de
zogenaamde wide screen projectie met een verhouding
van 1 1.66 zouden de beeldafmetingen circa 18 x 11
meter gaan bedragen. Het projectiescherm moest boven
dien met het oog op een goed zicht vanaf alle beschik-
36
bare plaatsen drie meter boven de straat komen, waardoor
de totale hoogte veertien meter zou gaan bedragen, zijnde
dus ongeveer de hoogte van een huis met drie verdie
pingen.
Ter vergelijking diene, dat het projectiescherm dal in
1955 in Arnhem werd gebruikt, een hoogte had van 8
meter bij een breedte van veertien meter. Dit laatste
scherm was bevestigd op een houten paalconstructie, het
geen echter thans wegens de aanzienlijk grotere afmetin
gen teveel complicaties zou opleveren. Derhalve werd
ditmaal een constructie van stalen pijpen opgetrokken en
wel door de firma „Stalen Steiger Holland" uit Haarlem.
Uit de hierbij afgedrukte foto blijkt duidelijk de om
vang van het bouwwerk. Er werd niet minder dan 2160
meter stalen buis in verwerkt, die met behulp van 1460
stalen verbindingsstukken zijn samengevoegd. Het totale
gewicht van dit steigerwerk bedroeg bijna 10.000 kg. Ten
einde ook bij harde wind met het enorme projectie-opper
vlak van 286 m2 geen risico's te lopen, werd de voet van
hel stalen geraamte ongeveer iy2 meter in de grond ge
plaatst en bovendien verzwaard met 15.000 kg. ballast,
bestaande uit 150 betonnen blokken a 100 kg.
De staalconstructie is vervolgens door de Dienst Ge
meentewerken van Den Haag voorzien van boardplaten.
welke met ruim 200 kg. verf bewerkt moesten worden,
alvorens het gewenste smetteloos witte oppervlak werd
verkregen.
De projectie werd toevertrouwd aan de Handelsonder
neming Mumeta te Amsterdam, donatrice van de Bond.
die had aangeboden de voorstellingen kosteloos te verzor
gen. Zij ontving voor dit doel van de door haar vertegen-
woordige Frieseke en Hcfpfnerfabrieken uit Duitsland
een complete dubbele FH 99-installatie, alsmede een Tele-
funken-geluidsinstallatie. Tevens kwam uit Duitsland een
transportabele cabine, waarvan de afmetingen 4x4x2.10
meter bedroegen. Deze cabine kon dank zij de medewer
king van de gemeentelijke Overheid worden geplaatst op
de rijwielstalling, welke zich voor het stadhuis bevindt en
stond aldus op een afstand van ongeveer 65 meter van
hel projectiescherm. Daar de cabine met de daarin te
plaatsen complete dubbele projectie-inslallatie enige ton
nen zou gaan wegen was het noodzakelijk de rijwielstal
ling ter plaatse met zware stutten te versterken. Ook hier
bood de Dienst Gemeentewerken alle gewenste hulp. Ver
der moesten speciale voedingskabels worden aangelegd
om de nodige electrische energie te verkrijgen en werd de
cabine voor de koeling van de projectoren met behulp
van lange plastic slangen op de waterleiding aangesloten.
Van de toegepaste zeer robuste FH 99 projector druk
ken wij eveneens een foto af. De grote booglamp herbergl
een spiegel met een doorsnede van 55 cm. en deze spiegel
tezamen met een kolentrim, waarvan de positieve Hl kool
10 mm. dik was en als negatieve kool een zogenaamde
dubbele 7 mm. Hl koolspits is toegepast, leverde bij een
belasting van 85 a 90 ampère de gewenste lichthoeveel-
heid. Bij meting bleek, dat de verlichtingsslerkte in hel
midden van het doek circa 65 lux bedroeg bij het Cinema
scope formaat en ongeveer 80 lux bij grootbeeldprojectie
met een formaat van 18 x 11 meter. Voor projectie in de
openlucht bij een dergelijk groot beeld is dit zeer veel en
de helderheid van het beeld was dan ook uitstekend te
noemen. De Telefunken geluidsinstallatie voldeel even
eens geheel aan de verwachtingen en het gesproken woord
was op ieder punt van het uitgestrekte operatiegebied uil-
stekend verstaanbaar. Bij de voorstellingen zijn drie zoge
naamde geluidszuilen toegepast, waarvan de buitenste
door 100 Watt versterkers werden gevoed en de middelste
luidsprekergroep door een 200 Watt versterker. De ge
luidssterkte kon buiten de cabine worden geregeld.
Uit al deze technische bijzonderheden blijkt wel vol
doende duidelijk, dat voor het organiseren van openlucht
voorstellingen van de onderhavige omvang zeer veel komt
kijken.
Wat de voorstellingen zelf betreft kan worden vastge
steld, dat de cerjic voorspelling op Dinsdagavond mei ge
mengde gevoelens werd tegemoetgezien, niet omdat aan
de technische uitrusting werd getwijfeld, want bij he'
proefdraaien op Maandagavond was reeds gebleken da!
alles perfect functionneerde. Het weer had echter na de
zeer warme voorafgaande dagen een dreigend karakter
gekregen en boven de zee rommelde een zwaar onweer.
Het onweer kwar.i echter gelukkig niet boven land tot uil-
barsting want dii zou met de duizendkoppige menigte, die
omstreeks 21.30 uur op hel Burgemeester de Monchyplein
was samengestroomd, zeker geen prettig begin zijn ge
weest. De eerste regenbui kwam pas los ruim een half uur
nadat de voorslelling was geëindigd.
Het programma voor de eerste avond, dat in afwachting
van voldoende duisternis om 9.30 uur met wat lichte gra-
mofoonmuziek werd ingeleid, begon om 10.00 uur met een
korte toespraak, waarbij de toe-chouwers namens het Be-
sluur van de Stichting welkom werden geheten. Er zijn
voorts enige bijzonderheden verleid omtrent de vele tech
nische problemen, welke aan een openluchtvoorstelling
van dit kaliber zijn verbonden. Zo werd speciaal de aan
dacht gevestigd op het feit, dat het filmbeeldje slechts
ongeveer cm. breed is, zodat bij een projectiebreedte
van 26 meter sprake is van een 1300-voudige lineaire ver
groting.
Vervolgens werd het programma bekend gemaakt en is
een woord van dank gericht aan de verschillende gemeen
telijke instanties en functionarissen, die bij de voorberei
ding en uitvoering van al hetgeen voor deze voorstellingen
nodig was, steeds de grootst mogelijke medewerking heb
ben verleend. Begonnen werd nu met een poppenfilm van
de N.V. Joop Geesink's filmproductie „Dollywood" te Am
sterdam getiteld „Prince Electron". Deze film oogstte veel
bijval en werd gevolgd door de nieuwe Nederlandse docu
mentaire film van Bert Haanstra getiteld „Kembrandl.
schilder van de mens". Deze zeer bijzondere film over
werken van Bembrandt, die een vertoningsduur heeft van
twintig minuten, werd met grote belangstelling door hel
publiek gevolgd en kreeg aan het einde een daverend ap
plaus, waaruit wel duidelijk blijkt dat het „grote publiek"
zelfs in de open lucht een bijzondere artistieke film weet
De enorme staalconstructie, waaraan het projectiescherm bevestigd
werd.
liet projectiescherm nadert zijn voltooiing. Het figuurtje van de
monteur links boren demonstreert duidelijk de reusachtige af-
melingen.
te waarderen. Vervolgens is een vrolijke tekenfilm in het
Cinemascopeformaat van de N.V. Metro Goldwyn Mayer
Filmmaatschappij vertoond onder de titel „Touche pussy
cat". Hierom werd flink gelachen, hetgeen weer over ging
in bewondering bij de daarna volgende gekleurde docu
mentaire in het Cinemascopeformaat getiteld „Oriënt
Express to Hong Kong" van de N.V. Netherlands Fox
Film Corporation. Deze film bood talrijke prachtige pano
rama's, welke op het zeer grote projectievlak buitenge
woon goed tot hun recht kwamen. Het programma werd
ten slotte besloten met een klucht van Charley Chaplin
getiteld ,,De politie-agent", welke film wordt uitgebracht
door Corona Film N.V. De lachsalvo's waren bij deze
reeds zeer oude film niet van de lucht en na een slol-
woord namens het Stichtingsbestuur, ging het publiek om
ongeveer 11.15 uur voldaan huiswaarts.
De tweede voorstelling vond plaats op Vrijdagavond
21 Juni en hoewel het weer aanmerkelijk koeler was ge
worden bleek de belangstelling nog groter dan bij de
eerste voorstelling, waarschijnlijk als gevolg van de zoge
naamde mondreclame. Na een inleiding, die ongeveer
gelijk wa^ aan die van de eerste avond, werd het pro
gramma geopend met de vertoning van de gekleurde docu
mentaire film over de burgerluchtvaart, vervaardigd door
de Shell Film Unit en getiteld „De weg door de wolken".
Deze interessante film, die veertig minuten duurde, werd
met veel belangstelling gevolgd en kreeg aan het slot een
hartelijk applaus. Daarna volgde een gekleurde documen
taire film in het Cinemascopeformaat over de Botterdamse
haven van Corona Film N.V. onder de titel „Drie dagen
met Monica". Hierna kwam als vrolijk onderdeel van het
programma weer een Charley Chaplin klucht aan de beurt
en wel de oude film „De rustkuur" van Corona Film N.V.
Ook thans daverden de lachsalvo's over het grote plein en
het publiek amuseerde zich kostelijk. Dit amusement valt
