Toeneming van de Amerikaanse
speelfilm produktie
Boeken favoriet als onderwerp
voor Amerikaanse speelfilms
Twentieth Century-Fox zoekt weer
aansluiting bij M.P.A.A.
slagzin, dat films beter zijn dan ooit. En als dat niet liet
geval blijkt te zijn, zal men achter het ..waarom'" moeten
trachten te komen. Men zal de bioscoopbezoeker moeten
vragen, hoe vaak hij naar de bioscoop gaat, of hij minder
vaak gaat dan vroeger en wat daarvan de reden is. Men
zal de bioscoopbezoeker moeten vragen, naar welke films
zijn voorkeur uitgaat. Men zal de bioscoopbezoeker moeten
vragen welke onderwerpen titels van boeken, toneel
stukken en dergelijke hij graag verfilmd zou zien.
Bij een aldus opgezet marktonderzoek heeft de bioscoop
exploitant een belangrijke taak te vervullen. Hij zal, zo
mogelijk in een persoonlijke benadering, de bioscoop
bezoeker er toe moeten bewegen op openhartige vragen
even openhartige antwoorden te geven. Uit deze antwoor
den, mits op juiste wijze schriftelijk vastgelegd, zal de
filmindustrie onschatbare aanwijzingen kunnen putten."
Het idee van een systematisch marktonderzoek op het
gebied van de film is niet nieuw. Reeds zijn in verschil
lende landen op beperkte schaal dergelijke onderzoekingen
verricht en deze hebben waardevolle gegevens opgeleverd.
Niettemin verdient de gedachtengang van de heer Carreras
de aandacht, omdat wanneer wat hem voor ogen staat
een massaal internationaal onderzoek, waarbij het gehele
bioscoopbedrijf in verschillende landen wordt ingescha
keld voor verwezenlijking vatbaar zou blijken te zijn
het film- en bioscoopbedrijf daarvan rijke vruchten zou
kunnen plukken. Men mag daarom hopen, dat de woorden
van Carreras verder zullen klinken dan Engeland en dat
de internationale organisaties zijn ideeën ernstig in over
weging zullen nemen.
In de eerste zes maanden van dit jaar hebben de Ameri
kaanse filmproducenten 141 draaiboeken ter goedkeuring
voorgelegd aan de Production Code Administration een
organisatie van het Amerikaanse filmbedrijf, die met het
beoordelen van de toelaatbaarheid van films en film
projecten is belast. Dit aantal houdt een toeneming in van
48 ten opzichte van de eerste helft van het vorige jaar.
toen de filmscenarioschrijvers in Hollywood enige tijd
hadden geslaakt.
In de eerste helft van dit jaar werden honderddertig
speelfilms twaalf meer dan in de eerste zes maanden
van 1960 door de Production Code Administration
voor vertoning in de Verenigde Staten toegelaten. Van
betekenis is echter, dat van dit aantal niet minder dan 57
buiten de Verenigde Staten werden gemaakt, waarvan 27
door Amerikaanse filmproduktiemaatschappijen. hetgeen
er op wijst, dat de belangstelling voor de niet-Amerikaan-
se film en in het bijzonder voor de Europese film toe
neemt en de rol van Hollywood als filmproduktiecentrum
in betekenis achteruit gaat.
Het ter goedkeuring voorleggen van films en film
projecten aan de zelfcontrole van het filmbedrijf via de
Production Code Administration is in de Verenigde Staten
niet verplicht. Vooral vele kleine filmverhuurders probe
ren vaak films zonder het zegel van de Production Code
Administration te verhuren, hetgeen ook wel gelukt indien
men bereid is de vertoning in de grote theaters, die zich
nauwgezet aan de vrijwillige censuur houden, prijs te
geven.
anneer de huidige gunstige ontwikkeling aanhoudt,
zullen in de loop van dit jaar 250 tot 260 speelfilms voor
vertoning in de Verenigde Staten kunnen worden vrij
gegeven, hetgeen aanzienlijk meer is dan de 211 speelfilms,
die in 1960 het zegel van de Production Code Admi
nistration verkregen. De produktie-activiteit in de Ameri
kaanse filmstudio's ligt thans op een betrekkelijk hoog
peil: in de eerste helft van dit jaar kwamen negentig films
in produktie, hetgeen 36 meer is dan vorig jaar en twaalf
meer dan in 1959.
De stof voor de films, die de Amerikaanse filmprodu
centen in Hollywood vervaardigen, wordt in niet minder
dan 85 procent van de gevallen ontleend aan romans. Dit
berust op de ervaring van de Amerikaanse filmproducen
ten, dat boeken een beter en geliefder dramatisch onder
werp voor filmscenario's opleveren dan andere bronnen,
zoals toneelstukken. De populariteit van de betrokken
roman speelt daarbij uiteraard een belangrijke rol evenals
de grote leeswoede, die de Amerikanen vooral sedert de
stormachtige opkomst van het pocketboek aan de dag
leggen.
Bijna alle romantitels. die op de lijst van de meest
verkochte boeken voorkomen, worden door de filmprodu
centen aangekocht: de Amerikaanse filmindustrie koopt
jaarlijks de filmrechten op van tussen de vijfhonderd en
zeshonderd romans, waarvan uiteindelijk echter minder
dan de helft voor het vervaardigen van films wordt ge
bruikt.
Overigens oefenen de populariteit van boek en film
wederzijds een grote invloed op elkaar uit. Doorgaans
bestaat er van de zijde van het Amerikaanse publiek veel
belangstelling voor films, die naar populaire romans zijn
gemaakt, terwijl aan de andere kant de vertoning van de
film veelal een grote stimulans betekent voor de verkoop
van het boek.
Merkwaardig is, dat de Amerikaanse filmacteurs bij
voorkeur rollen spelen, die aan bekende en veelgelezen
romans zijn ontleend. Daar de filmproducenten gaarne
rekening houden met de verlangens van de acteurs, vooral
wanneer deze zich een grote faam hebben verworven,
vormt dit feit eveneens een stimulans om de stof voor films
in de romans te zoeken.
Spyros P. Skouras. president van de Twentieth Century-
Fox, en Eric Johnston. directeur van de Motion Picture
Association of America, hebben onlangs besprekingen ge
voerd om de mogelijkheden te onderzoeken van een terug
keer van de filmmaatschappij tot de M.P.A.A. Zoals be
kend heeft Twentieth Century-Fox het lidmaatschap van
de M.P.A.A. enige tijd geleden ongedaan gemaakt, omdat
men zich niet met het beleid van deze organisatie kon
verenigen.
Spyros Skouras heeft tijdens de besprekingen aan
Johnston een memorandum overhandigd, waarin een aantal
verbeteringen worden aanbevolen voor de organisatie van
de filmindustrie, met het verzoek om dit memorandum
aan het bestuur van de M.P.A.A. voor te leggen.
anneer het bestuur van de M.P.A.A. bereid mocht zijn
de door Skouras noodzakelijk geachte wijzigingen in het
beleid ernstig te overwegen, zal de directie van Twentieth
Century-Fox wellicht bereid zijn om opnieuw als lid tot
de M.P.A.A. toe te treden. De aanbevelingen van Spyros
Skouras zullen voorlopig niet worden gepubliceerd.
168
