Welnu, in het geval Marilyn Monroe slaagt deze ruwe
verdwijning, als zij ons al ontroert, er toch niet in om
ons in opstand te brengen, nauwelijks zelfs ons te ver
rassen. Dit verdwijnen schijnt inderdaad logischerwijs
gedicteerd, onverbiddelijk meegebracht door een lange
reeks gebeurtenissen, die dit reeds in zich opgesloten
hielden. En als wij een beroep mogen doen op Aeschylos,
zouden wij bijna willen zeggen, zoals Klytemnestra.
staande bij het lijk van Agamemnon: ,,De dingen zijn
zoals zij zijn en zoals zij moesten zijn'.
Inderdaad brengt de mythe, in welk tijdsgewricht of
omgeving ook ontstaan, altijd een treurspel met zich
mee. Of eerder schijnt de mythe zich niet vrijelijk te uiten
en zich geheel en al te verwerkelijken behalve in de tra
gedie, in aanmerking genomen alles wat dit met zich
brengt aan wat tevoren is vastgelegd aan onverbiddelijk
heid, aan buitensporigheid en ook aan conventie.
Een regisseur, Louis Malle, probeerde eens deze mo
derne mythe van een filmster op het doek te brengen.
Het minste wat men er van kan zeggen, is dat het een
mislukking was. Zijn film was ongetwijfeld niet zonder
beeld- en stijlkwaliteiten. Maar aan de heldin, waarvoor
de vertolkster zelf overigens model had gestaan, ontbraken
de elementen van het waarlijke treurspel, die onontbeer
lijk zijn om mythen geloofwaardig en boeiend te maken,
of het nu gaat om een „ster", een parachutist of een
Tour de France-renner.
Bij Marilyn Monroe waren echter alle elementen aan
wezig: een ongelukkige jeugd, hachelijke eerste stappen,
verdeeld tussen het werk in de fabriek en de meer dan
ontklede foto's voor kalenderbladen, dan de kans, het blik-
semsucces. het fortuin, de roem, maar tegelijkertijd mis
lukte liefdesavonturen, verwelkte en verloren vriendschap
pen, een duizelingwekkende, vasthoudende en bespotte
lijke eenzaamheid van een der meest begeerde vrouwen
ter wereld, vervolgens de onweerstaanbare aantrekkings
kracht van het luchtledige, tenslotte een masker van ont
goochelde en striemende humor, om voor de ogen van
de anderen, soms zelfs voor haar eigen ogen, zoveel
echte wanhoop te verbergen, een masker, waaruit bij be
paalde gelegenheden gevleugelde woorden ontsnapten.
Marilyn Monroe bezat alle onontbeerlijke elementen
van de moderne mythologische held. Laten wij vooral
niet voorbijgaan aan de dagelijkse afwisseling van kal
merende en opwekkende middelen, waarvan de obsede
rende en meedogenloze syncoop blijkbaar meer geschikt
is dan de cadens van het ionische vers om in een juist
ritme uitdrukking te geven aan de treurspelen van onze
tijd, tenminste aan dit soort tragedies.
Niets gemeenschappelijks, zoals U ziet, met het
wispelturige en vervelende persoontje uit ,,Vie privée"',
aan wie de auteur zelfs niet de sympathieke en ware
zijden van zijn model heeft durven meegeven, bevreesd
om haar geheel en al van elke mystificatie te ontdoen.
Niemand heeft er ooit nog aan gedacht om een film te
maken over het geval-Monroe, tenminste niet tijdens haar
leven en dat is ook het beste, want het personnage, dat
zij op het doek belichaamde, zo volstrekt tegengesteld
aan dat wat zij in werkelijkheid was, vergrootte de kracht
van de mythe nog. Het schijnt evenwel in „Misfits", dat
soms de schaduw van de ware Marilyn Monroe voorbij
gaat. Opgemerkt dient te worden, dat Arthur Miller. de
auteur van deze film was en dat dit scenario in zekere
zin een geschenk was bij hun scheiding. Alles blijft aldus
volslagen logisch. Tot het eind zal Marilyn Monroe vol
komen trouw zijn aan de uitgestippelde lijn. Als een zui
ver voortbrengsel van Hollywood zou zij vanaf de top
van de roem, die het succes haar had gegeven, naar de
afgrond gaan, vergelijkbaar met, maar toch veel gevaar
lijker dan die, waarin elke dag talloze van haar zusters
worstelen: al die serveuses in café's en cafetaria's, vaak
ook aardige meisjes, die de bioscoop geen kans heeft ge
geven, maar die er zich toch aan blijven vastklampen,
als sterren geboeid door de filmstad in Californië.
Marilyn Monroe heeft dus aan haar verdwijning van
het toneel een soort kuise halftoon willen geven van wan
hoop en dramatiek. Ook daarin is zij geslaagd. Het
schijnt, dat door deze zelfmoord, die in tegenstelling tot
andere geruchtmakender, maar onschuldiger zelfmoorden,
die een twijfel maar ook de dood achter zich laat, zij
inderdaad er zeer nadrukkelijk voor heeft gewaakt, op de
Fons Rademakers
maakte een speelfilm
„Als twee druppels
water", waarvoor hij
zelf het scenario
schreef. De stof voor
de film is onleend aan
de roman „De don
kere kamer van Da-
modes" van WF.
Hermans.
