Techni§cope II
Het beeldformaat schijnt eveneens te zullen gaan af
wijken van de tot nu toe bij Cinerama gangbare hoogte/
breedte verhouding 1:3. Genoemd wordt een verhoudings
maat van 1 2,6, welke dus dicht bij de 70 mm verhouding
van 1 2,2 ligt.
Mede gelet op het volgens foto's zeer robuuste uiterlijk
van dit nieuwe objectief mag worden verondersteld, dat
het hier een combinatie van een zogenaamd basisobjectief
en een vorm van anamorfotisch voorzetoptiek betreft, met
speciale randcorrecties. Overigens kan uit de vooralsnog
vrij vage publicaties worden opgemaakt, dat ook bij het
copiëren reeds bepaalde correcties ten opzichte van het
gebogen scherm worden aangebracht.
Voorts is nog bekend gemaakt, dat het volgend jaar
eigen opnamecamera's voor het systeem in gebruik zullen
worden genomen.
Daar volgens de berichten de bestaande Cinerama-
projectoren aangepast kunnen worden aan het nieuwe
procédé dit lijkt ons overigens een zodanig ingrijpende
verbouwing, dat het aanschaffen van 70 mm projectoren
vermoedelijk goedkoper of althans niet veel duurder zal
zijn ligt het voor de hand dat ook bij Cineramaprojectie
in de toekomst met een dubbele installatie zal worden
gewerkt, waardoor „overnemen" tijdens de voorstelling
mogelijk wordt en het gebruik van enorme filmspoelen die
zo zwaar zijn, dat zij in de boventrommel moeten worden
getakeld, niet langer noodzakelijk is.
De vertoning van een aantal stukken uit een werkcopie
van de komende film was volgens verslaggevers uit tech
nisch oogpunt bijzonder geslaagd.
Nu dus de eis van drie afzonderlijke cabines benevens
een geluidscabine, waardoor het geheel speciaal voor be
staande bioscopen, alleen al om bouwtechnische redenen
bijzonder gecompliceerd werd, vervalt, kan worden ge
steld, dat ook het Cinerama-systeem binnen het bereik
van de normale exploitatie komt te liggen.
Alleen het grote, diep doorgebogen projectiescherm kan
daarbij dan nog een probleem vormen en wel uitsluitend
een ruimteprobleem voor bestaande bedrijven.
De verwachtingen van de Cinerama Company, die haar
nieuwe enkelvoudige film bij de première zal gaan pro
jecteren op een scherm van ruim 10 x 26 meter zijn
dan ook, dat het wereldaantal van 127 Cinerama-theaters
per eind 1963 zal zijn gestegen tot 154 en dat er binnen
drie jaar zeshonderd Cinerama-bioscopen zullen zijn, waar
van driehonderd in de Verenigde Staten.
Of en zo ja in hoeverre ook ons land tot deze expansie
zal gaan bijdragen moet uiteraard worden afgewacht.
Onlangs werden in Londen door Technicolor enige
demonstraties gegeven met een nieuw procédé, dat met
35 mm film de kwaliteit van 70 mm projectie bereikbaar
zou maken.
Inmiddels zijn in de vakpers de nodige gegevens over het
Techniscope-systeem verschenen en blijkt dat het hier gaat
om een nogal revolutionaire wijziging in de opname
techniek.
Tot dusverre werd 35 mm materiaal zowel bij opname
als in de projectie gebruikt over een beeldhoogte van vier
perforatiegaatjes (behalve bij Cinerama). Bij het nieuwe
opnamesysteem wordt echter de beeldhoogte gehalveerd,
d.w.z. men transporteert de film in de opnamecamera over
een afstand van slechts twee perforatiegaatjes. Het negatief
krijgt aldus de halve hoogte t.o.v. de bestaande opname
praktijk hetgeen om te beginnen een materiaalbesparing
van vijftig procent betekent. Bij het maken van copieën
wordt het kleine negatieve beeld opgerekt tot de normale
beeldhoogte overeenkomende met vier perforaties. Dit
komt op hetzelfde neer als wanneer men bij het Cinema-
scopesysteem het beeld bij de opname met een factor twee
samenperst. De Techniscopecopieën kunnen aldus in de
projectie als normale Cinemascopefilms worden gehanteerd.
Het grote voordeel hiervan is, dat bij de opnamen niet
met anamorfotische voorzetoptieken behoeft te worden ge
werkt, die nu eenmaal allerlei opnametechnische beperkin
gen met zich mee brengen. Daarnaast is er een flinke
besparing in de materiaal- en ontwikkelkosten. Hiertegen
over staat echter, dat het gebruik van een tot de helft
verkleind negatief naar onze mening een stap terug be
tekent. De laatste jaren is juist via het 70 mm systeem,
het Technirama systeem, het Vista Vision systeem e.d.
gestreefd naar grotere negatieven, die al dan niet via ver
kleiningen in de theatercopie tot een fraaie beeldkwaliteit
voerden. Een halvering van het negatiefoppervlak zal on
vermijdelijk tot een verdubbeling van de korrel leiden,
wanneer men het positieve beeld weer tot het normale
formaat vergroot.
Desondanks waren volgens de publicaties de talrijke
insiders, die de demonstraties hebben bijgewoond, zeer
tevreden over de fraaie beeldkwaliteit, terwijl men in pro-
duktiekringen begrijpelijkerwijs bijzonder is ingenomen met
de mogelijkheid om zonder gebruik te maken van de lastige
voorzetoptieken, toch Cinemascopefilms te kunnen vervaar
digen en nog wel tegen lagere kosten. Alleen aan de op
namecamera's moeten enige wijzigingen in het transport
mechanisme worden aangebracht, doch dit schijnt niet al
te kostbaar te zijn.
Daar Technicolor niet bepaald de eerste de beste op het
onderhavige gebied is en blijkens de praktijk zeker niet
over één nacht ijs gaat, zien wij de resultaten van de door
haar ontwikkelde werkwijze met veel belangstelling tege
moet. Wanneer namelijk dit procédé algemeen ingang zou
vinden dan zal het aantal Cinemascopefilms sterk toenemen.
Het ziet er naar uit dat dan de thans gangbare wide-screen-
projectie met alle nadelen van dien binnen afzienbare
tijd geheel zal verdwijnen.
122
