COMMENTAREN OP NAKEURING
De „Vereniging van Nederlandse ge
meenten voor gemeenschappelijke
filmkeuring op katholieke grondslag"
heeft het momenteel niet gemakkelijk.
Na het bedanken als lid van de ge
meente Venlo is er veel publiciteit
gekomen rond de filmkeuring. Wij me
nen er goed aan te doen ter oriëntatie
van onze leden uit enige kranten,
waaronder drie katholieke dagbladen,
de hoofdredactionele artikelen die aan
de filmkeuring werden gewijd over te
nemen.
Begin maart verschenen in De Nieuwe
Dag, De Tijd en Maasbode, De Volks
krant, Het Algemeen Handelsblad en
Trouw de volgende artikelen:
De Nieuwe Dag:
De gemeente Venlo heeft zich aan de
nakeuring van films door de Katholieke
Filmcentrale onttrokken met het argu
ment, dat het weinig zin heeft bioscoop
eigenaren de vertoning te verbieden
van films, die via de Duitse televisie
in alle huiskamers kunnen komen. Dat
is een nuchter argument. Het werpt
alleen nog eens de vraag op welke zin
de K.F.C, tegenwoordig heeft. Haar na
keuring heeft alleen in het zuiden prak
tische betekenis voor de de bioscopen.
Niet boven de rivieren. Boven die rivie
ren wonen echter de meeste katholie
ken. Als die geen extra bescherming
behoeven, waarom dan de zuiderlingen
wel?
De gedachte, dat zij minder gevormd
zouden zijn, dient te worden verwor
pen. Trouwens, zijn wij inmiddels niet
zo ver, dat een algemene keuring vol
doende is? Katholieken hebben geen
alleenrecht ten aanzien van goede
filmnormen en samenwerking kan de
bewoonbaarheid van dit land alleen
maar bevorderen.
De Volkskrant:
De gemeente Venlo heeft bedankt als
lid van de „Vereniging van Nederland
se gemeenten voor gemeenschappelijke
filmkeuring op katholieke grondslag".
Daardoor is zij niet meer gehouden aan
de adviezen die de Katholieke Film
centrale (KFC) namens deze vereniging
sinds jaar en dag verstrekt. In een
gebied waar met name de Duitse tele
visie vrijelijk kan binnendringen, heeft
het geen enkele zin meer bepaalde
films die door deze televisie worden
uitgezonden, uit de bioscopen te weren.
De gemeente Venlo kiest hiermee de
kant van de nuchtere praktijk.
De vraag is nu gewettigd in hoeverre
het KFC-advies in het algemeen nog
praktisch nut heeft. De gemeenten na
mens welke de KFC de wettelijk toe
gestane nakeuring van films uitoefent,
kunnen al lang niet meer doorgaan
voor katholieke gemeenten. De KFC
die in haar adviezen de katholieke le
vensbeschouwing laat meespreken, ziet
deze adviezen thans opgedrongen aan
een groot aantal niet-katholieken. De
KFC zelf is van de ongewenstheid van
deze „dictatuur" genoeg overtuigd om
niet een uiterst soepele houding aan
te nemen ten aanzien van „moeilijke
films". Destijds zwaar ontraden films
als „Hiroshima mon amour" en Glim
lach van een zomernacht" blijken in
de loop van de laatste maanden ge
ruisloos alsnog te zijn doorgelaten.
Binnen de kring van het katholieke
nakeuringsapparaat zelf is men daarom
aan het zoeken naar nieuwe maat
staven. Een onlangs door prof. dr.
Ariëns en dr. Elzen uitgebracht rap
port over deze kwestie stelde vast, dat
de huidige vorm van nakeuring niet
langer overeenkomt met de juiste ac
centuering van de gemeentelijke cul
turele autonomie. Het rapport wees als
onjuist aan, dat de niet-katholieke min
derheden niét in het nakeuringswerk
zijn betrokken. De al geruime tijd uit
gestelde maar niet minder noodzake
lijk gebleken herziening van de oude
Bioscoopwet zou hierin verandering
kunnen brengen.
Wanneer deze herziening van de Bio
scoopwet inderdaad nu in de Tweede
Kamer aan de orde zou worden ge
steld, zouden er ongetwijfeld stemmen
opgaan tegen een langer handhaven
van de nakeuring. De burgemeester
van Breda, mr. dr. Geuljans, heeft enige
tijd geleden in een artikel er al op aan
gedrongen dat de KFC zich daarom
nu al moet omvormen tot een deskun
dig adviesorgaan voor gemeenten die
zelfstandig hun aanvullende taak op
het gebied van de filmkeuring willen
blijven vervullen, ook onder een her
ziene Bioscoopwet.
Het uittreden van Venlo zij het om
een andere directe reden is het
teken dat er achter de reorganisatie
plannen wat meer haast moet worden
gezet.
De Tijd-Maasbode:
In het zuiden van het land bestaat
naast de landelijke filmkeuring nog de
gemeentelijke nakeuring. In de meeste
gemeenten is deze nakeuring opgedra
gen aan de Katholieke Filmcentrale.
De gemeente Venlo heeft zich nu aan
deze samenwerking onttrokken, op het
motief, dat het weinig zin heeft films
te verbieden die in het noorden, in
België, in Duitsland en, bij ontvangst
van buitenlandse stations, ook op de
beeldbuis te zien zijn. Venlo ziet het
zó, Maastricht, dat nu in dezelfde om
standigheden verkeert, weer anders. In
de Limburgse hoofdstad zegt men: wat
men elders doet moet men daar maar
weten, maar wij werken niet mee aan
wat wij niet goedkeuren.
Voor het laatste standpunt valt veel
te zeggen wanneer het over mee
werken gaat. Maar het gaat minder
over meewerken dan over gedogen, en
wel over een gedogen als gemeente
lijke overheid voor katholieke en niet-
katholieke kijklustigen tezamen. Het is
op zichzelf al moeilijk te verteren, dat
in het zuiden van het land niet-katho
lieken onderworpen zijn aan de keu
ring, dus ook aan het gedogen, van
een katholiek instituut. Maar als daar
nu nog bij komt, dat verboden in feite
hoofdzakelijk de plaatselijke bioscoop
houders treffen, maar niet de gemeen
tenaren, dan kan men voelen voor het
standpunt dat nu in Venlo wordt in
genomen. De vooruitgang van de tech
niek brengt ons makkelijker naar de
plaatsen van het buitengemeentelijk
amusement, en als we er zelf niet heen
gaan komt dat amusement wel naar
ons toe. In dat opzicht bestaat er dus
geen isolement meer. In deze om
standigheden moet ook de katholieke
zuiderling zelf zijn keuze leren maken,
als hij daar op het ogenblik al niet toe
in staat is. Als bijvoorbeeld katholieken
er niet voor voelen tijdens de vasten
tijd te dansen dan is dat hun eigen
keuze, die slechts aan waarde zou ver
liezen wanneer de gemeente een dans
verbod zou uitvaardigen.
Met dit alles hebben wij niet willen
zeggen, dat de KFC geen taak meer
heeft. De centrale blijft als keurings
instantie van nut omdat zij kan signa
leren en adviseren en daardoor de ka
tholieken kan helpen bij de keuze van
hun vermaak. Wat zin heeft voor het
land boven de rivieren, waar naar ver
houding minder katholieken wonen,
heeft extra veel zin in het katholieke
zuiden.
391
