z
e
ter inzage liggen. Stel echter dat hij dit
aanvaardde, zou hij dan niet hebben
kunnen bedenken, dat er in de wereld
geschiedenis nimmer morele geheimen
zijn geweest; dat ze er nu niet zijn en
dat ze er nooit zullen wezen en dat
derhalve het doden van vrouwen en
kinderen met bommen onjuist is
welke ook de strategie-op-lange-ter-
mijn die het leger zo'n politiek
voorschrijft, moge zijn Wellicht
had hij het gevoel dat een zeker
eigenbelang in de plaats kwam van
de bestudeerde traditionele recht
schapenheid want landen met grote
gewapende legers vinden het onver
anderlijk moeilijk om er zo nu en
dan geen gebruik van te maken, al
was het alleen maar om het bestaan
daarvan tegenover de belastingbeta
lers te rechtvaardigen. Wellicht nam
hij zelfs het karakter van een pre
sident in aanmerking, die in de ver
schrikkelijke eenzaamheid van zijn
ambt, beperkt door de grondwet en
toch aangezet door binnenlandse
druk, gedwongen wordt op iedere
buitenlandse gebeurtenis zichtbaar te
reageren, om de wereld te bewijzen
dat hij de zaak in handen heeft, en.
afschuwelijk woord, niet wankelt.
Laat het voor wat net is, mr. Lowell,
een groot gevoelig dichter, gaf een
slag onder de gordel toen hij weigerde
de uitnodiging van het Witte Huis
te accepteren.
Zo'n optreden werd niet verwacht.
Waarom werd zulks niet verwacht?
Omdat zij, die de top van de maat
schappelijke ladder bereiken dezelfden
zijn die de noodzakelijke eigenschap
pen missen om op de grond te blijven.
De heer Lowell is een dichter. Zijn
eigenschappen hielden hem daar waar
zijn gaven thuis horen, onderaan. In
een ogenblik van prijzenswaardige en
moedige dwaasheid, vergat hij hoe
belangrijk hij eigenlijk is en velde
een oordeel over de handelingen van
minder begaafden dan hij, van hen
die zijn en ons lot in handen hebben.
Onze taak als kunstenaars, dames
en heren, en die van de film is een
onderhoudende. Maar met onderhou
dend bedoel ik niets meer, dan dat
wij ons de kunst eigen moeten maken
het publiek uit de slaap te houden
in die betekenis moeten de politicus
en zelfs de priester onderhoudend
zijn, indien zij wensen te overtuigen.
Behalve dat moeten wij, de starheid
bestrijdend, soepel zijn.
Van wat ons verteld wordt moeten
wij niets aannemen. Wij moeten niets
geloven zonder het nauwkeurig te
onderzoeken.
Wij moeten er niet voor terugdeinzen
onszelf tot dekselse lastposten te
maken wanneer de gelegenheid zich
voordoet.
De heer Lowell nam de gelegenheid
waar dank zij de edelmoedigheid van
de heer Johnson; ik maak van de
zelfde gelegenheid gebruik dank zij
een zelfde edelmoedigheid van de heer
Sluizer!
De kunsten zijn altijd een bolwerk
van de morele moed en onafhankelijk
denken in een wereld waar grote
opiniegroepen steeds meer tot suffe,
ongevoelige massa's verworden.
Is het zo verwonderlijk dat zo vaak
geleerden met de noorderzon afreizen
met hun geheimen naar het een of
andere vijandige politieke blok, ten
onrechte gelovend, dat de voorwaar
den daar anders zijn?
Waarom, zo denken zij, zou hun werk
dienstbaar moeten worden aan de
grote domheid? Zij eindigen onver
anderlijk als verbitterde en droevige
figuren, in de war door het geschip-
per, terwijl hun gezichtseinder soms
wordt beperkt tot de afmetingen van
een gevangeniscel.
De artiest is beter af. Hij, kan ernstig
genomen worden maar niet op een
praktisch niveau. Hij kan niets anders
aanbieden dan toverkunst.
Hoe hartverheffend is het derhalve,
wanneer een prijs als deze, een Euro
pese prijs, een Nederlandse prijs, een
prijs van verlichting twee van de
meest betoverende tovenaars van van
daag eert, Charlie de Zwerver en
Ingmar de Kluizenaar.
De voet van de boom is in zulk ge
zelschap een beste plaats.
Tl
W
M
H
O
Fred Kaps en Charles Chaplin met toekijkend Kenne Fant.