de maatschappelijke contacten ter plaatse en in verband met andere bronnen van inkomsten, doordat
de zaak voor verschillende doeleinden is ingericht.
Er resteren slechts een paar voorbeelden, die een teleurstellend resultaat laten zien. Mogelijk gaat
het hier om uitstel van executie. Tevens is dan de vraag in het geding of zulks alleen is te wijten aan
structurele factoren danwei aan het ontbreken van de minimum vereisten aan vakkennis. Vakkennis
brengt immers liefde voor het vak met zich mee en in deze categorie van zaken is veel ijver en toewij
ding nodig, omdat vaak zoveel meer gedaan moet worden met zoveel minder resultaat. Maar zelfs
indien een juist inzicht aanwezig is met betrekking tot de programmering, betekent de verwerving van
de rechten voor de kleine exploitant, gezien zijn beperkte omzetmogelijkheden een voortdurende
bron van zorg. Onmiskenbaar bestaat er daarom behoefte aan coördinatie, aan een meer centrale
aanpak van deze categorie van zaken. Met een opbrengstmogelijkheid, vergelijkbaar met die van
drie a vier grote stadsbioscopen kan namelijk ook het kleine bedrijf op het stuk van de filmleverantie
een woordje meespreken, hetgeen zonder twijfel verbetering in de bedrijfsresultaten mogelijk maakt.
Men kan nog zoveel waardering hebben voor wat sommige kleine exploitanten presteren, een grotere
samenwerking zou ongetwijfeld op het stuk van de filmvoorziening, mits kundig en met begrip voor
de speciale behoeften, in alle opzichten slechts vooruitgang tot gevolg kunnen hebben.
Wij menen, dat ons onderzoek al met al een bemoedigend beeld opgeleverd heeft, dat contrasteert
met het sluitingsverschijnsel dat wij in ons vorig artikel moesten signaleren. Met de sluitingen van
de laatste jaren was ver over een miljoen aan bezcekerspotentieel gemoeid, dat niet elders in het
bedrijf terecht is gekomen. Waarschijnlijk is het voor de film voorgoed verloren. De omvang van
het bezoekcijfer in de gemeenten, waar wèl geholpen wordt, bedraagt nogmaals ruim een half mil
joen en wat er in de komende twee jaar verloren dreigt te gaan kan men op ver over een miljoen
schatten. Dat betekent een belangrijk percentage van ons totaal aan recette en bezoek.
De slogan, dat het theater in de kleine stad of in de buurt gedoemd is te verdwijnen is ingegeven
door particularisme en kortzichtigheid. Het behoud van deze zaken is in een klein land als het onze,
waar het aantal bioscopen uiterst beperkt is, daarentegen een bedrijfsbelang en wijder gezien een
sociale en filmculturele aangelegenheid. Wanneer men aan de ene kant juicht om de drie a vier pro
cent nieuwe bezoekers, die men veronderstelt gevonden te hebben door moeizame specialisatie in de
bioscoop, laat men dan aan de andere kant niet door vergaande zorgeloosheid het dubbele verloren
laten gaan, ondanks de mogelijkheid tot behoud. In dat geval daalt het totale bioscoopbezoek immers
niet als gevolg van een zelfstandige smaakverschuiving in de richting van ander amusement, zoals in
Engeland is vastgesteld, maar als gevolg van de vermindering van de beschikbare mogelijkheden voor
bioscoopbezoek. Een gedwongen onthouding van bioscoopbezoek vormt een duidelijk economisch
en maatschappelijk verlies, te groter naarmate de markt kleiner is. En het is geen geheim dat onze
markt een van de kleinste en moeilijkste in Europa is. Nochtans is deze markt in beweging. Zij
kende hoogtepunten en neigt thans naar de diepte; maar wie zegt ons, dat de golfbeweging die de
bioscoopwereld in haar kortstondig bestaan ondergaan heeft bij het huidig dieptepunt gesteld
dat we hier al aan toe zijn zou moeten eindigen.Indicaties uit het buitenland wijzen anders uit. De
kwestie is slechts de huidige situatie te overbruggen en de voorwaarden te scheppen, waarop we,
wanneer de curve in tegenovergestelde richting gaat of omgebogen wordt, in het moderne ontspan
ningspatroon onze eigen plaats kunnen behouden. Deze plaats doet niet onder voor de rest van de
communicatiemedia, die vaak met enorme publieke middelen van de grond geholpen of op de
been gehouden worden.
