Kritiek
Roulement
Geen speelfilm
Geheim
21
gever (Orrin Pictures) te maken. Een
TV serie van 48 stuks van 25 minu
ten over jongens met een hond achtte
hij roofbouw op zichzelf.
rjE verlangens van zijn jeugdig pu
bliek omvatten géén lering, wél
vermaak. Daarom prikkelt hem vaak
de culturele kritiek op zijn werk. „D'r
wordt wel eens gezegd de kinderen
nemen er niets van mee of er zit geen
opvoedkundig element in."
Van der Linden stelt dan „De kinde
ren komen niet in de bioscoop om
opgevoed te worden. Ze komen zich
amuseren en dat gelukt mij. Ze
zouden anders niet jaar in jaar uit
naar mijn films komen kijken. Ik
neem de kinderen serieus. Denk niet,
dat ze alles voor zoete koek slikken.
Feitelijk nemen ze minder dan vol
wassenen en kijken logischer. Zij
moeten de handeling stap voor stap
kunnen volgen. Continuïteitsfouten
wreken zich onmiddellijk. Je moet je
met hart en ziel aan je verhaal geven
alsof je voor volwassenen werkt." Hij
zoekt een klimmende kwaliteit te be
reiken in zijn film, zonder aan de be
vattelijkheid afbreuk te doen. De dia
logen zijn afgemeten, de handeling
maakt het verhaal. Grote vindingrijk
heid brengen elk gewenst effect van
landverschuivingen tot oorlogsge
weld, van achtervolgingen en onge
lukken tot reuzen en ridders binnen
zijn camerabereik.
T\E films „verkopen" zichzelf. Ze
krijgen nauwelijks grote publici
teit, wat niet deert omdat de jongens
en meisjes de kritiek als leesstof nog
niet hebben gevonden. Desondanks
kan een film als Pietje Bell bogen op
52 weken cineac Rotterdam en 42
weken cineac Amsterdam en tellen de
Rexfilms per stuk van twee tot zeven
kopieën méér dan veel „grote"
speelfilms in ons land bereiken.
Zit hem dat in de instelling van ci
neast Van der Linden: „Het voor
naamste is wel dat mijn films een te
genwicht vormen tegen hetgeen in de
maatschappij ook voor de kinderen
aan ernst voor handen is."
Inderdaad vind je er avontuur in
„buiten schoolverband', zwartwit ge
tekende drama's, maar zonder wreed
heid. Vechten is het zelfde knokken
van de speelplaats en het doen van
goede daden is leidend motief van elke
film, waarbij het kluchtige de opge
voerde spanning welgedoseerd af
leidt.
rjlE Rexfilm-formule is aange
slagen. Alle tweeentwintig films
zijn via verhuurkantoor Standaard-
films te Amsterdam in roulatie. „Ik
krijg de oudere, die ik zelf nu wel zou
willen terugnemen wegens veroude
ring niet los omdat de vraag blijft",
zegt de heer Van der Linden.
Wie dat succes van Rexfilm over
denkt blijft piekeren over een parallel
met de speelfilm, die in Nederland
aanmerkelijk voor dat „jongere
broertje" onderdoet. Geen mens bij
Van der Linden op bezoek slaat daar
om de vraag „Waarom maak je geen
speelfilm?" over.
In dit verband heeft hij zelf eens ge
zegd: „Zou ik ze (de kinderen red.
Film) een film voorzetten, die hun he
lemaal niets zegt, dan zou ik in zover
re de gevolgen daarvan ondervinden
dat zo'n film na een week draaien op
de plank terecht komt. Het is wat an
ders als je subsidie krijgt, dan inte
resseert het je niet, dan maak je ge
woon een fijne film. Anders moet je
films maken die aanslaan."
pen wat dit aanslaan betreft werkt
hij voor „eigen parochie." En
zijn handelwijze heeft internationale
analogieën.
Feitelijk werken de grote filmindu
strieën in het buitenland allemaal
voor „eigen volk" in de eerste plaats.
Af en toe met ingebouwde garanties
voor een buitenlands roulement. De
5000 speelfilms, die per jaar op deze
bol worden gemaakt, zijn voor 85
procent gericht op één landaard en
het omliggende begrip. Talloze Ita
liaanse, Japanse, Amerikaanse,
Spaanse, Algerijnse, vooral Russi
sche, Indiase en noem ze maar op
films „liggen" het publiek waar
binnen ze ontstaan en slaan op de
problematiek en het denkpatroon van
het eigen land. Het lijkt niet boud te
veronderstellen, dat het geheim van
Van der Lindens succes een publiek
geheim is, nl. dat van „Alleman."
1
Drie jongens en een
hond (1952)
2
Trouwe kameraden
3
Het geheim van de oude
molen
4
Vier rakkers en een oude
jeep
5
De avonturen van een zi
geunerjongen
6
Het verraad van de zwarte
roofridder
7
Robin Hood en zijn schel
men
8
De jongen uit het wilde
westen
9
De vrijbuiters van het
woud
10
Joe Hammond en de in
dianen
11
Tarza de wolfshond
12
Kampeeravonturen
13
Pietje Bell
14
Nieuwe avonturen van
Dik Trom
15
Dik Trom en het circus
16
Sjors van de rebellenclub
17
Sjors en Sjimmie op het
Pirateneiland
18
Sjors en Sjimmie en de
gorilla
19
Sjors en Sjimmie in het
land der reuzen
20
De man met het Zwarte
masker
21
De Nederlandse Robinson
Crusoë (1969)
22
Twee jongens en een oude
auto
