Studiekonferentie
„De toekomst in
het oog"
Veel films
Op scholen
Fantastischer
32
pilm kan men uit verschillende ge
zichtspunten benaderen. Eén van
de meest interessante van deze ge
zichtspunten is het sociaal-weten
schappelijke. In Nederland wordt aan
de sociaal-wetenschappelijke bestu
dering van de film echter nog weinig
aandacht geschonken. Tijdens de
Filmweek Arnhem heeft het Samen
werkingsverband Film geprobeerd
hieraan iets te doen door onder de
titel „de toekomst in het oog" een
sociologisch en futurologisch geori
ënteerde studiekonferentie te organi
seren. Aan deze konferentie werd
door 55 deskundigen en belangstel
lenden deelgenomen. Hieronder wa
ren 19 buitenlandse deelnemers, af
komstig uit Engeland, Frankrijk,
Duitsland, Zwitserland, Mexico, de
Kaapverdische Eilanden en Suriname.
Onder de deelnemers bevonden zich
o.a. een antropoloog, een politico
loog, verscheidene sociologen, een
computer-deskundige, leiders van
filmklubs, leiders van science-fiction-
klubs, filmkritici, kulturele werkers,
studenten van een sociale akademie
en studenten van de filmakademie.
Zij keken naar LE VOYAGE A
TRAVERS L'IMPOSSIBLE en A LA
CONQUETE DU POLE NORD van
George Méliès, naar een fragment
uit METROPOLIS van Fritz Lang,
naar een France cartoon getiteld
PLEINE LUNE (première voor Ne
derland) en naar drie hoofdfilms:
2001, A SPACE ODYSSEY van
Stanley Kubrick, DE GLADIATO
REN van Peter Watkins (première
voor Nederland) en THINGS TO
COME (1936). Deze was geregisseerd
door William Cameron Menzies naar
een scenario van de Engelse schrijver
H. G. Wells, één van de belangrijkste
voorlopers van de moderne systema
tische futurologie.
2001 werd (in het Rembrandt-thea-
ter te Arnhem) niet alleen door de
55 deelnemers aan de konferentie
maar ook door 500 jongeren gezien.
Deze groep volgde ook de drie lezin
gen, die in het kader van „de toe
komst in het oog" op maandag 6 ok
tober j.1. in het Huis der Provincie
gehouden werden. In de eerste plaats
sprak prof. dr. Sj. Groenman over de
„self fulfilling prophecy": als een be
paalde idee met kracht naar voren
wordt gebracht, dan gaat daar in de
samenleving een toekomstvormende
werking vanuit. Grote ideeën omtrent
de toekomst dragen zodoende de kie
men van hun eigen verwezenlijking
in zich. Bij wijze van intermezzo ver
telde Arthur Lomas M.A. iets over
partikuliere filmverzamelingen in En
geland. Hij deed een merkwaardige
voorspelling: omstreeks het jaar 2000
zal men in het bezit kunnen zijn van
een partikuliere filmotheek zoals men
nu een partikuliere boekenkast heeft.
Op scholen zullen de leerlingen in
dividueel een film uit de kast kunnen
pakken en deze zichzelf kunnen voor-
draaien. Tenslotte de lezing van dr. A.
van Deelen. Deze Groningse socio
loog, die korte tijd geleden is gepro
moveerd op een proefschrift over het
werk van Godard, rekende af met de
stelling van Kracauer, dat de volks-
ziel zich in de film openbaart en dat
men derhalve politieke ontwikkelin
gen uit de filmproduktie van een be
paalde periode af kan leiden. In fei
te, zo betoogde dr. Van Deelen, heeft
Kracauer zijn voorspellingen over het
voortkomen van het nazidom uit de
Duitse film van de jaren 20 achteraf
gedaan.
In zijn slotwoord zei drs. Jan Hes,
die als voorzitter van de konferentie
optrad, dat ook de meest visionaire
futuroloog de toekomst niet met
exaktheid kan voorspellen. De toe
komst is altijd nog veel fantastischer
dan wij denken. Men ziet dat aan
THINGS TO COME. Dit doet ech
ter niet af aan de betekenis van de
prognose, de futurologie en de scien
cefiction. Deze kunnen ertoe bijdra
gen het bewustzijn van de mens open
te breken voor de mogelijkheden van
Links
Minister dr. M. A. M. Klompé in
ongedwongen gesprek met de am
bassadeur van Frankrijk de heer C.
de Margerie.
De burgemeester van Arnhem en
zijn echtgenote onderhouden zich
in een loge mei George Pires (re
gisseur) en France Lory (actrice)
voordat de lichten doven en de
film „Erotissimo" zijn Nederlandse
première beleeft.
De Commissaris der Koningin in de
Provincie Gelderland mr. H. W.
Bioemers en zijn echtgenote bij hun
entree in Rembrandt op de slui
tingsavond. Links de heren J. G. J.
Bosman en J. Nijland.
Rechts
De Zweedse ambassadeur kwam
de Zweedse films en de slotavond
bijwonen. Baron K. G. Lagerfelt in
de loge.
Minister dr. M. A. M. Klompé, mi
nister van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk werk in gesprek
met redacteur Röfekamp van het
filmschrift Skrien. Zij wijst op
Skrien alsof ze vraagt „Is dat nou
goed gespeld...?"
De ambassadeur van Joegoslavië
M. Milutinovic ziet alvorens hij zijn
entree maakt in Rembrandt op de
avond van „Horoskop", zijn weg
versperd door een boeket bestemd
voor zijn echtgenote.
de toekomst. De moderne maatschap
pij is zozeer toekomstgericht, dat het
individu gevaar loopt ten achter te
raken en niet meer in het heden,
maar in het verleden te leven, een
mens van gisteren in de wereld van
vandaag te zijn. In deze richting was
ook reeds gewezen in de eerste in
leiding van de konferentie door pater
Jac. Dirkse over George Méliès. De
lezingen, diskussies en konklusies van
de konferentie „de toekomst in het
oog" zullen worden gepubliceerd in
een speciaal nummer van de Verken
ningen van het Nederlands Filminsti
tuut.
