ONTWIKKELING
BIOSCOOP
BEDRIJF
IN VS
Zowel in de zittingen van het hoofdbestuur
als van de Bondsraad heeft de voorzitter,
de heer G. J. Bosman, zijn voorlopige in
drukken weergegeven van een vijftiendaag.se
studiereis die hij korl geleden in gezelschap
van de heren C. J. Blad, R. Nassetfe en .1.
van Willigen met een delegatie .van het
Duitse bioscoopbedrijf door enige oostelijke
staten van Amerika heeft gemaakt, met
name Massachusetts, Connectieut, New
York en Pennsylvania. De reis is onder
nomen naar aanleiding van een bespreking,
welke hij in het najaar heeft gehad met de
voorzitter van het Hanptverband Deutscher
Filmtheater, aan wie terzake een uitnodiging
was gericht door de voorzitter van de
Mot ion Picture Associatïon of America, de
heer jack Valenti, tijdens diens jongste be
zoek aan Berlijn,
ORGANISATIE
Een groot deel van de organisatie van de
reis was in handen van de persoonlijke
assistent van de heer Valenti. de heer Wil
list ttl M. McCutchen. Het gezelschap werd
voorts van Boston via'Hartford tot Washing
ton begeleid door de heer S. F. Oronich,
directeur van het Europese bureau van de
vijftig bioscopen bezocht, hoofdzakelijk in
Boston. Hartford, New Vork, Long Island
en omgeving. De voorzitters hebben tevens
nuttige contacten kunnen leggen zowel met
de oud-voorzitter als met de zojuist gekozen
voorzitter van Amerika's grootste exploitan
tenorganisatie, de National Association of
Theatre Owners (N.A.T.O.), de heren Ruf-
kin en E. Pieker, met het presidium van de
M.P.A.A., in het bijzonder met de vice-
voorzitters. de heren G. Griffith Johnson en
R. Hetzel, alsmede met enige vooraanstaan
de figuren van de major companies, de
heren A. Pieker en D. Pieker van United
Artists. de heer Mayer van Metro Goklwyn
Mayer, de heer J. E. Levine van Embassy
Pictures Corp. en de heren M. F. Jordan en
B. E. Zeeman van Columbia Pictures In
ternational.
ELEKTROMkA
De gedaehtenwisseling heeft zich voorname
lijk bewogen rond de elektronische ontwik-
10
keling. waaronder de Pay TV. de plannen
inzake de fiimcasselte en de omschakeling
van de Amerikaanse filmproduktie. Het ge
zelschap was voorts aanwezig bij de conven
tie van de N.A.T.O., waaraan werd deel
genomen door een tweeduizend bioscoop
exploitanten, alsmede door vele vooraan
staande figuren uit de filmproduktie. Aan
dit congres was tevens een interessante beurs
verbonden met stands van toeleveringsbe
drijven voor de bioscopen, gedeeltelijk te
vergelijken met de vakbeurzen in ons land.
Tijdens een speciale ontvangst in de nieuwe,
zeer representatief ingerichte kantoren van
de M.P.A.A. in Washington, hebben wij
tevens nader keunis kunnen maken met de
heer I. Valenti en zijn naaste medewerkers.
Hier is het woord gevoerd door de voorzitter
van de Nederlandse Bioscoopbond, de voor
zitter van de Duitse Bioscoopbond en de
heer G. Griffith Johnson,
De heer Bosman heeft zijn bewondering uit
gesproken voor hetgeen het bioscoopbedrijf
in de Verenigde Staten de laatste jaren tot
stand heeft gebracht. Ook ai zal men in
Europa moeten streven naar eigen oplossin
gen, he! voorbeeld van het bedrijf in de
Verenigde Staten, dat als het moederland
van het filmbedrijf mag worden beschouwd,
kan ons nieuwe impulsen en nieuwe stimu
lansen geven. Wat ook de naaste toekomst
moge brengen de ervaring in de Verenigde
Staten opgedaan heeft duidelijk aangetoond,
dat de bioscoop als een factor van ontspan
ning in het geheel van de vrijetijdsbesteding
een wezenlijke component zal blijven in het
leefpatroon van de nieuwe maatschappij.
HERSTRUCTURERING
Dit alles was bijzonder interessant, maar het
boeiende van de reis lag toch wel hierin, dat
wij iets hebben kunnen ervaren van de her-
structureringspogingen van het Amerikaanse
bioscoopbedrijf. Hef bioscoopbedrijf in de
Verenigde Staten heeft, zoals voldoende be
kend mag worden verondersteld dezelfde
inzinking gehad, waarmede het Europese
bedrijf thans worstelt. Het bezoekersaantal
liep met ruim 50% terug. Er zijn in totaal
de laatste jaren in Amerika zesduizend bio
scopen gesloten, een aantal dat op zichzelf
indrukwekkend lijkt, maar waarmede toch
de gang van zaken in Europa geleidelijk
parallel begint te lopen. Belangwekkend is
echter hel feit, dat inmiddels ongeveer zes
duizend nieuwe bioscopen gebouwd zijn. Het
proces van bezoekersteruggang is er vrijwel
tot stilstand gekomen, van een toeneming
van het bezoek, zoals nog al eens gesugge
reerd wordt, is ons echter niets gebleken,
wel van een verplaatsing.
ANDERE MAATSTAF
Bij de beoordeling van de ontwikkeling daar
kan men bezwaarlijk met hier geldende
maatstaven werken. De omstandigheden tus
sen de Verenigde Staten en ons continent
de Amerikaan spreekt niet van een of ander
kind in Europa maar van Europa - zijn,
en dat geldt vooral ook voor ons land,
totaal verschillend. Showbusiness is er een
industriële aangelegenheid, waarvoor en
waarin banken en industrieën geïnteresseerd
zijn. Ook de staat acht haar, gezien de ex
portmogelijkheden, van groot belang. Zodra
de bioscopen, die een belangrijk deel van de
showbusiness uitmaken, moeilijkheden on
dervonden, werden de belastingen afgeschaft.
De bioscoop werd niet als een afgedane
zaak beschouwd, maar ais een zaak die
evenals in het verleden in hel geheel van de
ontspanningsmogelijkheden een rol blijft
spelen en onderging dientengevolge een her
structureringsproces. De immensiteit van het
iand, niet gehinderd door taal- en douane-
barrières, maakt de initiatieven tot-aanpas
sing mogelijk vanuil een centraal, commer
cieel beleid. Hierdoor werd de basis ver
kregen voor de financiering van banken en
industrieën, voor een herorganisatie in
bouw-, jnrichtings- en personeelsbeleid en
verdere zakelijke functionering.
Aan de nieuwbouw van het bioscoopbedrijf,
welke ons bij onze rondreis telkens voor ver
rassingen plaatste, ligt bij nader inzien een
grootscheepse planning ten grondslag vanuit
concernverband, waardoor een economisch
verantwoorde opzet bereikt kon worden. De
nieuwe ontwikkeling betekent duidelijk een
opschuiving, zo al niet een verplaatsing van
het bedrijf. Men is als het ware met de trek
van hel publiek meegegaan, dat door zijn-
motorisering de ruimte zoekt en vertoeft op
andere pleisterplaatsen clan voorheen, name
lijk daar waar bet met zijn vervoer blijvend
uit de weg kan en waar het zijn ontspanning
kan vinden dan wel zijn inkopen met zijn
behoefte aan ontspanning kan verenigen.
Niet alleen de ontzaglijke ontwikkeling van
de drive-ins (soms twee tot drie in één met
plaats voor duizenden auto's) is hiervan het
gevolg, maar eveneens de vestiging van hele
complexen van bioscopen, van tvyee tot drie
en vier tegelijk, waarvan de meesle gesitu
eerd zijn in winkelcentra en andere ogen
schijnlijk geïsoleerd in de ruimte staan, doch
bij nadere informatie een centrum blijken
te vormen van een omgeving van circa
80.000 tot 150.000 inwoners.
GROTER GEHEEL
Zoals uit het verdere deel van dit artikel
blijkt zijn al deze zaken gepland in een
groter geheel van al of niet overdekte
winkelcentra. Deze zijn van alle moderne
gemakken voorzien, bevatten soms een con
centratie van 70 tot 80 winkels en bieden
gelegenheid tot verschillende soorten van
ontspanning, speciaal ook voor de kinderen.
De bioscopen installeren zich duidelijk in
een geheel van ontspanningsmogelijkheden
en daar waar ze niet zijn scheppen zij ze
zelf, zoals wij in bepaalde drive-ins hebben
kunnen constateren. Het bioscoopbedrijf in
Amerika is bezig zich te vernieuwen, het
volgt de verkeersontwikkeling en voorziet in
nieuwe behoeften van maatschappelijk ver
keer, een ontwikkeling waarmede men ons
tien tot vijftien jaar vooruit is en die uiter-