PROMOTIE VAN FILMEXPORT
In tegenstelling met profeten worden films
in eigen land doorgaans het meest geëerd. Zij
worden in het algemeen primair gemaakt
met het oog op de vertoning in het land van
produktie.
Dit geldt ook voor in co-produktie vervaar
digde films, zeker bij zogenaamde majori-
teitsprodukties voor het betrokken land. Bij
minoriteitsprodukties spelen andersoortige
overwegingen vaak een grote rol.
Hoe belangrijk de nationale markt is voor de
nationale film, blijkt uit de gegevens omtrent
de Verenigde Staten van Amerika. De op
brengsten van Amerikaanse films worden
voor liefst 80 procent in de Verenigde
Staten behaald, ook al neemt dit land op
filmgebied ongetwijfeld een zeer krachtige
exportpositie in. (Gezien deze positie is het
overigens wel duidelijk hoe bijzonder sterk
de Amerikaanse filmmarkt is.)
Voor een klein land als Nederland is de
situatie met betrekking tot de nationale film
niet anders dan bij een groot filmproduce-
rend land het geval is. De nationale markt is
mede door het kleine taalgebied verhou
dingsgewijs nog belangrijker, temeer daar van
een krachtige export geen sprake is. Nu moe
ten we ons land qua export bepaald niet ver
gelijken met de Verenigde Saten. Trouwens
ook andere landen kunnen zich in dit
opzicht niet met de U.S.A. meten.
Men kan zich zelfs afvragen, of een land met
een naar internationale maatstaven kleine
filmproduktie als Nederland van export
eigenlijk wat heeft te verwachten. Het inter
nationale filmaanbod is immers zeer groot en
de concurrentie derhalve dienovereenkom
stig. De bioscoopsituatie is overal zodanig,
dat de exploitanten in het algemeen een
uiterst voorzichtig progammeringsbeleid voe
ren, waarbij de vertoning van films uit het
eigen land en uit Amerika en andere grote
filmproducerende landen in commercieel op
zicht doorgaans wordt geprefereerd.
Dit alles doet niets af aan de omstandigheid,
dat er genoeg interessante exportmogelijk
heden voor de Nederlandse film resteren.
Een belangrijke factor is natuurlijk de om
standigheid, dat ons land een heel groot bui
tenland heeft. De voor export in aanmerking
komende markt is op zichzelf schier onbe
perkt.
De huidige bioscoopsituatie moge dan een
beperkende invloed uitoefenen, aan de
andere kant zijn er ook positieve aspecten die
met name voor de Nederlandse film een
tegenwicht vormen:
a. De Nederlandse films zijn vakkundig ge
maakte produkten die voldoen aan inter
nationale maatstaven. Een vroeger be
staande achterstand is volledig ingelopen.
b. Het bezoek aan Nederlandse films maakt
een onevenredig groot deel van het bio
scoopbezoek in ons land uit. Onevenredig,
omdat de gemiddelde jaarproduktie van
de laatste tien jaar 3Vi procent uitmaakt
van de gemiddelde hoeveelheid in omloop
gebrachte films en het gemiddelde aandeel
in het bioscoopbezoek van de nationale
film uitkomt op het drievoudige (10,5
procent). Deze uitkomsten hebben inter
nationaal in hoge mate de aandacht ge
trokken en de betekenis van de Neder
landse film een extra accent verleend.
c. De hoge bezoekcijfers van een aantal Ne
derlandse films duiden op een zodanige
commerciële waarde, dat dergelijke films
ook worden geacht voor vertoning in bui
tenlandse bioscopen in aanmerking te ko
men. Er zijn menigmaal dan ook contrac
ten voor bioscoopexploitatie in het bui
tenland voor dergelijke films afgesloten,
waaronder ook voor de Verenigde Staten.
d. Door de gevarieerde exploitatiemethoden
op bioscoopgebied zijn er ook voor films
die in ons land qua opbrengsten geen top-
plaats hebben bereikt, internationaal
mogelijkheden voor bioscoopvertoning.
Vergeleken met de films waarvan onder c
sprake is, zijn die mogelijkheden uiter
aard van beperktere aard.
e. De nieuwe media (televisie in al haar
vormen en video) bieden extra afzetmoge
lijkheden, die met name voor een klein
filmproducerend land van belang zijn. De
programmeringsbehoeften van de nieuwe
media zijn groot en hierdoor kunnen ook
films met een geringe commerciële beteke-
10