rW0&
The Filmmakers' Film Maker
m
V"
Dit jaar viert de filmindustrie haar 100-jarig jubileum. Wat ooit begon
als een leuk nieuwtje is uitgegroeid tot één van de krachtigste vormen
van massacommunicatie die ooit is uitgevonden.
In maart van dit jaar kreeg Eastman Kodak in Hollywood een Oscar
voor 100 jaar dienstverlening aan de speelfilmindustrie. Algemeen
directeur Joerg Agin van Kodak's filmdivisie zei in z'n dankwoord dat
film de afgelopen 100 jaar voor ontspanning en informatie heeft ge
zorgd van miljarden mensen. "Wij zijn trots op de rol die wij daarbij
hebben mogen spelen. De erkenning door de leden van de Academy
wordt zeer op prijs gesteld".
De filmindustrie ging 100 jaar geleden van start nadat Thomas Edi
son van George Eastman het soort film had gekregen dat hij nodig
had voor zijn experimentele filmcamera en projector. In 1891 opende
Edison de beroemde Black Maria studio in Orange, New Jersey waar
hij zijn eerste experimentele films produceerde. In datzelfde jaar
vroeg hij patent aan op zijn camera en projector. In 1893 toonde Edi
son z'n filmprojector voor het eerst aan het grote publiek. Film ver
overde Amerika stormenderhand nadat in 1896 in New York het eer
ste bioscooptheater open ging.
George Eastman (links) en Thomas Edison hadden elkaar veel te vertellen toen ze el
kaar eind twintiger jaren ontmoetten. In die tijd was de filmindustrie al tot grote bloei
gekomen.
De eerste 40 jaar van de filmgeschiedenis worden gekenmerkt door
een hechte samenwerking tussen Eastman en Edison. Van al hun vin
dingen was het in 1907 overeengekomen 35mm standaard-bios
coopformaat misschien wel de belangrijkste. Dat maakte van film
een universeel medium, met wereldwijde produktie en projectie mo
gelijkheden.
Eerst waren alle films nog orthochromatisch, dus alleen gevoelig
voor blauw en groen licht. Acteurs en actrices hebben in deze oudste
films daardoor schijnbaar zwarte lippen. In 1922 kwam Kodak met
panchromatische films, die kleuren 'herkende'. In 1928 stierf de
'stomme' film een zachte dood, nadat de geluidsfilm met doorslaand
succes z'n intrede had gedaan. Toen werd besloten film voortaan met
een snelheid van 24 beelden per seconde te projecteren in plaats van
de tot dan toe gebruikelijke 16 beelden.
Daarna volgden de innovaties elkaar in snel tempo op. Technicolor
kleuren en stereo geluid trok het publiek massaal de bioscopen in.
Na de Tweede Wereldoorlog kreeg de bioscoopfilm te lijden van het
succes van de televisie. Het aantal filmprodukties liep sterk terug,
,;-L*%
wËÈM
EDISON KINETOSCGPE
171
Op 14 april 1894 kwam op Broadway in New York City de Edison Kinetoscope in actie.
waarop Hollywood terug sloeg door films attractieverte maken. Toen
Kodak in 1950 kleurennegatieffilm ging maken, werd het plotseling
een stuk eenvoudiger en goedkoper om bioscoopfilms in kleur te
produceren. Televisie was toen nog volledig zwart/wit. Daarna kwa
men driedimensionele films, wide-screen schermen, Dolby geluid,
en niet te vergeten de spectaculaire speciale effecten. In veel landen
stijgt momenteel het bioscoopbezoek weer en worden nieuwe bio
scooptheaters gebouwd.
De toekomst van film lijkt mede door digitaal stereo geluid en 'rond
om' projectie veelbelovende mogelijkheden te bieden.
Kodak heeft door de jaren heen al zes keer eerder een Oscar gewon
nen voor technische doorbraken en is van plan zich in de voorhoede
van de filmindustrie te blijven bewegen. Agin noemde de recente Os
car een kroon op het werk van de honderden mensen die zich de laat
ste eeuw bij Kodak hebben bezig gehouden met de ontwikkeling van
het bewegende beeld tot en belangrijke vorm van kunst en communi
catie.
Vele honderden Kodak medewerkers zullen zich ook in de volgende
eeuw nog sterk blijven maken voor film.
Nog onlangs introduceerde Eastman Kodak een reeks nieuwe 'Exten-
ded Range' 16 en 35mm kleurennegatieffilms. De films betekenen
een enorme stap vooruit in beeldweergave karakteristiek. Film
makers kunnen nu ook onder moeilijke opname-omstandigheden
creatieve hoogstandjes bereiken.
Kees de Vries
Onlangs introduceerde Kodak een splinternieuwe reeks professionele ciné-films:
De Eastman EXR films.
36
ifm
astman
w
'eofc
