ALLE PRO JEKTIEMERKEN
WEIJTMANS VAN LAERE
adviseert, ontwerpt en installeert komplete
tooscoopinstallaties op maat.
Gespecialiseerd in hoogwaardige
Dolby(sr) installaties
JBL EN THX: DÉ WERELDSTANDAARD
DESKUNDIG ADVIES
- SNELLE 24 UURS-SERVICE
- FP 20/FP 30/BAUER ONDERDELEN
UIT VOORRAAD
- SCHERPE PRIJZEN
- KOMPLETE RIOSCOOPTECHNIEK
IN 35 mm en 16 mm
PROJEKTIE EN GELUIDSTECHNIEK
Europa in de weg staan. Tevens is het duidelijk, dat, ook als men het
eens zou zijn over mogelijke oplossingen van de problemen, er vele
hindernissen zijn om dit te doen. Dat neemt evenwel niet weg, dat er
ook nu, dus zonder de gewenste grootschaligheid en continuïteit, in
Europa films worden gemaakt, die wat vakmanschap en m.i. ook wat
betreft hun potentie om een groot publiek te bereiken, niet voor
goede producten uit de V.S. onderdoen. Hier doet zich echter in vele
gevallen het verschijnsel voor, waarvan de signalering het eigenlijke
doel van deze beschouwing is.
Het is natuurlijk onprettig te moeten constateren, dat, zoals P. van
Lierop zegt, zelfs de allerbeste films uit Europa het meestal slecht
doen aan de transatlantische kassa's 12), maar wij zijn daaraan sinds
het einde van de stomme film gewend geraakt 13). Een schrijnend
verschijnsel van de laatste tijd is echter, dat van de films met succes
in eigen land er slechts een bijna te verwaarlozen deel goede resulta
ten behaalt in andere Europese landen. Dat het hier om een alge
meen verschijnsel gaat, blijkt wel uit het filmbeleid van de televisie.
Deze wacht i.h.a. liever op de vertoningsmogelijkheid van enige ja
ren oude Amerikaanse films dan dat zij nieuwe, bijv. Franse films ver
toont die niet voorvertoning in Nederlandse bioscopen zijn geïmpor
teerd.
Dit is niet altijd zo geweest. In de jaren '50 en '60 speelde de Franse
film in Nederland een belangrijke rol, en waren ook niet onbelang
rijke delen van de Italiaanse, Engelse en Duitse filmproductie voor
ons land van betekenis. Dat dit veranderd is, wordt wel verklaard met
de veronderstelling dat de smaak van het publiek is vervlakt, waar
door er steeds minder geduld wordt opgebracht voor hetgeen afwijkt
en een lager tempo heeft 14). Als dat waar is, zou het toch wel eige
naardig zijn. In de afgelopen periode hebben immers de filmhuizen,
later onder de naam filmtheaters en gebundeld in de Nederlandse As
sociatie van Filmtheaters, drempelverlagend voor de moeilijker toe
gankelijke film gewerkt, hetgeen zowel door de overheid als door het
filmbedrijf is erkend. Daarnaast kan m.i. niet worden volgehouden,
dat in de Europese landen weinig succes hebbende Europese films
alle moeilijk of traag zijn. Ik ben er dan ook niet van overtuigd, dat er
geen andere oorzaken zijn van het feit, dat uitstekend gemaakte en
ook niet moeilijke films, die echter wel duidelijk het stempel van een
bepaald land dragen, films zoals bijv. de Engelse 'Stormy Monday'
en de Duitse 'Der Bruch', vaak zo weinig resultaten boeken in andere
Europese landen. Het lijkt mij dan ook juist, als we ons niet bij die si
tuatie neerleggen, doch zouden proberen, middelen te vinden om de
belangstelling voor films uit althans enige andere landen weer op te
wekken. Ook ben ik van mening, dat de betrokken overheden voor
een dergelijk streven geld over zouden moeten hebben. Gezien de
verwachting, dat het aantal films uit de V.S. in de afzienbare toe
komst niet aanmerkelijk zal toenemen, denk ik, dat het aantal doeken
in een land als Nederland eerder zal moeten dalen dan stijgen, als
een dergelijk streven geen succes blijkt te hebben.
Noten:
1.
2.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Berekening op basis van de F.I.A.RF.-gegevens
"Europroduction, Panacea or Pudding?" (in "Film TV Production in the Less
Wide-spread Languages", Final Seminar Report, N.B.B. okt. 1988), blz. 15-17
A. de Swaan, "Peripheral and Central Positions in European Culture", t.a.p. blz.
11, resp. 10
t.a.p. blz. 17
W.L. Brugsma in de torumdicussie, t.a.p. blz. 39
Von Hartlieb, t.a.p. blz. 15; resp. Pieter van Lierop, "Europese co-producties: de
gang naar een mijnenveld" (in "Nieuw Europa", speciaal nummer "De film in Eu
ropa", 1988-nr. 3), blz. 123
Final Seminar Report, blz. 30, 36, 38 en 39
W. Verstappen, "De filmindustrie in Europa na 1992" (in "De film in Europa"),
t.a.p. blz. 125
Naar voren gebracht op het congres in Venetië (zie "Film" 1988-nr. 6)
Final Seminar Report, blz. 32
Op dit probleem is uitvoeriger door mij ingegaan in "Televisie en speelfilm"
("Film" 1988-nr. 6)
t.a.p. blz. 120
Door dr. Gerd Albrecht (Deutches Inst. für Filmkunde) is er op gewezen dat de we
reldmarkt voor de Europese film is afgebrokkeld met de komst van de geluidsfilm
("Der Europaische Film. Ein historischer Überblick" in Dokumentation Europai-
sches Filmtheater-Seminar, H.D.F. 1988), blz. 75
Aldus bijv. Van Lierop, t.a.p. blz. 122
□G Dolby
UREI
ELECTRONIC
PRODUCTS
Quaüty
Service
Commitment
PRU NUSSTRAAT 27,5038 MG TILBURG - TEL. 013-685580 - FAX 013-632757
8
::::::::::::::::::::::xX:ö;:x^^
WEIJTMANS VAN LAERE
