MEEVALLERS
MISSERS
w
'lijjjiy
MEEVALLER
Bittere Rijst
Onlangs overleed de Italiaanse actrice Silvana Mangano. Deze ac
trice was ten nauwste betrokken bij een van de belangrijkste
meevallers in de eerste na-oorlogse jaren.
Ze werd geboren in 1930 en op zestienjarige leeftijd tot Miss
Rome gekozen. Na wat kleine filmrollen kwam voor haar de grote
doorbraak in 1948 door een rol als arbeidster op de rijstvelden
van de Po-vlakte in Noord-ltalië in "Riso Amaro", "Bittere Rijst"!
Ze werd de sexgodin van die jaren en zó populair dat men een al
dan niet jonge dame met een aantrekkelijke boezem als "Bittere
Silvana Mangano (rechts) in 'Bittere rijst'.
Rijst" typeerde. Voor Centrafilm werd deze film het eerste grote
na-oorlogse sukses, hoewel de film aanvankelijk door een ander
kantoor nl. Gofilex Film zou worden uitgebracht. Gofilex was in
die jaren eigendom van katholieke instellingen, de namen zijn me
helaas ontschoten.
De grootste Italiaanse producent in die tijd was Lux-Film, in Ne
derland vertegenwoordigd door de keurige, zeer symphatieke
heer Zanoli. Deze had voor de films "Riso Amaro" en "II Lupo della
Sila" een kontrakt opgesteld voor de toenmalige direkteur van
Gofilex, de aktieve en helaas veel te vroeg gestorven Jan Kemps.
Toen de film werd bezichtigd, raakte het bestuur van de katholieke
instelling in paniek. "Riso Amaro" was geen film die door het
katholieke verhuurkantoor Gofilex kon worden uitgebracht! Jan
Kemps zocht een oplossing, want hij wilde, misschien met
vooruitziende blik, zijn kontrakt met Lux-Film onder geen beding
verliezen. De oplossing werd gevonden in een overeenkomst met
Centrafilm, die de films "Riso Amaro" en "II Lupo della Sila" in Ne
derland zou uitbrengen.
De film, ondertussen al aangekondigd onder de Nederlandse titel
"Bittere Rijst", en Silvana Mangano waren door de vele publika-
ties al aardig bekend geworden. Een goed aangepaste publici
teitscampagne deed de rest. De film werd in 1949 uitgebracht
met een, voor die jaren overdonderend sukses. De beroemde
foto van Silvana, met blote voeten staande in het ondergelopen
rijstveld, de boezem uitdagend vooruit, ging over de hele wereld
en maakte haar in èèn klap tot wereldster.
Een paar jaar later kwam haar tweede film uit. "De Wolf van Sila"
(II Lupo della Sila), die veel minder spectaculair was. Een echt
melodrama in de toenmalige Italiaanse stijl. Dat de film toch een
redelijk sukses had, was uitsluitend te danken aan de hoofdrol
van Silvana Mangano. Het duurde tot 1953 voor haar volgende
film "Anna" in Nederland uitkwam, maar niet bij Centrafilm en
ook niet bij Gofilex. Jan Kemps had inmiddels Standaard-Films
overgenomen van de erfgenamen van Loet.C. Barnstijn en had
zijn overeenkomst met Lux-Film meegenomen naar Standaard-
Films.
"Anna" werd een even groot, zo niet groter sukses dan "Bittere
Rijst" en maakte Standaard-Films al in het eerste jaar na de
overname door Jan Kemps tot èèn van de belangrijkste, onafhan
kelijke filmverhuurkantoren.
Na het overlijden van Kemps en de teloorgang van zijn verhuur
kantoor, heeft Centrafilm "Anna" nog in reprise gebracht, maar
de resultaten daarvan waren niet meer dan goed te noemen.
De omstandigheid dat Gofilex eigendom was van een katholieke
instelling en Standaard-Films pas op een later tijdstip over te
nemen was, wierp Centrafilm de meevaller van "Bittere Rijst" en
het daarmee samenhangende direkte en indirekte sukses in de
schoot!
MISSER
De Drie Wensen
Mijn eerste ervaring met de produktie, de kosten en de opbrengst
van een Nederlandse film dateert van begin 1940 toen ik bij
Odeon-Film in Den Haag begon. In de boeken kwam ik de de
kosten- en opbrengstrekeningen tegen van de film "De Drie
Wensen", geproduceerd in 1938 onder regie van Kurt Gerron,
o.m. de regisseur van de Nederlandse films "Het mysterie van de
Mondschein-Sonate" en "Marijntje Gijzen's jeugd".
De totale produktiekosten bedroegen f 46.378,85!! Wel vond ik
het vreemd dat er een bedrag aan de Cinecitta-Studio's in Rome
was betaald. Ik begreep het niet en besloot ernaar te vragen. Het
bleek dat de film oorspronkelijk in Nederland, in Filmstad in
Wassenaar, het studio-complex van Loet.C. Barnstijn, opgeno
men zou worden. Maar de offerte was nogal aan de hoge kant
25
