IN HET HOL VAN DE LEEUW
IN (WATER)BED WITH MADONNA
door Hans Beerekamp
Naar aanleiding van de publikatie "De Filmfondsen in de Jaren
Tachtig", in opdracht van de minister van WVC opgesteld door
Bureau Driessen (Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek en Advies),
heeft het Bureau Beerekamp voor Kommunikatie en Dekonstruktie
een evaluatie gehouden van het onderhavige rapport. Hierbij een
samenvatting van de resultaten.
Het rapport "De Filmfondsen in de Jaren Tachtig" bevat 205 blad
zijden en 16 bijlagen. Nergens ontstaat de indruk dat de onderzoe
kers zich niet consciëntieus en onbevooroordeeld van hun taak
gekweten hebben. Hun zorgvuldigheid en kennis van zaken laat in
de ogen van enkele sleutelfiguren uit de Nederlandse filmwereld
echter wat te wensen over.
Zo bestaat de indruk, op grond van een groot aantal overtredingen
tegen de Nederlandse grammaticaregels, dat ze niet alleen zelf de
eindstreep van de lagere school niet gehaald hebben, maar ook
niemand hebben kunnen vinden die een correctie op de hantering
van de werkwoordsvormen op d, t en dt in hun rapport zou kun
nen of willen aanbrengen.
Ook hun kennis van de aardrijkskunde en bekwaamheid in het
hanteren van naslagwerken doet het ergste vermoeden over de
wijze waarop ze niet-openbare bronnen geraadpleegd hebben.
Neem nu tabel 5.3.4 (p.122), waarin de twintig beste films in de
periode october 1981-december 1989, volgens de Nederlandse
filmcritici op grond van de kruisjesrubriek in De Filmkrant op een
rijtje zijn gezet. Zeven van de twintig zijn fout gespeld dan wel van
een verkeerde nationaliteit voorzien. Die van Steven Spielbergs
produktie "Poltergeist" (Duitsland? Oostenrijk? Zwitserland?) is
opengelaten, in tegenstelling tot de Franse produktie "Missing", de
Amerikaanse "2001: A Space Odyssey" en de eveneens
Amerikaanse (de naam zegt het al) "Paris, Texas". De Taiwanese
regisseur Hou Hsiao-hsien moet wel bijzonder opkijken van het
feit dat het Bureau Driessen "The Time to Live and the Time to Die"
ook al als Amerikaans beschouwt.
In een diepte-interview met verschillende sleutelfiguren uit de
Nederlandse filmkritiek ("een meer kwalitatieve kwaliteitsmeting",
om in de termen van Driessen te blijven) kwam naar voren dat
deze bijzonder verheugd zijn over de constatering in het rapport
dat niemand zo mild is in de beoordeling van Nederlandse speel-
Ter ondersteuning van de Concorde release 'In bed with
Madonna' werd de foyer van EUROCINEMA EINDHOVEN omgeto
verd tot een sfeervolle slaapkamer met in het grote waterbed 'the
lady herself'!
Blijven we in de foyer of gaan we naar de filmzaal?
films als juist deze beroepsgroep. De onderzoekers komen tot die
conclusie omdat de gemiddelde kruisjeswaardering voor
Nederlandse films (2.20) niet significant lager is dan die voor bui
tenlandse (2.21), op grond van p .04. Een enkele criticus opper
de dat hij in een kwalitatief gesprek met Driessen misschien uit
had kunnen leggen dat zijn maatstaven voor Nederlandse films
onbewust lager liggen dan voor buitenlandse, maar in het belang
van de komende kollektieve konfrontatie tijdens de Nederlandse
Filmdagen met de verzamelde producenten werd hem de mond
gesnoerd met een microfoondraad.
Bijzonder instructief is ook de ingenieuze toekenning van waarde
ringen tussen vijf en een aan door Nederlandse films gewonnen
prijzen op buitenlandse festivals (bijlagen 9 en 10). Een kwaliteits
onderzoek onder festivalbezoekers doet kanttekeningen plaatsen
bij de toekenning van vijf punten (,,a= 'topprijs', acadamy (sic!)
award, gouden beer/leeuw/palm in Hollywood, Berlijn, Venetië of
Cannes") aan "Mijn vader woont in Rio". Enkele van deze festival
bezoekers herinnerden zich immers nog hoe in 1989 in Berlijn de
makers van die door het Filmfonds wegens gebrek aan kwaliteit
niet ondersteunde film uit handen van de zeskoppige kinderjury
een pluchen teddybeer ontvingen. Als die scholieren ooit horen
dat hun ironische knipoog naar de Gouden Beer in Nederland als
"topprijs" zou worden aangemerkt, vergelijkbaar met een Oscar,
gaan ze direct solliciteren naar de positie van Sociaal
Wetenschappelijk Onderzoeker en Adviseur.
Concluderend kunnen we stellen dat de eventuele waarde van het
rapport "De Filmfondsen in de Jaren Tachtig" in ieder geval niet
gebaseerd is op de degelijkheid van de gehanteerde onderzoeks
methoden. Wij zouden dan ook willen aanbevelen het geen enkele
rol te laten spelen in de verdere discussie over de toekomst van
Filmfonds en Productiefonds.
NB De ruimte ontbreekt in dit verband om de offerte van het
Bureau Beerekamp voor dit onderzoek als bijlage op te nemen. Wij
kunnen verklappen dat die het bedrag van wel zal overschrij
den (p.183), temeer daar het Bureau Driessen ons leert dat het
vacatiegeld voor commissieleden van het Filmfonds 200 tot 600
gulden per sessie bedraagt.
GEORGE SLUIZER REGISSEERT OSCARWINNAARS
Onlangs zijn de opnamen voltooid van de Engels/Duitse copro-
duktie UTZ van de Britse schrijver Bruce Chatwin.
Daarin regisseert George Sluizer o.a. Armin Mueller-Stahl
(Music Box, Avalon), Brenda Fricker (My left foot), Paul
Scofield (A man of all seasons) en Peter Riegert (Local hero,
Crossing Delancey). Uit Nederland deden mee: Adrian Brine,
Marjol Flore, Bonnie Williams en Gerard Vondenberg, die de fo
tografie verzorgde. "Utz" zal begin volgend jaar worden uitge
bracht.
Op het Mystfest in Italië werd Sluizer's film SPOORLOOS
(1988) bekroond met de prijs voor het beste scenario en met
de Publieksprijs.
IN TEGENSTELLING TOT VORIGE AANKONDIGINGEN
VERSCHIJNT HET VOLGENDE NUMMER VAN FILM NIET
18 OKTOBER MAAR 25 OKTOBER A.S.