PUBLICITEITSMATERIAAL IN HET NEDERLANDS FILMMUSEUM A Manyouwill lovetoUate€ Set Your Theatre Name Here Dat er in de archieven van het Nederlands Filmmuseum omvang rijke collecties films, foto's en affiches huizen, is menig filmlief hebber niet vreemd. Veel minder bekend dan deze collecties echter is het 'papieren archief' dat door het Nederlands Filmmuseum wordt beheerd. De uitgebreide collectie papier laat zich onderverdelen in een aantal complete archieven, zoals dat van de NBB en van filmjournalist L.J. Jordaan (zie het artikel van Daan Hertogs in FILM, april 1990) en in een aantal papieren verza melingen. Deze papieren verzamelingen zijn op hun beurt weer onder te ver delen in de categorieën publiciteitsmateriaal, scenario's, een alge mene verzameling en curiosa, in afnemende orde van omvang. Voor de overzichtelijkheid beperk ik mij hier tot de eerste catego rie. De omvang van de collectie publiciteitsmateriaal overstijgt naar schatting het aantal van tienduizend filmtitels, en een uitgebreide inventarisatie van dit materiaal is op dit moment in volle gang. Van meer dan vierduizend filmtitels is inmiddels een catalogisatie voltooid. Het papieren publiciteitsmateriaal maakt deel uit van het 'totaal pakket' film-affiche-foto en voegt de inhoudelijke informatie toe in de vorm van credits, achtergrondverhalen, biografieën, enz. Het varieert van een nuchter stenciltje tot de meest kleurrijke brochu re. Bij de inventarisatie wordt het materiaal in categorieën inge deeld. Een bijzonder onderdeel zijn de - meestal Amerikaanse - press- books, een soort brochure op kranteformaat, waarin naast inhou delijke informatie en foto's ook een veelheid van advertentie-mo- gelijkheden aangeboden wordt. Ook kunt u vaak de sterren in verschillende outfits zien met teksten als 'SHOW CONSTANCE BENNETT FASHIONS IN THE WINDOWS OF YOUR TOWN', bij de film Paris Underground. Modereclame hand-in-hand met filmre- clame. Ook de suggesties voor reclamecampagnes waren bijzon der vindingrijk. Bij de film The man who came to dinner werd aan bevolen een campagne te starten onder de noemer: Name your choice of the "GIRL I PREFER TO TAKE TO DINNER"'. De inzen ders die de meest interessante redenen wisten op te voeren voor hun keuze voor Ann Sheridan ('sophisticated, scintillating, flirta- tious, glamorous, dangerous') of Bette Davis ('witty, understan- ding, companionable, wholesome pretty, a good sport'), konden een vrijkaartje winnen. Voor de film Victoria the great, waren een aantal stills omgezet in kleurplaten voor een kleurwedstrijd. Ook werd gesuggereerd een boom voor Koningin Victoria te laten planten door in Victoriaanse stijl geklede high school' meisjes. Ach eigenlijk moest elke stad ook maar meteen aan een 'Victorian week' geloven, waarbij de plaatselijke middenstand zijn medewerking wel zou verlenen! Alles onder het motto: 'SELL YOUR SHOW!'. Het Filmmuseum zou het Filmmuseum niet zijn als we niet blij wa ren met elke vondst van materiaal uit de zwijgende periode: ook tijdens Foolish Wives, van Erich von Stroheim (1923), werden al pressbooks gemaakt. De 'man you love to hate' wist wat liefde is, aldus deze informatie, en ook zou hij een vrouwenkenner zijn ge weest: 'he shows just how they suppress or demonstrate love. All the peculiar twists and tangles that upset even the proudest wo- men'. Fraai zijn ook de oude Duitse brochures, zoals de 'lllustrierte Film- Kurier', of 'Die Filmwoche'. In deze, soms in echt gotische letters uitgevoerde brochures, ging het een stuk serieuzer aan toe, zoals bij het afgebeelde Sonderheft' over die Nibelungen. Uitgebreide &irl Otanmle M Ël informatie, met foto's ook van regisseur Fritz Lang en de diverse acteurs, waaronder de draak ('der einzige Star'), en fraaie setfo- to's in de rubriek 'hinter den Kulissen des Nibelungenfilms'. Van deze film is trouwens nog veel meer materiaal aanwezig. Een deel daarvan is in de collage zichtbaar; ook is er een in perfecte staat verkerend programmaboekje van het Rembrandt Theater in de collectie. De collectie brochures gaat terug tot in de jaren '10, maar ook nieuwe brochures worden verzameld; per slot van rekening is een film al snel na de roulatie 'geschiedenis'. Vaak heeft men ook vol staan met het uitgeven van een geïllustreerde folder. Deze kan zelfs bestaan uit een enkel blad, zoals de meeste 'press sheets'. Ook deze categorie loopt in uitvoering sterk uiteen, en geeft naast een of enkele afbeeldingen vaak summiere informatie over de film. Weer een volgend deel van de collectie beslaat het ongeïllustreer de materiaal. Dit kan een enkel stenciltje met credits en een korte filmomschrijving zijn, maar ook bevat deze categorie vaak uitge breide 'production notes', aangevuld met biografische informatie en regelmatig ook filmografieën van de regisseur en de belangrijk ste acteurs. 23

Historie Film- en Bioscoopbranche

Film | 1992 | | pagina 23