1
EUROPESE FILM: INDUSTRIE OF KUNST?
Een onderzoek, uitgevoerd door Coopers Lybrand Management Consultants
Share and Production Spend
GBO Share in Europe by
Country of Origin (1990)
Production Spend
(1990)
1 Average Gross Revenue per Screen ($'000)
1985
1990
MEDIA
Coopers Lybrand Management Consultants hebben een rapport
geschreven over de Europese filmindustrie. Hierin wordt de recen
te geschiedenis van deze industrie belicht, met het doel vast te
kunnen stellen waarom de Europese film zich niet kan handhaven
op de internationale markt.
De opbrengsten van investeringen in filmprodukties binnen
Europa zijn ontoereikend. De verkregen winsten zijn bij de meeste
Europese films laag in absolute termen en vooral in vergelijking
met films uit Amerika. Het is gebruikelijk om dit toe te schrijven
aan taalbarrières en daarom wordt het als een onvermijdelijk pro
bleem gezien. Maar dit blijkt niet de enige oorzaak te zijn. De reali
teit is dat de situatie gedeeltelijk wordt veroorzaakt door de ge
brekkige infrastructuur in Europa en door het onvermogen van
Europese producers om zichzelf te bedruipen. In economische
termen, de aanbodzijde van de industrie faalt evenals de vraagzij
de. Coopers Lybrand opperen dat er twee koersen zijn die
Europese filmmakers kunnen volgen om de problemen op te los
sen; een korte termijn oplossing en een oplossing op de lange ter
mijn.
KORTE TERMIJN: DE "CUT-YOUR LOSSES" OPLOSSING
Er zijn een aantal stappen die genomen kunnen worden om de
winst op Europese films te laten stijgen. Dit kan helpen bij de ont
wikkeling van een infrastructuur in Europa, die voorkomt dat het
talent naar Hollywood wegvloeit.
Winst zal stijgen door:
USA k Europe
75% k 25%
- Betere samenwerking tussen schrijvers, producers, en
distributeurs in de ontwikkelingsfase;
- Een meer commerciële kijk op filmmaken in het algemeen, ook
bij het maken van begrotingen, plannen, keuze van onderwer
pen en taal;
- Aanmoediging en behoud van meer commercieel georiënteerd
talent en voorziening van passende training;
- Investeringen, bedoeld om projecten te stimuleren die gericht
zijn op een internationaal publiek;
- Grondig onderzoek naar commerciële mogelijkheden;
- Uitbreiding van multiplexen in Europa.
Coopers Lybrand zeggen geen omschakeling te bepleiten die
puur geënt is op de Amerikaanse filmcultuur. Filmmakers in
Europa moeten zich concentreren op de elementen van hun eigen
cultuur.
LANGE TERMIJN: DE "MAKE-OR-BREAK" OPLOSSING
Hoewel de bovengenoemde stappen bepaalde problemen in de
Europese filmindustrie kunnen oplossen, kunnen ze deze niet de
status en het succes van de filmindustrie van Amerika waarbor
gen. Om dit te bereiken zullen er radicalere stappen genomen
moeten worden, zoals dit noodzakelijk is voor het succes en de
groei van iedere industriële sector. Dit kan bij de filmindustrie al
leen bereikt worden door de ontwikkeling van studio's in
Amerikaanse stijl. Dit kan:
- De infrastructuur verschaffen die noodzakelijk is voor stabiliteit;
- De gelegenheid scheppen voor het maken van voldoende films,
zodat risico's meer gespreid worden;
- Meer ambitieuze en duurdere films aantrekken;
- Het noodzakelijke talent voor het succes en de groei van de in
dustrie aantrekken en vasthouden.
Coopers Lybrand geloven echter niet dat het klimaat thans gun
stig is om deze ontwikkelingen teweeg te brengen. Het is onwaar
schijnlijk dat er voldoende coördinatie van Europese filmmakers is
om studio's te vestigen waar talent en middelen verenigd worden,
vooral gegeven de tendens om studio's in Hollywood-stijl te zien
als beperkend voor creativiteit. Het is natuurlijk mogelijk dat bete
kenisvolle Europese maatschappijen als Canal Plus of Polygram
door deze barrière breken, alleen of door joint-ventures en ven
nootschappen met de Amerikaanse studio's. Maar deze weg is vol
risico's, aldus het rapport.
1
1
I
USA Europe
177 74
USA Europe
212 163
Inmiddels heeft het achttiende projekt van het
MEDIA-programma van de Europese Gemeenschap
het groene licht gekregen. Dit projekt, dat de naam
SOURCES (Stimulating Outstanding Resources for
Creative European Screenwriting) draagt, verzorgt
post-beroepsopleidingen op het gebied van scenario
schrijven.
Het kantoor van SOURCES is gevestigd in
Amsterdam.
21