'De bioscoop is de motor van de hele exploitatieketen'
ACHTER DE SCHERMEN
'Zonder
bioscopen
is het niet
mogelijk
een film te
exploite
ren/
Terugkijken op de Alice in Wonderland-soap
De soap rond de distributie van Alice in Wonderland
werd in februari breed uitgesponnen in vrijwel alle Ne
derlandse media. De vete tussen Disney en vooral Pathé
werd uiteindelijk met de mantel der liefde bedekt. Maar
een echte oplossing is er nog niet. 'Iedereen beseft uit
stekend dat we elkaar in deze branche heel hard nodig
hebben.'
Door Robbert Blokland
Gezien het eclatante succes van de 3D-film Alice in
Wonderland'in de Nederlandse bioscopen zou men
bijna vergeten dat aan de release toch drie weken
luidruchtig getouwtrek vooraf ging.
Een aantal grote bioscoopketens in diverse Europese
landen riep Alice niet te willen vertonen omdat Disney
zich niet aan de afspraak zou houden dat er een win-
dow van minimaal vier maanden tussen de bioscoop-
en dvd-release zit. Eerder zou Disney deze ongeschre
ven regel ook al geschonden hebben met UP, die drie
maanden na de Nederlandse bioscooppremière al in
de dvd- en Blu-ray-schappen lag.
Stilzwijgen
Maar het blijkt lastig om daags na de discussie welke
partij dan ook om tekst en uitleg te vragen. Zowel
Pathé als Disney hullen zich in een discreet stilzwijgen
en willen er geen woorden meer aan vuil maken. Ook
directeur Ron Sterk van de Nederlandse Vereniging
van Bioscoopexploitanten (NVB) onthield zich van
commentaar. Niemand lijkt te willen vertellen wie er
hoeveel water bij de wijn heeft moeten doen om tot het
herenakkoord te komen. En ook wil niemand van de
direct betrokken partijen uitleggen hoe dit soort proble
men in de toekomst kan worden voorkomen.
Wie netto de balans op maakt, kan niet anders dan
constateren dat Pathé ondanks alle commotie niet heeft
bereikt wat wel de inzet van de discussie was: het
Alice in Wonder
land: een droom
of werkelijkheid?
verplaatsen van de dvd-release van Alice in Wonder
land. Wel zouden er volgens Pathé nieuwe afspraken
zijn gemaakt over het toekomstige distributiebeleid van
Disney. Disney op zijn beurt stelt echter dat altijd al het
beleid was 'om per titel te bekijken wat het beste plan
van aanpak is'.
Klant is koning
Paul Visser van Amsterdam Booking Company, het
bedrijf dat zich nooit heeft aangesloten bij de boycot
die Pathé en andere exploitanten afkondigden, kan
niet anders constateren dan dat Pathé wel heeft moe
ten toegeven. 'Ze moesten gewoon die film wel gaan
draaien', stelt hij. 'Je kunt het tegenover de klant niet
maken om een populaire titel als Alice te negeren. Wat
een bedrijf ook aanbiedt, of het nou een krant, een
film of een zak drop is: de klant is en blijft koning.'
Natuurlijk heeft Pathé wel een punt met de kritiek
over het distributiebeleid van Disney. 'Disney snijdt
zichzelf wel degelijk in de vingers door een grote titel
als Alice zo kort de tijd te geven om zijn bioscoopgeld
op te brengen', vindt Visser. 'Maar zo'n dispuut moet
je professioneel en tussen vier muren zien te regelen.
Daarmee stap je niet naar het NOS Journaal.'
Motor
Deze laatste mening deelt Michael Lambrechtsen
van de Nederlandse Vereniging van Filmdistributeurs
(NVF). 'Ik ga geen commentaar geven op een individu
eel probleem van een distributeur en een exploitant',
licht hij toe. 'Maar ik kan wel zeggen dat er in Neder
land geen enkele collectieve overeenkomst bestaat
over een window tussen de bioscoop- en dvd-release.'
In de praktijk houden beide partijen zich aan onge
schreven regels. 'Maar in tegenstelling tot bijvoorbeeld
Frankrijk is er hier in dat opzicht niets wettelijk geregeld.
Het staat distributeurs in principe vrij om te doen en
laten wat ze willen.'
Lambrechtsen is het niet eens met de stelling dat het
verkleinen van de window de bioscoopbranche zou be
dreigen. 'De bioscoop is de motor van de hele exploita
tieketen', stelt hij. 'Zonder bioscopen is het niet mogelijk
een film te exploiteren. We hebben elkaar even hard
nodig en alle distributeurs beseffen dat. Ze zullen nooit
zo dom zijn om in hun eigen voet te schieten door een
dvd te vroeg uit te brengen.' Bovendien blijkt in de
praktijk dat '99 procent van alle films binnen twaalf
weken hun ding wel gedaan heeft in de bioscoop.' De
NVF ziet ondanks het incident geen enkele reden om
de discussie op brancheniveau op te pikken, zo stelt
Lambrechtsen.