'Bioscopen moeten het hebben van relaties'
m
HFN
INTERVIEW
INTERVIEW
'Als je
niet mee
gaat in de
ontwikke
lingen van
deze tijd,
kun je
het echt
vergeten/
'Er is geen
bioscoop
die heeft
geprobeerd
met mij een
band op te
bouwen/
In gesprek met lifehacker, connector en resourcerer Martijn Aslander
Je zou Martijn Aslander kunnen proberen te omschrijven als een netwerk
specialist, maar daarmee doe je hem tekort. 'Ik zet dingen in beweging.
Dat is wat ik doe', aldus de man die zegt extreem gefascineerd te zijn
door de spectaculaire tijden waar we in leven. Nou, dan moet een obser
verend gesprek over het film- en bioscoopbedrijf wel goed uitpakken.
Door Jeroen Huijsdens
Martijn Aslander is een bijzonder
persoon. Misschien is het woord
fenomeen zelfs wel op zijn plaats.
Is het niet omdat wat hij doet niet
onder een noemer te vangen is,
dan is het wel omdat hij je op
sympathieke wijze dwingt met een
frisse blik naar bestaande dogma's
te kijken. Of omdat hij mensen op
een bijzonder fascinerende wijze
met elkaar én met innovatieve
denkwijzen - zoals waardebepa
ling achteraf - en werkmethoden
- zoals lifehacking - in contact
brengt. Maar noem Aslander geen
goeroe. 'Ik ben geen goeroe. Ik wil
dat mensen zelf nadenken. En of
ik gelijk heb met wat ik zeg? Geen
idee. Time will teil. Ik denk wel dat
ik wetmatigheden zie in de dingen
die echt aan het veranderen zijn.'
Wat die wetmatigheden in belang
rijke mate bindt is de connectie met
nieuwe technologische mogelijk
heden.
Het is dit jaar precies 115 jaar ge
leden dat de eerste bioscoopvoor
stelling plaatsvond. De bioscoop
heeft onder vuur gelegen door de
komst van media zoals televisie, de
videorecorder en nu het Internet,
maar ze bestaat nog steeds.
'Ja, maar dat zegt niks. In die jaren
is ook de muziekindustrie opgeko
men. Toen kwam Shawn Fanning
met Napster, en was het klaar. In
die jaren is ook de telecommunica
tie opgekomen. Toen kregen we
Skype en nu kun je gratis bellen.
Hallo, wakker worden allemaal!
Change is happening now and fas-
ter than ever! Als je niet meegaat
in de ontwikkelingen van deze tijd,
kun je het echt vergeten.'
Maar de bioscoop als gebouw
waar je samen films kijkt blijft
volgens jou wel bestaan?
'Natuurlijk blijft dat. We zijn sociale
wezens. We hebben behoefte aan
binding, aan gezamenlijke duiding,
gezamenlijke ervaringen, dus dat
blijft. Ik weet nog dat ik bij het
uitkomen van The Lord of the Rings
ieder jaar met een grote groep,
als relatie-evenement, naar die
films ging.'
Je werkt graag met én vertelt
graag over waardebepaling
achteraf, het concept dat er van
uitgaat dat je iemand na afloop
zelf laat bepalen wat iets waard is
geweest en dat betaalt. Is dat iets
voor de filmsector?
'Ik weet niet of het zo'n goed idee
is in deze industrie. Het werkt goed
bij het werk dat ik doe, maar veel
mensen en bedrijven trekken het
niet. Het werkt goed bij Standup
Inspiration. Daar krijgen we na af
loop van de een haast niks en van
de ander heel veel en komen we
gemiddeld uit op een tientje. Wat
het voor het bioscoopbedrijf bete
kent weet ik niet, want dan heb je
gelijk te maken met de massa. Dan
krijg je hele groepen die, omdat
ze niks betalen, de waarde er niet
van inzien.'
Dus je denkt niet dat het concept
zich zal verbreden?
'Oh zeker wel. Mensen gaat er
echt mee aan de slag. Maar als je
gaat eten in een restaurant waar
je na afloop zelf bepaalt wat het
eten waard was, kan dat alleen
in een besloten setting waar je
persoonlijke aandacht krijgt van
het bedrijf. Je kunt het toepassen
in een setting waar de sociale
normen stevig genoeg zijn om het
toe te kunnen passen zodat je niet
stelselmatig wordt belazerd. Als
ik af en toe hoor hoe jongeren te
keer gaan in de bioscoop, dan
vrees ik dat het daar niet kan. In
dat opzicht biedt de bioscoop
anonimiteit en is er doorgaans te
weinig specifieke aandacht voor
de klant om het te laten slagen.'
En als een klein
theater dat wel
een nauwe
band heeft met
het publiek het
zou toepassen?
'Met alle
respect voor
mensen die
een bioscoop
runnen, het is al
lemaal keurig op orde doorgaans,
maar als ik er kom weten ze niet
wie ik ben. Ik heb niet het gevoel
dat ik welkom wordt geheten. Ik
ben in een bioscoop veel anonie
mer dan in een restaurant of bar.
Maar theaters die echt een band
hebben met het publiek zouden
met waardebepaling achteraf
wel een leuk experiment kunnen
aangaan. Bijvoorbeeld door eens
per maand eens te kijken wat het
publiek bereid is voor een voorstel
ling te betalen.'
Het schort dus aan de band tussen
ondernemer en klant?
'Wij denken al 150 jaar in trans
acties en niet in relaties, terwijl
diensten zoals bioscopen die
bieden het juist moeten hebben
van de relaties. De enige manier
om duurzaam winst te maken is
door een relatie met je klant op te
bouwen waardoor hij terug blijft
komen en het doorvertelt aan an
deren dat het een goede ervaring
was. Daar krijg je omzet door. Dan
gunnen mensen jou dat ook. Er is
geen bioscoop die heeft gepro
beerd met mij een band op te
bouwen. Dat is echt niet hetzelfde
als een e-mailing met een overzicht
van de nieuwe films. Waarom kan
Martijn
Aslander. Foto
Petra van Vliet.
E
ik geen overzicht krijgen van films
op basis van wat ik de afgelopen
periode heb gezien? Technisch is
het echt mogelijk.'
En dat terwijl alle signalen
aangeven dat de invloed van de
consument gaat toenemen?
'Ja, die invloed wordt alleen
maar groter. Over tien d vijftien
jaar zitten we in een real time
reputatie-economie. Alles wat
een bedrijf zegt en doet, is dan
in real time zichtbaar. Dan weet
je direct welke zalen vies zijn,
waar het personeel onbeleefd
is, welke films goed zijn en welke
niet. En die informatie hebben we
op apparaatjes in onze broekzak.
Het bereiken van de kritische
massa die je nodig hebt om die
informatie beschikbaar te hebben
is gemakkelijker dan ooit. Een jaar
geleden is de hashtag durftevra-
gen op Twitter gestart. Nu kun
je er een vraag of een dilemma
mee oplossen en er gemakkelijk
20.000 mensen mee bereiken.'
Je stipt Twitter aan. Waarom is dat
zo'n belangrijk communicatiemid
del, vind jij?
'Omdat leeftijd, opleiding, ach
tergrond, status, positie, sekse en
etniciteit geen rol van betekenis
meer spelen en het werkt.'
Maar is en blijft het niet iets van
een groepje voorhoedelopers dat
iets aan het uitproberen is?
'Veranderingen worden niet ge
maakt door de massa, maar door
een voorhoede. Je hebt maar een
paar mensen nodig om dingen te
laten veranderen. Lees het boek
van Malcolm Gladwell, The Tip
ping Point. De geest is uit de fles
en hij gaat er echt niet meer in.'
Wat is het belang van social me
dia? Je ziet bijvoorbeeld dat nu
allerlei bedrijven zich erop gaan
bewegen.
'Ja, en dat slaat echt nergens op.
Seth Godin heeft daar ook al
lang over geschreven in zijn boek
Gehaktballen met slagroom. Die
bedrijven doen de social media er
even bij. Die hebben er iets over
gehoord, hebben zelf een account
op Linkedin en denken: dat gaan
wij ook doen! Web 2.0 gaat over
luisteren en een dialoog opbouwen
met je klanten. Het gaat bij web
2.0 om een koerswijziging. Het
gaat niet meer over transacties,
maar over relaties. En dat hoeven
echt geen één op één, persoonlijke
relaties te zijn. Je hoeft niet te we
ten wanneer ik jarig ben. Maar wel
alles waar je logischerwijs rekening
mee zou kunnen houden.'
De techniek schrijdt voort en de
consument oefent in toenemende
mate invloed uit. Maar ondertussen
kost het een exploitant gemiddeld
wel tien jaar om een nieuwe bios
coop van de grond te krijgen.
'Dat horende zou ik dan eerst
gaan bedenken welke manieren er
zijn om het sneller voor elkaar te
krijgen. Natuurlijk zitje met het pro
bleem van de ruimtelijke ordening,
maar iedereen die een bioscoop
wil beginnen, begint op dezelfde
manier. Bewandel eens een ander
pad. Waar gaat een bioscoop
over? Dat gaat toch over inspireren
en entertainen? Nou, ga dat dan
ook doen!'
En als je dat dan doet creëer je
vanzelf een band met het publiek?
'Watje ook bedenkt, het gaat om
aandacht en ik heb de indruk dat
bioscopen de band met het publiek
aan het kwijtraken zijn omdat ze
niet echt met die band bezig zijn,
enkele bioscoopexploitanten mis
schien daargelaten. Te veel van
de ondernemers denken: massa
is kassa. Maar massa betekent
confirmeren aan de massa, je
aanpassen. Dan ben je dus met
winstmaximalisatie bezig en niet
met nutmaximalisatie. Maar dat
heeft Justien Marseille (trendwat-
cher; red.) de lezers van dit blad al
eerder verteld, haha.'
'As a paying customer, I expect to get what I want.' (Kate Winslet als Rosé in Titanic)
'It's an opportunity to learn how things really are.' (Katherine Borowitz in A Serious Man)