De fantasiewereld van een tienjarige
HFN
NL in aantocht
HFN
IN PRODUCTIE
IN PRODUCTIE NL IN AANTOCHT
Hans
Dagelet:
'Een vol
strekt
unieke
film/
Froukje
Tan:
'Het is de
werkelijk
heid, maar
dan door
zijn fanta
siemolen
gehaald.'
EO
In gesprek met de makers van de familiefilm Swchwrm
Voor veel mensen is Swchwrm nu nog vooral een onuitsprekelijk woord.
Maar als het aan regisseuse Froukje Tan ligt, wordt het dit voorjaar een
synoniem voor verbeelding en fantasie. Daar zit haar poëtische verfil
ming van het gelijknamige boek van Toon Teilegen ook vol mee name
lijk. 'De speciale effecten moeten zich vormen in het hoofd van de kijker.'
Door Robberf Blokland
Acteur Hans Dagelet doet het nog
één keer voor. 'Luister, het klinkt als
het starten van een auto', legt hij
uit met zijn vertrouwenwekkende
kraakstem. 'Swchwrooeeemmm!
SWCHWROOEEEM!' Maar eigen
lijk moet iedereen zelf maar weten
hoe hij de titel uit wil spreken,
voegt Dagelet daar meteen aan
toe. 'De film is een ode aan de
fantasie. Dus laat iedereen zijn
eigen fantasie ook maar op de titel
loslaten.'
Daar sluit regisseuse Froukje Tan
zich helemaal bij aan. Zij denkt niet
dat het publiek zich laat weerhou
den door een titel waar bezoekers
misschien even bij na moeten den
ken. 'Ik associeer het vooral met
schwung', bekent ze. 'Het is in elk
geval een heel positief iets. Maar
wat mij betreft gaat het woord een
heel eigen leven leiden en belandt
het misschien zelfs ooit in de Van
Dale.'
Fantasiemolen
Het gelijknamige boek van schrijver
Toon Teilegen vertelt over een
jongetje dat graag schrijver wil
worden. Dat blijkt echter moeilijker
dan hij dacht, maar gelukkig helpt
zijn opa (Dagelet) hem op weg.
Het verhaal speelt zich grotendeels
af in de fantasiewereld die het
knaapje (Dennis Reinsma) voor
zichzelf creëert, en waarin een
koningin een belangrijke rol speelt.
Swchwrm is na Body Language de
tweede bioscoopproductie van het
jonge bedrijf Flinck Film van ex-Bos
Bros-iconen Michiel de Rooij en
Sabine Veenendaal. In 2011 zette
Flinck Film zich al vol op de kaart
door de onlangs met een Gouden
Beeld bekroonde televisieserie
A'DAM - E.V.A. (Amsterdam en
vele anderen).
'De hele film is eigenlijk de verbeel
ding van het boek van het jonge
tje', vertelt regisseuse Tan. 'Het is
de werkelijkheid, maar dan door
zijn fantasiemolen gehaald. Dus
Swchwrm, zoals hij zichzelf noemt,
speelt ook met het publiek, dat
niet direct zal bevatten wat echt
of verzonnen is.' Dit is ook in de
vormgeving van Swchwrm terug te
vinden. "Ik wilde in de film zo min
mogelijk special effects gebruiken
en niet alleen omdat we met een
budget van 1,4 miljoen euro er
het geld niet voor hadden. Ik heb
gezocht naar "houtje-touwtje-oplos
singen", die een negenjarige ook
zou kunnen bedenken, zoals een
met de hand getekend heelal met
draaiende wereldschijf erin. Die
Georgina
Verbaan o/s
koningin (rechts).
Boven: op de
set.
hebben we op het strand gefilmd,
zodat achter de wereld de duinen
te zien zijn'.
De regisseuse wilde voor de
locaties ook zoveel mogelijk echte
plekken en gebouwen gebruiken.
'Maar dan niet voor de doelein
den waar ze normaal voor worden
gebruikt', voegt Tan daar meteen
aan toe. Zo ziet het paleis van de
koningin er van buiten uit als de
Essalammoskee en van binnen
als de Laurenskerk (beiden in
Rotterdam). 'Met uiteraard een
schommel als troon, met koninklijk
goud en blauw fluweel.'
Liz Taylor
In de film neemt actrice Georgina
Verbaan op de schommel plaats.
De regisseuse benaderde haar
voor de rol van koningin kort nadat
het script in productie was geno
men. Swchwrm is de
eerste productie van Ver
baan die uitkomt sinds ze
een paar maanden terug
besloot een tijdelijke
rustpauze in te lassen. Zij
had naar eigen zeggen de combi
natie van hard werken en een baby
(ze beviel in oktober 2010 van
dochter Odilia) toch onderschat.
'Froukje wilde niet dat ik een con
ventionele, Beatrix-achtige koningin
neerzette', vertelt de actrice. 'Het
moest meer een eigenzinnig Liz
Taylor-type worden. Meer een soort
filmsterkoningin. Zij is een verzinsel
van het jongetje, dat heel erg in zijn
eigen wereld leeft. In zijn hoofd is
een koningin streng en een beetje
afstandelijk.'
De 32-jarige Verbaan laat met
Swchwrm weer een heel andere
kant van zichzelf zien dan vorige
jaar met haar rol in de serie Van
God los. Ze werd alom geprezen
voor de vertolking van een koelbloe
dige moordenaar in een aflevering
die voor een Gouden Kalf werd ge
nomineerd. 'Die rol was een enorme
uitdaging, vooral omdat mensen
zoiets van mij niet verwachten', knikt
ze. 'Dat vind ik wel fijn. Dat maakt
het vak ook zoveel leuker. Ik wil dat
mensen weten dat ze alles van mij
kunnen vragen. Ik ben heel blij dat
ik de tienerrollen nu toch echt wel
ben ontgroeid.'
Taalgrappen
Een andere grote rol is weggelegd
voor Hans Dagelet, die de opa van
de hoofdpersoon speelt. De 67-ja-
rige acteur noemt Swchwrm een
'volstrekt unieke film, al doet geen
enkele omschrijving echt recht aan
het verhaal. Kinderen zullen er heel
andere dingen uit halen dan ouders.
Ik ben zelf een groot liefhebber van
taalgrappen. Toon Teilegen weet als
geen ander hoe hij met taal moet
spelen.'
Dagelet merkt dat hij nu in de fase
van zijn carrière zit waarin hij meer
gevraagd wordt voor opa's dan
voor vaderrollen. 'Maar eerlijk ge
zegd vind ik dat alleen maar leuk',
voegt hij er direct aan toe. 'Vaders
zijn in Nederlandse films bijna
altijd van die saaie, plichtmatige,
autoritaire figuren. Dat is hun taak
natuurlijk ook, zij moeten hun kind
corrigeren. Opa's hebben geen
enkele verantwoordelijkheid en dus
veel meer vrijheid om leuke dingen
te doen met hun kleinkinderen.'
Mr. Hulot
Het casten van kinderen blijkt vaak
een probleem voor Nederlandse
films. Voorafgaand aan de opna
men van Swchwrm verging het Tan
en de producenten niet heel veel
anders. 'Het moest vooral geen
stereotype jongetje worden', legt
de filmmaakster uit. 'Maar het pro
bleem is een beetje dat de meeste
kinderen die graag in hun fantasie
rond hangen een beetje introvert
zijn. Kortom: niet het soort dat zich
voor een camera gemakkelijk be
weegt.' Toen de moed haar bijna
in de schoenen zakte, meldde zich
de tienjarige Dennis. 'Zijn grootste
hobby was praten, vertelde hij vol
trots. Toen wist ik meteen dat het
goed zat.'
Om Dagelet en debuterend hoofd
rolspeler Reinsma aan elkaar te la
ten wennen, liet regisseuse Tan ze
een paar middagen samen door
de stad lopen. 'Daardoor kon ik
ook goed en spelenderwijs kijken
hoe hij zich gedroeg en bewoog',
legt Dagelet uit. 'Zijn motoriek is
heel bijzonder. Hij heeft een vorm
van ADHD, zodat hij
16-02 Zombibi, distributeur A-Film
Distribution
16-02 Lena, distributeur Benelux
Film Distributors
16-02 Nick, distributeur Wild Bunch
16-02 Wavumba (doe), distributeur
Amstelfilm
Sprookjesboom, de film,
distributeur Independent Films
Alles van waarde (doe),
distributeur Cinema
Delicatessen
Taped, distributeur
Independent Films
De goede dood, distributeur
Wild Bunch
Plan C, distributeur A-Film
Distribution
170 Hz, distributeur Cinéart
Paradiso (doe), distributeur
Cinéart
I Am a Woman Now(doe),
distributeur Cinema
Delicatessen
Anton Corbijn Inside Out
(doe), distributeur A-Film
Distribution
Quiz, distributeur Benelux
Film Distributors
Hemel, distributeur Cinéart
Tot altijd distributeur
Paradiso
Swchwrm, distributeur A-Film
Distribution
Kauwboy, distributeur
Benelux Film Distributors
Plop wordt kabouter
koning (B), distributeur
Independent Films
Shock Head Soul, distributeur
Cinema Delicatessen
Jackie, distributeur Benelux
Film Distributors
Happiness is not always the best way to be happy. (Catherine O'Hara als Judith in Where the Wild Things Are)
'Sometimes, fantasies are better than reality.' (Hilary Duff als Sam in A Cinderella Story)