terugkwamen en het belastingpercentage tot het
oorspronkelijk niveau terugbrachten, was de slag
gewonnen, een slag, die voor de toekomst beslis
send is geweest.
Dezelfde samenwerking is den Bond tot steun
geweest bij zijn actie in het Zuiden, toen de ge-
meenteoesturen aldaar de exploitanten voor allerlei
nakeuringsproblemen stelden. Het moet den heer
Hamburger wel een grcote voldoening zijn, dat hij,
die de groote vechter in die dagen was, nog juist
voor zijn afscheid het bekende accoord heeft kun
nen teekenen met de Zuidelijke Vereeniging voor
Gemeenschappelijke Filmkeuring. De onderhande
lingen, die aan dit accoord vooraf zijn gegaan, als
mede het accoord zelf getuigen van het respect,
dat ook de burgemeesters in het zuiden thans voor
den Bond en zijn Voorzitter hebben.
Voor spreker persoonlijk valt dit afscheid zwaar.
In al die jaren heeft hij immers op zijn wijze nauw
met den heer Hamburger samengewerkt, heeft hij
hem kunnen leeren kennen als geen ander en zeer
veel van hem geleerd. Als er één persoon in Neder
land is, waarvoor spreker bewondering heeft, dan
is het voor den heer Hamburger.
,,U bent mijn leeraar geweest", aldus besloot de
heer De Hoop, „en ik zal er altijd dankbaar voor
blijven, dat ik zoovele jaren achtereen onder U als
Voorzitter voor den Bond heb kunnen werken."
De heer Hamburger dankt
Ontroerd heeft de heer Hamburger de vergade
ring en inzonderheid de verschillende sprekers
dank gebracht. Hij achtte zich gelukkig allen zijn
vrienden te kunnen noemen. De eenmaal genomen
beslissing was wel overwogen en hij betreurde haar
daarom niet. Zij kwam niet voort uit een mindere
waardeering voor het bedrijf of het Bondswerk,
maar uit heel andere motieven, die ieder kent, en
die ook iedereen zal begrijpen en respecteeren. Te
recht heeft hij, zooals de heer Roem hem gezegd
heeft, reden om dankbaar te zijn. Immers is het
zeer weinigen gegeven om in het organisatieleven
in een functie als deze zoovele jaren achtereen
werkzaam te zijn. „Het zou overdreven beschei
denheid zijn om te zeggen: Ik heb niets gedaan. Ik
heb ook wel wat gedaan", aldus de heer Hambur
ger, „maar wat er tot stand is gebracht, is aller
minst alleen te danken aan mij, doch veeleer aan
de leiding, aan het Hoofdbestuur en aan allen, die
in de onderscheidene afdeelingsbesturen en andere
colleges hun beste krachten aan den Bond gegeven
hebben."
Spreker memoreerde, wat er zooal bereikt was
en bleef daarbij in het bijzonder stilstaan bij de
Bondsarbitrage, welke hij een van de belangrijkste
instellingen voor het bedrijf noemde. Ongetwijfeld
ligt een zware tijd achter den rug. Spreker memo
reert de eerste jaren, toen men, wanneer men zich
bij bepaalde kwesties tot den Minister wendde,
dezen een telegram stuurde met betaald antwoord,
zonder dat ooit antwoord gegeven werd. Thans
gebeurt er niets in het film- en bioscoopbedrijf, of
de Bond wordt er in gekend en voorzoover zulks
niet het geval is, wordt het verzuim achteraf her
steld. Er wordt niet meer geregeerd, bij ons, over
ons en zonder ons, maar voorzoover noodig, met
ons. Bedrijf en organisatie staan op behoorlijk peil
en daarom heeft spreker gemeend zich thans het
beste te kunnen terugtrekken. Men moet den moed
hebben op een gegeven moment heen te gaan.
Spreker is even gevoelig geweest voor de gedachte
er een mouw aan te passen, namelijk, dat hij als
Voorzitter zou kunnen blijven, doch hij acht het
ten slotte verkeerd, dat de Voorzitter niet met
beide beenen in het bedrijf staat en niet steeds
aanwezig is.
Bij heel zijn optreden heeft spreker, er is
reeds op gewezen, één geheim gehad, namelijk het
samengaan van leveranciers en afnemers.
„In deze organisatie", aldus roept spreker met
stemverheffing uit, „hooren zij ten eeuwigen dage
bij elkaar. Een bedrijf als dit, dat zooveel bekijks
heeft en zooveel aan den weg timmert, heeft een
heid noodig, welke als een hechte muur moet zijn,
waartegen ieder, die tegen het bedrijf iets zou wil
len ondernemen, te pletter loopt." Hij herhaalt,
wat hij zoo dikwijls heeft gezegd: „Exploitanten en
verhuurders, Gij hoort bij elkaar. Alleen zijt U
niets, bij elkaar kunt U alles!" Langzamerhand
weet men dat ook buiten hët bedrijf, in het bijzon
der in Regeeringscolleges. Spreker wijst er op,
hoe men de Regeering met de bedrijfsordening
eenige jaren voor is geweest en hoe deze thans
door de Overheid wordt gewaardeerd.
Hij dankt den heer Roem voor zijn mooie rede.
Deze heeft hem zeer veel goed gedaan. De heer
Roem heeft reeds zijn sporen in de organisatie ver
diend en hij hoopt, dat hij tijdens zijn Vice-Voor
zitterschap hetzelfde vertrouwen van de leden zal
genieten als spreker als Voorzitter steeds genoten
heeft. Het Hoofdbestuur mag uit de knapste men-
schen bestaan, maar wanneer het niet kan rekenen
op het volledig vertrouwen van de leden, bereikt
het niets.
De stichting van het Daniël Hamburgerfonds is
het mooiste cadeau, wat men hem bij zijn afscheid
had kunnen aanbieden. Daarop zal spreker zijn
heele leven kunnnen teren. Ook zijn vrouw zal deze
geste buitengewoon waardeeren. Spreker herin
nerde er daarbij aan, dat het initiatief tot de op
richting van den Bond eigenlijk is uitgegaan van
zijn vrouw. Toen immers in het Zuiden de bio
scoopexploitanten zwaar gebukt gingen onder
allerlei overheidsmaatregelen en hun exploitaties
daardoor bijna onmogelijk dreigden te worden,
heeft zijn vrouw op een gegeven moment tegen
hem gezegd: „Moei je daar niet wat aan doen,
Daan?"
8
