hetgeen een goede leiding betaamt, de ontwikke
ling voor te zijn.
Deze ontwikkeling loopt parallel met die van
de film zelf; in het feit, dat de Bond haar bijge
houden heeft, ligt mede zijn huidige betekenis. De
voorwaarden die geschapen zijn om een Neder
lands journaal tot bloei te brengen, de instelling
ener Culturele Adviescommissie, de reglemente
ring van de vertoning van korte Nederlandse
films, de investering in de Cinetone studio's, de
plannen tot vorming van een filminstituut, de ver
anderingen, die zich gereglementeerd in de film-
handel voltrokken hebben, de culturele manifesta
ties in tal van bioscopen zijn even zovele getuige
nissen. Wij hoeven daarop in het geheel niet prat
te gaan; het sprak bijna van zelf, dat het Hoofd
bestuur initiatieven in deze richting nam. Wie an
ders dan deze organisatie, waarin producenten, fa
brikanten, verhuurders en exploitanten verenigd
zijn, had het moeten doen?
Men kan op dit terrein toch bezwaarlijk iets
verwachten van een Overheid, wier belangstelling
tientallen jaren culmineerde in een wet tot bestrij
ding van maatschappelijke en zedelijke gevaren,
aan de bioscoop verbonden, die te hoge uitgaven
mede trachtte te dekken uit een door niets gemo
tiveerde heffing en opschroeving van vermake-
lijkheidsbelasting op filmvoorstellingen, die zich
zelfs niet ontzien heeft uit opportuniteitsmotieven
het krap gemeten prijsniveau van dit bedrijf te
ondergraven en wier administratieve uitwassen
ten slotte een blok aan het been zijn geworden.
Het Regeringsbeleid in dit land heeft een te po
vere culturele traditie en het gaat te zeer mank
aan ambtelijke gezagsusurpatie dan dat dit, in
dien al een cultureel overheidsbeleid mogelijk zou
zijn, zou kunnen wortelen in de organen van het
vrije maatschappelijke leven.
Voor zover de Bond een gezonde culturele
ontwikkeling op filmgebied zou willen blijven be
vorderen, is zijn taak ongemeen verzwaard. Dat
betekent echter niet, dat men hierin te kort zou
mogen schieten, mits deze taak niet afdoet aan
de activiteit om de economische voorwaarden
waaronder het bedrijf moet werken en zonder
welke ook de goede film niet tot haar recht kan
komen, zo gunstig mogelijk te doen zijn, mits zij
eveneens niet afdoet aan de eenheid en de orga
nisatorische kracht.
De Bond heeft het nadeel, dat hij, wat dit on
derdeel van zijn taak betreft, velen vooruit is.
Het aantal van hen onder ons, die zeer moei
lijk zijn te overtuigen, en die hun filmexploi
tatie nu eenmaal als zaak zonder meer hebben,
en menen, dat hun organisatie bij de belangen
behartiging der leden van dezelfde opvatting be
hoort uit te gaan, mindert met de dag. Zij spre
ken gekscherend over de tijd, waarin films per
kilo of per meter werden verkocht en weten,
althans beseffen niet, dat de progressieven onder
hun collega's al lang tot de overtuiging zijn ge
komen, dat filmexploitatie niet alleen meer is de
exploitatie van een gebouw, van voorstellingen
of van een verhuurkantoor. Zij beseffen zeer zeker
niet, dat de tijd niet zo ver meer is, dat men
eveneens gekscherend spreekt over de verhuur
van een product of van weken. Bij de filmex
ploitatie begintde film zelf een rol te spelen,
niet slechts om haar exploitatiewaarde als amu
sementsfactor of naar de wijze, waarop zij ge
lanceerd wordt, maar vooral ook overeenkomstig
haar betekenis naar vorm en inhoud. Inzicht in
de filmstof, inzicht in de wensen van de verschil
lende groeperingen en soorten van publiek, in
zicht in de organisatie van de filmbelangstelling
en de filmontwikkeling, besef van het feit, dat
het een Nederlands stukje grond is, waarop onze
zaken staan, dat onze bezoekers onze landgeno
ten zijn en wat wij vertonen grotendeels uit het
buitenland komt, zullen mede nodig zijn om bij
een filmexploitatie aan de eisen van vakmanschap
te voldoen. Onze filmexploitaties zullen in het
algemeen centra moeten zijn, in staat in de alge
hele filmbelangstelling te voorzien, haar op te
vangen, te bevredigen en te stimuleren. De sector
van ontwikkeld filmpubliek, dat zich van de week-
end-massa's onderscheidt door een weloverwogen
en op een uitgebreide voorlichting steunende
selectie wordt steeds groter in ons land. Wanneer
de huidige ontwikkeling voortduurt zullen onze
leden en de meesten doen dit reeds hiermede
ernstig rekening hebben te houden, wil men
althans voorkomen, dat buiten om initiatieven
gaan ontstaan en uitgroeien, die economisch een
gevaar zullen betekenen, en hoogst ongewenste
splitsingen in de filmexploitatie zullen veroor
zaken en uiteindelijk schadelijk werken.
De problemen bij deze ontwikkeling liggen in