l
'lo
een voorlopige analyse van
een nieuwe ontwikkeling
DIMENSIONITIS is een nieuw woord.
Het is geen medische benaming voor
een of ander ziekteverschijnsel, maar een
in de filmvakpers in gebruik gekomen
term om de koortsachtige opwinding
aan te duiden die gepaard gaat met het proces
van het commercialiseren van oude en nieuwe
veelal nog niet geperfectionneerde uitvin
dingen, die het filmbeeld op het witte doek een
illusie van diepte moeten geven.
Het is vooral de lekenpers in de Verenigde
Staten van Amerika, die door dimensionitis blijkt
te zijn aangetast. De ironie van het lot heeft ge
wild, dat deze pers na enige jaren lang haar
redactionele pennen versleten te hebben op het
thema „Televisie contra Hollywood" op het
ogenblik dat de inkt van haar overlijdensberich
ten van het filmbedrijf nauwelijks droog was, met
een voor haar karakteristieke omzwaai naar het
andere uiterste oversloeg en haar lezers door een
vloed van, berichten ervan tracht te overtuigen,
dat de televisie zich in haar concurrentie met het
filmbedrijf de pas ziet afgesneden door de ont
wikkeling van. de ruimtefilm. De laatste vier we
ken is er meer geschreven over de drie-dimen
sionale film door de Amerikanen kortweg als
,,3-D" aangeduid, door de Britten spottend als
,,deepy" bestempeld dan in de voorafgaande
vier jaar.
Indien men er zich rekenschap van geeft, dat
de meeste systemen waarvan thans wordt ge
waagd nu niet bepaald van recente datum zijn
en reeds bij hun vroegere verschijning vrij wat
opwinding hebben veroorzaakt, die echter al weer
spoedig luwde, vraagt men zich onwillekeurig af,
waaraan zij hun even plotselinge als sensationele
,,come back" op dit tijdstip te danken hebben.
En het antwoord ligt voor de hand. Deze spring
vloed in de berichtgeving vindt zijn oorzaak in
een wedloop van de belanghebbenden om hun
procédé's zo snel mogelijk op de markt en aan
de man te brengen teneinde hun concurrenten
vóór te zijn dan wel teneinde hun in vroegere
ruimtefilm-avonturen geïnvesteerde kapitalen, of
althans een deel daarvan, te amortiseren alvorens
meer doeltreffende systemen door standaardise
ring algemeen opgang vinden.
Waarom juist nu?
Terecht kan men de vraag stellen: Waarom
juist nu deze run op de markt?
Daarvoor kunnen verschillende redenen wor
den aangevoerd.
Het was algemeen bekend, dat het Amerikaanse
filmbedrijf reeds geruime tijd de mogelijkheden
bestudeerd heeft om het filmbezoek tot een gro
tere attractie te maken teneinde concurrentie van
andere ontspanningsmedia met meer succes het
hoofd te kunnen bieden. Eric Johnston, president
van de Motion Picture Association of America,
had hieromtrent in het verslag dezer organisatie
over 1951 (waaraan wij in no. 169 van dit Orgaan
een uitvoerige bespreking hebben gewijd) reeds
nadere mededelingen gedaan. Hij had onder meer
gewezen op de onvermijdelijke toeneming van het
gebruik van. kleurenfilms en inzonderheid op de
vooruitgang, welke er geboekt was bij het ont
werpen van projectieschermen, waarbij gestreefd
wordt naar een grotere, scherpere en vooral een
meer indruk van ruimte gevende projectie op het
witte doek. De ruimtefilm ligt in het kader van
deze ontwikkeling en in het onderwerpelijke jaar
verslag werd dan ook gewag gemaakt van de
verdere research naar en de ontwikkeling van
uitvindingen, die ,,een illusie van diepte" geven
Het filmproductiebedrij f achtte dus blijkbaar de
tijd rijp voor een toepassing van stereoscopische
vindingen. Merkwaardigerwijze heeft men toen
aan Johnstons opmerking dat onderscheidene pro
cédé's gereed schenen te zijn voor het commer
cieel gebruik, zowel in bedrijfskringen als in de
pers weinig aandacht geschonken. Vandaar dat
ÏDe (Derde (Di
imensie