w
are woor
den
4
In een schrijven aan The Times over drie
dimensionale films, maakte Roger Manvell
onder meer de navolgende opmerkingen:
„Deze nieuwe „kijkspel-films" zijn in wezen geen
antwoord op-lange-termijn op de televisie. De gelijk
matige productie van goede films, die een op hoog
peil staande ontspanning bieden, is het enige ware
antwoord
Op den langen duur kunnen de mogelijkheden
van deze cycloramlsche en drie-dimensionale films
clechts ontdekt worden door de verbeeldingskracht en
de moed van die filmmakers, die door het zuiver sen
sationele van het nieuwe middel heen zullen zien en
zijn ware kunstzinnige mogelijkheden zullen aan
tonen, evenals René Clair, Lewis Milestone, G. W.
Pabst, Alfred Hitchcock en anderen twintig jaar ge
leden hsbbsn gedaan met de nieuwe geluidsfilm."
Met deze opmerkingen heeft Manvell de spijker op
c!c kop geslagen. Zodra het publiek eenmaal met „het
nieuwtje" vertrouwd is geraakt, zal men terugkeren
naar de toestand, dat kwaliteit de doorslag geeft.
ving gegeven, zodat wij kunnen volstaan met de
mededeling dat Cinerama gebruik maakt van een
door Hazard Reeves ontwikkeld systeem, dat bij
het opnemen van een film zes verschillende micro
foons bezigt. De zes geluidssporen worden teza
men op één enkele afzonderlijke magnetische
band vastgelegd. Bij de weergave in het Broad-
way Theater bezigt men negen speakers: vijf
achter het projectiedoek, een aan. iedere kant van
het proscenium, een aan de achterkant van de
zaal en een aan de achterkant van het balcon.
De kosten van de installatie van Cinerama in
het Broadway Theater variëren met degene, die
het verhaal vertelt, maar liggen waarschijnlijk
ergens tussen 50.000,— en 100.000,—. Het
schijnt in de bedoeling te liggen van Cinerama
Production. s Inc. (de exclusieve licentie
houdster van het Cinerama-procédé tot 31 De
cember 1956, niet te verwarren met Cinerama
Inc., die de octrooien controleert en in wier aan
delen het publiek heeft gespeculeerd) om zelf
theaters te exploiteren. Zij hoopt in de herfst
van dit jaar 20 tot 25 theaters in exploitatie te
hebben.
De octrooien op Cinerama, inbegrepen zowel
het recht om de speciaal vereiste apparatuur te
vervaardigen als het recht om films te maken, zijn
feitelijk het eigendom van Vitarama Corp.,
die hen voor hun gehele duur verhuurd heeft aan
Cinerama Inc. voor een gering percentage
van. Cinerama Inc.'s bruto-ontvangsten. Laatst
genoemde fabriceert de speciale camera's, projec
toren en andere apparaten en heeft op haar beurt
aan Cinerama Productions Inc. een
exclusieve licentie verleend tot en met 31 De
cember 1956 en een niet-exclusieve daarna om
films te maken voor vertoning in theaters en deze
te exploiteren. President van deze maatschappij is
Louis B. Mayer, de vroegere productiechef van
Metro.
De exploitatie van Cinerama vindt haar beper
kingen niet op de eerste plaats in haar kostbare
uitrusting, maar in het probleem hoe zij de
volgens haar systeem ingerichte theaters van vol
doende producten zal voorzien. Zal zij behalve
opera- en balletfilms, revuefilms en journaals vol
doende stof voor filmverhalen vinden? Men rea-
lisere zich dat bij binnenopnamen volgens hei:
Cinerama-systeem het „diepte-effect" al spoedig
verloren gaat. De afzetmogelijkheid zal voor dit
systeem in verband met de hoge investering het
grootste probleem zijn.
Cinerama Productions heeft tot dusverre uit
sluitend korte films vervaardigd, maar heeft
thans medegedeeld aan de productie van haar
eerste speelfilm te zullen beginnen, namelijk
,,Paint your wagon". Aan het hoofd van haar
productieafdeling staat Merian C. Cooper, die
klassiek geworden documentaires als ,,Grass" en
,.Chang" op zijn naam heeft staan.
Voorzover bekend heeft nog geen enkele major
company de vervaardiging van een film volgens
het Cinerama-procédé aangekondigd.
Volgens mededelingen van Sir Alexander
Korda vraagt Cinerama Inc. zeer hoge royalties
voor het gebruik van de apparatuur, die men bo
vendien zelf moet betalen, nog afgezien van de
filmriuur. Daarbij komen de exorbitante copie-
kosten en het extra personeel dat voor de bedie
ning noodzakelijk is. Volgens zijn berekening ko
men de totale kosten van Cinerama voor één uur
projectie op 3000.
CinemaScope
CinemaScope is de naam van een
systeem, dat op een veel eenvoudiger wijze het
effect van Cinerama tracht te benaderen, dat wil
dus zeggen zonder de gecompliceerde apparatuur
en de hoge kosten van inrichting, welke aan dit
laat procédé verbonden zijn. CinemaScope
maakt voor het opnemen van films gebruik van
een gewone standaardcamera en voor haar pro
jectie van een gewone standaardprojector; beide
moeten echter voorzien zijn van een speciaal len-
zenstelsel, dat een uitvinding zou zijn van Pro
fessor Henri Chrétien van de Sorbonne en het
Institut d'Optique te Parijs. Onder de naam
,,A namorphoscope" is het systeem in'
1937 reeds gedemonstreerd op de Exposition
Universelle in, het Palais de la Lumière te Parijs.
Bij deze demonstratie werd gebruik gemaakt van
twee gekoppelde projectoren, die elk een film
beeld van 15 m. breedte projecteerden op een
licht gebogen scherm in de open lucht, dat 30 m.
breed en ongeveer 9,9 m. hoog was. Een latere
ontwikkeling van het systeem beperkte zich tot
één projector, die een beeld projecteert, waarvan
^lltllin 11 i 111 m m m m 111 n 11 n 111 n 11 in m i m i r H111inilHlHlIIMUllliiiicinni;miii;h imiiii i miiiiimiimiillllllllllill ih niiu n
rilllll!I1111 iIII111111111111111111i11111111111111111II1111 ilil;
niiiiiiiniiiiiiiii
lliiiiiiimiiiiiiimmi