16
„Onze bedrijven mag men echter niet uitsluitend
economisch zien. Per slot van rekening zijn onze be
drijven mede verantwoordelijk voor de geestelijke ge
steltenis der massa en al betekent het woord bioscoop
het zien van het leven, niet iedere levensuiting der
mensen is voor publiciteit vatbaar en men haalt het
bedrijf neer, indien men speculeert in film en reclame
op de lagere instincten van het publiek.
De Nederlandsche Bioscoop-Bond heeft hierin een
taak en zal waakzaam toezien, maar ook Gij, leden,
hebt ieder voor U de plicht mede te werken aan de
verbreiding der bioscopie in goede banen. Gij hebt
nog vele vooroordelen te overwinnen en dit kunt Gij
bereiken door Uw bedrijven waardig te leiden. Grote
contingenten staan nog afwijzend tegenover de cinema
en de Engelse kroningsfilm heeft duidelijk gedemon
streerd, dat er velen zijn, die de regelmatige weg naar
onze bedrijven niet gevonden hebben".
(M. P. M. Vermin, Voorzitter van de
Nederlandsche Bioscoop-Bond, openings
rede jaarvergadering 1953).
lliimiiiiiiiiijijjj11111111i11111111i111r11111111t
tabel gegeven getallen, kan de installatie als be
vredigend gericht worden beschouwd.
De tabel geeft acht verschillende combinaties4)
aan. waarbij gebruik wordt gemaakt van popu
laire kolentrims.3) Men kan het totale lichtver-
mogen in lumen bij tussenliggende werkomstan
digheden bepalen door middel van vergelijking.
Als men een vergelijking maakt is soms een
correctie vereist ten einde rekening te houden met
lenzen met verschilllende opening of met gedelfi-
neerde5) lenzen. De in de tabel gegeven lenzen
hebben een maximum opening;6) F 2,8 lenzen la
ten slechts de helft van het licht door van, een
F 1,9 lens en F 3,5 lenzen Ya van een F 1.9 lens.
Indien daarom de lenzen een smallere opening heb
ben dan een F 1,9 lens, moet het gemeten totale
aantal lumen dienovereenkomstig verhoogd wor
den. Gedelfineerde lenzen laten 20 meer licht
door dan niet-gedelfin.eerde; de TT en H Ultralux
lenzen zijn niet gedelfineerd. Indien men dus een
vergelijking wil maken, behoort men met uitzon
dering van kolom 8 het totale aantal lumen, dat
in de tabel gegeven is, met 25 te verhogen als
de projectielenzen gedelfineerd zijn.
Indien het in lumen gemeten lichtvermogen in
een bioscoop 80 of meer is dan. het in de tabel
aangegeven gunstigste lichtvermogen, kan het op
tisch systeem als bevredigend worden beschouwd;
zo niet, dan werkt het systeem zonder voldoende
rendement en behoort men de oorzaak daarvan
op te sporen. Dit is vakwerk, waartoe de doorsnee
operateur niet in staat is. Dientengevolge zou het
raadzaam zijn een technisch deskundige te raad
plegen.
Indien de operateur echter zelf een onderzoek
zou willen instellen, behoort hij het volgende te
controleren:
1. Er behoort geen obstakel te zijn tussen hef
spiegeloppervlak, de rand van het beeldvenster
en het verzamelpunt van de lichtbundel op de lens.
2. Als de spiegel zich in de juiste positie bevindt,
behoort zijn middellijn niet minder te zijn dan de
basis van de kegel, welke gevormd wordt door
de invalshoek van de lens, dat wil zeggen dat de
middellijn van de spiegel behoort te passen bij de
brandpuntsafstand van de lens.
3. Als de vlinder met normale snelheid draait,
behoort hij niet meer dan 50 van het licht tegen
te houden.
4. De spiegel, de krater, het beeldvenster en de
lens, moeten op een gemeenschappelijke aslijn ge
richt zijn en de krater en de vlamboog behoren
zich in de juiste positie te bevinden met betrek
king tot de brandpunten van de spiegel.
5. Cabinevensters behoren van, goede kwaliteit
te zijn en mogen niet meer dan 8 c/c van de ter
beschikking komende hoeveelheid licht absorbe
ren. Glas van mindere kwaliteit absorbeert tot
20 toe.
De projectielens behoort gecontroleerd te
worden op toestand, zuiverheid en mogelijke kras
sen op haar oppervlak. Aangezien men enige ja
ren geleden de fabricatie van lenzen met variabele
brandpunten heeft gestaakt, zullen in de meeste
gevallen voor grotere projectiedoeken nieuwe
lenzen nodig zijn,.
Projectiedoeken
Ten einde de helderheid te vergroten, gebruikt
men voor grote projectiedoeken aluminium scher
men.
Waar voldoende licht beschikbaar is kunnen in
enkele gevallen nog steeds matwitte projectie
schermen gebruikt worden. Matwitte oppervlak
ken zijn diffuse reflectoren, dat wil zeggen dat zij
het licht gelijkelijk (of bijna gelijkelijk) in alle
richtingen weerkaatsen. Gemetalliseerde opper
vlakken zijn minder diffuus en meer spiegelend.
Zodoende wordt meer licht weerspiegeld in een
richting loodrecht op het oppervlak dan onder een
andere hoek. Sommige fabrikanten van aluminium
projectiedoeken beweren dat het reflectievermo
gen met 200 tot 250 procent toeneemt vergeleken
met een normaal matwit oppervlak. Sommige
monsters, die gecontroleerd werden, toonden
echter aan, dat het reflectievermogen onder nor
male condities van projectie- en gezichtshoek tus
sen 150 en 17'5 procent is.
Wegens de mindere diffuse aard van het meta
len oppervlak moeten deze projectiedoeken gebo
gen zijn, teneinde een onaangenaam, lichtverlies
aan de zijden bij het gadeslaan vanuit de zitplaat-
IM 1111J E11JIJ1 M1111111M1111i 1MI
11 i 1111 j 111111111111111 i 111111111111 i i i r 11 r 111
MlllllllllllllllllllllllllllllltlMIIUIIIIIIIIIIIIIIMMMIM
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIHHMIIMIIIIMIIIIIIIIIIII