Siebren Zonder van 80 jaar
Pater C. constateert dat onze concerten en onze schouw
burgen centra plegen te zijn van verzorgd cultureel leven.
Het bewijs? Wij kleden ons ervoor. Hoera! Maar pater
C. is de eerste om er zich niet voor te kleden. Hij ver
schijnt in de schouwburg precies zoals hij in hel bioscoop
paleis verschijnt en doet hoogstens een schoon boordje
om, het minste en het meeste wat we van hem mogen
verwachten. Maar. zo zegt hij, daarbij komt nog. dat vol
gens een Frans psycholoog bij het bezoeken van films
zich zekere psychische vergiftigingsverschijnselen voor
doen. Ik heb er nooit iets van gemerkt, maar pater C.
ook niet, want anders had hij niet die Franse psycholoog
te hulp geroepen. Hij teert maar weer op andermans
gezag; dat schijnt hij toch maar een veilige methode ie
vinden. Val ik hem aan op dit stuk, dan kan hij altijd
naar die Fransman verwijzen. Voorwaar, een heldhaftige
houding!
Concerten en toneelopvoeringen maken ons meer ont
vankelijk voor nieuwe schoonheid, zegt pater C. Is dat zo.
laat hij het dan aantonen. Aan een bewering hebben we
niets. Muziek en toneel voedt, decreteert hij verder; van
de film gaat een zekere verdoving uit. Men kan de zaken
ook omkeren: film voedt, van muziek en toneel gaat een
zekere verdoving uit. Het is allemaal waar. Leve de ver
doving, leve de voeding! De zaak is. pater, dat de ver
doving moet voeden, dat de droom er zijn moet, dal de
suggestie bij muziek en film en toneel essentieel is. Want:
welk toneel? welke muziek? welke film???
En waarom vertelt pater C. al die onzin? Omdat hij
denkt aan de kant van de Paus te staan. Maar hij komt
niet eens in zijn buurt. Paus Pius XI namelijk, de auteur
van de grote, filmbreve, heeft veel verstandiger woorden
geschreven dan pater C. schijnt te weten. De Paus heeft
namelijk de nadruk gelegd op de enorme mogelijkheden
van de film in morele, ethische en aesthelische zin.
Hij heeft niet gezegd, wat pater C. er van maakt, dat de
film moet getransformeerd worden, maar dat de
film goed en slecht kan aangewend worden. Met meer
recht dan pater C. sprak de Paus over DE film. waaraan
hij krachten toekende, die niets te maken hebben met d?
inferieure technische condities, die pater C. wenst te ont
dekken en d>e er niei zijn. Misereor super turbam I Ik heb
medelijden met de schare) zei de Paus. Inferieure poes
pas, zegt pater C, die het beter weel. En daarom zegi
schrijver dezes van harte: Al wat in die pauselijke breve
Ie lezen staat, is mij uit het hart gestolen. Al wat pater C.
schrijft, negeer ik als onbekwaam gepraat.
Maar laten we mild zijn. Pater C. heeft zich blind ge
staard op een bepaald aspect van de Instructie, waar hij
zo over te keer gaat. Die instructie is namelijk bedoeld
voor Italië. Pater C. weet waarschijnlijk niet. dat de films,
die door de geestelijke leiders in Italië vertoond worden
aan de beminde gelovigen, voor een goed deel niet in
Nederland te zien zijn, omdat zij door de Centrale Com
missie voor de Filmkeuring verbod n zijn. ofwel omdat
de katholieke nakeuring ze niet voor het Zuiden wil toe
laten, ofwel omdat de importeurs er voor passen, die
rommel naar Nederland Ie brengen. Laat pater C. eens
op een van zijn reizen naar Rome aan de uitgang van
een kerk het programma in ontvangst nemen van films,
die in de lopende week worden vertoond en laat hij die
films een gaan zien en dan vergelijken met de Neder
landse programma's...... en dan versteld staan van het
resultaat. Italië is Nederland niet.
Dat komt er dan van. als men de zaken niet kent en
men veilig denkt te staan als men de onzin besluit mei
de verklaring: „Overdrijvingen en eenzijdigheden pleegt
men niet te vinden in het spreken der Kerk". Want jam
mer genoeg vindt men dat wèl in het schrijven van pater
Creyghton, zodat zijn stem niet de stem der Kerk is.
A. van Domburg.
De heer S. Zondervan te
Leeuwarden hoopt op 5 April
a.s. zijn tachtigste verjaardag
te vieren. De heer Zondervan,
oud-directeur van de N.V. Ver
enigde Nederlandse Bioscopen
die te Leeuwarden drie biosco
pen in exploitatie heeft, was in
het filmorganisatiewezen van
voor de oorlog een figuur van
betekenis. Gedurende niet min
der dan zeventien jaar was hij
lid van het Hoofdbestuur van
de Bond. van welks dagelijkse
leiding hij eveneens een groot
aantal jaren deel uitmaakte.
Daarnaast vervulde hij func
ties in het Bestuur van de Afdeling Het Noorden en in de
Arbitrage Colleges van de Bond. Zijn verdiensten voor
het bedrijf heeft de algemene ledenvergadering op voor
stel van het Hoofdbestuur erkend door hem het erelid
maatschap van de organisatie te verlenen, een onderschei
ding die in het welhaast veertigjarige bestaan van de
Bond zelden is toegekend. Wijlen Louis Lumière, D. Ham
burger Jr. en Wil He Mullens waren met hem de enigen
die deze eer te beurt viel.
Hoewel de heer Zondervan zich sedert enige jaren uit
het openbare leven heeft teruggetrokken, willen wij hem
toch graag bij deze gelegenheid de verzekering geven, dal
allen in hel bedrijf en vooral zij die hem als bestuurder
hebben gekend, hem de grootste achting toedragen.
Ongetwijfeld zouden velen naar Leeuwarden zijn ge
komen om de heer Zondervan persoonlijk de hand te
drukken en hem nog eens een welverdiende hulde te
brengen voor alles wat hij in het belang van het algemeen
heeft gedaan, in het bijzonder door het voorbeeld dat hij
heeft gegeven èn als exploitanl èn als bestuurder, ware
het niet dal hij zich om gezondheidsredenen aan iedere
feestviering onttrekt. Hij zal namelijk op de dag van zijn
verjaardag niet in Leeuwarden zijn. Wij betuigen hem
daarom op deze wijze graag onze hartelijke svmpathie.
