Wat is een film
Wat is een film? een milieu, individuen.
Men kan de individuen kiezen en hen la
ten optreden in een gewoon, alledaags
milieu. Men kan ook een ongewoon milieu
kiezen en het invloed laten uitoefenen op
personen van minder gecompliceerde aard:
deze laatste oplossing kies ik hij voorkeur.
De romanschrijver kan tot in het diepst
van de ziel zijner individuen doordringen;
de filmregisseur beschikt slechts over de
uiterlijke reacties van zijn figuren en de
dingen, die hen omringen. Iemand heeft
gezegd: „Op het doek bestaat geen dode
materie".
De film, die ik over enkele dagen ga
heginnen, is vrij typerend voor mijn wijze
van denken. Mijn hoofdfiguren zijn een
levenloos voorwerp, namelijk een stuwdam,
en een anonyme massa, namelijk de arbei
ders, die deze stuwdam bouwen. Mijn held,
die verpersoonlijkt zal worden door Gérard
Philipe wordt door die twee entiteiten
geleid.
Het komt mij voor dat niemand beter
dan een Hollander zich een idee kan vor
men van de machtige individualiteit, die
een stuwdam bezit. Is niet Uw bezorgdheid
met het terugdringen van de zee nauw
verwant aan de zorg voor het tegenhouden
van het bergwater, welke bij ons gedragen
wordt door de bouwers van stuwdammen?
De geschiedenis kan in enkele zinnen
worden samengevat dat is, naar mijn
mening, een onmisbare eigenschap voor een
draaiboek.
Een ingenieur bouwt een stuwdam: hij
houdt ervan en, wanneer hij ziek wordt,
weigert hij deze te verlaten en zich te
herstellen. Tengevolge van zijn vermoeid
heid zal er een ongeluk gebeuren, waarvan
enkele arbeiders het slachtoffer worden.
Dan zal hij weggaan en zijn werk niet vol
tooien.
„Manéges", die ik in 1949 gedraaid heb,
was een documentaire film met humane
strekking. „Les Orgueilleux" was een
documentaire film van exotische aard; „La
Meilleure Part" dat is de titel van de
film, die ik ga draaien is in dezelfde
geest als deze films.
Het is bovendien werkelijk een geza
menlijke productie, want er zijn onder de
arbeiders, die aan deze stuwdam werken,
zes keer zoveel Italianen en Arabieren als
Fransen,
Conclusie
De kracht van de film ligt in haar univer
seel karakter en een van de voornaamste
bewijzen voor de levenskracht van de
Franse film is dit streven naar universali
teit, waardoor deze wordt gekenmerkt.
De Franse film is de Don Quichotte ge
weest van de zwijgende film. Niet omdat
wij geen vertrouwen gehad hebben in de
mogelijkheden, die onze taal biedt, maar
omdat de komst van de sprekende film vol
was van dreigingen, die alle torens van
Babel welke generatie na generatie
worden opgebouwd op de mensheid
doen drukken.
In deze tijd vecht de Franse film voor
alles wat een universeel karakter aan de
film kan geven. Zonder te spreken van
Gance en Chrétien de laatste was zo
wel kunstenaar als man van onderzoek
die reeds twintig jaar geleden het idee heb
ben gehad van het brede doek in al zijn
vormen, zal ik nog melding maken van de
beslissende positie die door onze industrie
wordt ingenomen op het gebied van de
co-productie.
Wij zijn er ons van bewust, dat er tussen
al de volken, die van het Skagerrak tot de
Straat van Messina leven, een ethnische
gemeenschap bestaat (Batavieren, Aleman-
nen, Franken en Goten zijn van dezelfde
stam), welke is samengesmeed door een
gemeenschappelijke Romaans-Christelijke
beschaving.
Wij betuigen onze dank aan Holland,
dat het eerst maatregelen heeft getroffen
ten gunste van een Europese productie.
Juist deze week zullen te Berlijn bespre
kingen worden gehouden ter bestudering
van de constitutie van een Europese Film
Unie.
Op deze weg van samenwerking tussen
de volken, die slechts door enkele honder
den kilometers afstand worden gescheiden,
ligt naar ons persoonlijk oordeel de toe
komst van de film."
Deze voordracht van de heer Allégret
ontlokte een hartelijk applaus, waarna het
doek open ging voor de vertoning van een
door de Franse Ambassade ter beschikking
gestelde herdenkingsfilm over het werk van
de gebroeders Lumière. Niet zonder ont
roering herkenden velen uit het filmbedrijf
in deze film opnamen over het bezoek van
de heer Louis Lumière aan Nederland ter
gelegenheid van de viering van het veertig
jarig bestaan der cinematografie in 1935.
Deze gedenkwaardige middag werd be
sloten met de vertoning van de Franse film
„Du Rififi chez les hommes" van N.V.
Universal Film Agenc.y.
Na afloop werd door de Unifrance een
cocktail aangeboden in de ruime lounges
van het Rembrandt Theater.
(>a In premie re
's Avonds vond voor een uitgelezen
publiek de galapremière plaats van Sacha
Guitry's „Si Versailles m'était conté",
een film van de N.V. Nederland, welke
werd voorafgegaan door de vertoning van
de bekoorlijke tekenfilm „Unicorn in the
garden" van de N.V. Europa Film, een
waardig slot van deze eerste dag in de.
„Filmweek Arnhem 1955."
Vele genodigden begaven zich na afloop
van. deze galavoorstelling naar het Ge
meentemuseum, waar het Gemeentebestuur
van Arnhem recipieerde.
Dit nieuw ingerichte museum bood een
waardige entourage voor deze ontvangst,
te meer daar onderscheiden zalen door
dubbele deuren toegang gaven op de prach
tig aangelegde en feeëriek verlichte
museumtuin.
Het uitzonderlijk mooie zomerweer bevor
derde, dat deze receptie uitgroeide tot een
uitstekend geslaagde garden-party. In het
licht der schijnwerpers wedijverden de
kleurrijke avondtoiletten der dames, als
evenzovele exotische bloemen tegen de
groene achtergrond van heesters en gazons,
met het kleurengamma van de indirect
verlichte borderbeplanting..
Dat velen van deze ongezochte gelegen
heid gebruik maakten tot een gedachten-
wisseling met vertegenwoordigers van de
Overheid en van de pers over de film en
de daaraan verbonde aspecten, bewezen de
levendige gesprekken, welke overal werden
gevoerd. Er heerste een geanimeerde stem
ming en het was slechts aarzelend, dat de
genodigden afscheid namen van dit gezel
lige samenzijn om zich ter ruste te bege-
v?n. Voor velen was dit een onvergetelijke
avond geworden.
heer Mark Spiegel (rechts) European Continental Manager
M.P.E.A., toast op het welslagen van de filmweek.
19
