De operateurswedstrijd
Opgave No.
De uitwerking
Oplossing van de vijfde opgave
10.
ii
12
13
14
15
16.
17.
Op Vrijdagmorgen brachten wij een bezoek aan bioscoop C
en dit bleek eigenlijk een nogal ongeschikt moment te zijn,
omdat de operateurs druk doende waren met het controleren
en monteren van het nieuwe programma, dat juist was binnen
gekomen.
Iedere acte werd op de omspoeler geplaatst en vervolgens op
de hand nauwkeurig nagezien.
Elke ongerechtigheid tekende men aan op een speciaal film-
controle-rapport, van welk rapport naar men ons vertelde,
dadelijk een exemplaar aan het betrokken filmverhuurkantoor
moest worden toegezonden.
4. Wij merkten op, dat in sommige dozen behalve de grote film
rol ook nog een of twee kleine rolletjes zaten.
5. Een der operateurs vertelde ons, dat dit de start- en eind
stukken waren.
6. Hel was voor zijn collega, die de films had doorgezonden,
blijkbaar te veel moeite geweest om de start- en eindstukken,
welke hij om de een of andere reden had losgemaakt, vóór
verzending weer op de juiste plaats te monteren, hoewel dit
toch een vereiste is,
7. Bij de hoofdfilm waren alleen de eind- of uitloopslukken ver-
pakt en onze operateur concludeerde hieruit, dul zijn voor
ganger kennelijk de acten van 600 .meter tot acten van 1200
meter had gecombineerd, waardoor minder vaak behoefde te
worden overgenomen.
8. Ook dit noemde hij bij gebruik van twee projectoren alleen
maar gemakzucht, welke bovendien schadelijk is voor het film
materiaal, omdat bij het op- en afwikkelen van de spoel in de
projector de trek op de film nodeloos wordt vergroot.
9. Om zijn opvatting te slaven toonde hij ons, dat de oneven
aden aan het begin en de even acten aan het eind flink wa
ren beregend.
Zelfs was op verschillende plaatsen de perforatie in de loop
richting ingetikt als gevolg van te zware trek op de onderste
transportrol.
Hij vertelde, dat deze beschadiging ook kan optreden wanneer
de scheendruk niet goed is ingesteld.
Is deze namelijk te zwaar, dan moet de tamboer te hard
trekken.
Hierdoor wordt de perforatie beschadigd en krijgt men boven
dien een versnelde slijtage van het malthezerkruis-mechanisme.
Voorts werden ook nog enkele slechte lassen getoond welke,
teneinde breken van de film op de lasplaatsen of andere
onaangenaamheden tijdens de projectie te voorkomen, verbe
terd moesten worden.
De operateur liet ons zien, dat sommige lassen luchtbelletjes
vertoonden als gevolg van een te overvloedig gebruik van
jilmlijm.; een andere las bleek reeds bijlichte trek te breken.
Hier was namelijk een zwakke plek veroorzaakt doordat be
halve de emulsie en de zogenaamde bindlaag, ook een deel
van de drager was afgekrabt of opgelost door gebruik van
teveel filmlijm.
Tevens was verzuimd op de losplaats de geluidsband mei
speciale zwarte lak af te dekken, hetgeen bij de projectie een
bromtoon veroorzaakt.
18. De slechte lassen moesten dus stuk voor stuk worden losge-
knipt en met behulp van een plakpers door goede worden ver
vangen.
19. Op een van de uitgeknipte stukjes film zagen wij het woord
„safety" op de rand staan, zodat men hier dus werkte met on
brandbare of beier gezegd moeilijk brandbare film.
Allereerst kwam nu het startstuk van een der acten aan de
beurt.
Wij zagen, dat de operateur de beeldstreep van het linker
filmeind, waarvan de emulsie afgeschrapt moest worden, eerst
eren met water bevochtigde, teneinde naar hij zeide, de
emulsie gemakkelijker te kunnen afschrapen.
Dit verwijderen van de emulsie en bindlaag gebeurde met be
hulp van een aan de plakpers gemonteerde schraper.
De losplaats werd hierna met een klein hard borsteltje schoon
geveegd en de operateur bracht daarop met een penseeltje
een weinig filmlijn aan.
20
21
22
23
28.
29.
30.
31.
32.
33.
24. De gladde kant van het startstuk werd vervolgens goed schoon
gemaakt, teneinde eventuele vettigheid te verwijderen en
bovendien iets opgeruwd door daarop een weinig filmlijm aan
te brengen en dit dadelijk weer met een doek af te vegen.
De filmlijm krijgt op deze wijze gelegenheid even op het
drager-materiaal in te werken en het wordt aldus juist ruw
genoeg om een goede las te waarborgen.
De plakpers ging nu dicht en na ongeveer 20 seconden was
de las gereed.
Met een zacht doekje werd nog even in de lengte-richting
over de film gewreven, teneinde de lasplaats nog eens goed
aan te drukken en eventueel aanwezige filmlijmrestanten te ver
wijderen.
Daarna kwam de volgende las aan de beurt.
Onze operateur merkte op, dat het lassen een zorgvuldig
werkje is, dat niet „even gauw" gedaan, kan worden.
Een slechte las is, in tegenstelling tot hetgeen nogal eens
wordt beweerd, meestal niet de schuld van de jilmlijm of van
de plakpers, maar van de maker, die niet zorgvuldig genoeg
te werk is gegaan.
Dit tekort aan zorgvuldigheid kan ook gelegen zijn in een
onvoldoende onderhoud van de plakpers, die steeds pijnlijk
schoon gehouden moet worden, of in het gebruik van te oude
filmlijm.
Een met zorg gemaakte las vergt misschien iets meer tijd,
maar bespaart bij de projectie veel narigheid.
Wij wilden de operateurs nu niet langer ophouden en ver
trokken met de uitnodiging om. op een meer geschikt tijdstip
nog eens verder te komen praten.
Het aantal inzendingen is ook bij deze opgave weer
enigszins teruggelopen en wel van 132 bij de vierde op
gave tot 119 bij de vijfde opgave.
Van deze 119 inzenders zijn er slechts 6 in geslaagd
alle 8 fouten, welke in opgave 5 waren verwerkt, te vin
den en de juiste verbetering aan te geven.
De prijzen werden na loting als volgt toegekend:
1 e P r ij s: 25,J. v. d. Bruggen, Alcazar - Helmond
2 e P r ij s: boekenbon ter waarde van 12,50:
H. P. J. Blom, Corso Cinema - Den Haag
3 e P r ij s: encyclopaedie voor electronica:
H. H. I. Meertens, Casino - Breda.
Zoals gezegd waren ditmaal 8 fouten in de opgave ver
borgen, zodat maximaal 16 punten behaald konden wor
den.
De juiste oplossing laten wij hieronder volgen:
Regel 7 Wanneer er sprake is van het combineren van
acten van 600 meter tot acten van 1200 meter,
zouden in de dozen, waarin zich de oneven
acten bevinden de eindstukken aanwezig moe
ten zijn en in de dozen met de even acten de
startstukken.
Overigens is, zoals uit de regels 4 tot en met 6
blijkt, het verzenden van films met losse
start- of eindstukken niet toegestaan.
Regel 10 Wanneer de perforatie in de looprichting is
ingetikt, moet dit het gevolg zijn van te zware
trek op de boventransportrol respectievelijk
van de tamboer.
Te zware trek op de ondertransportrol leidt
lot perforatiebeschadiging tegen de looprich
ting in.
18
