Verenigde Staten
Filmexploitatie per televisie
zónder draad
Filmexploitatie per televisie mèt draad
De F e d e r a C o ra m unications C o m m i s-
s i o n, het regeringslichaam. Hat het uitsluitende recht
heeft zendvergunningen voor radio- en televisiezenders te
verlenen, heeft einde September j.1. na lang aarzelen
besloten de mogelijkheid te openen tot het uitvoeren van
experimenten, welke in Maart 1958 kunnen beginnen en
voorlopig drie jaar mogen duren;, op het gebied van de
zogenaamde „gasmetertelevisie". Het gaat hier om het in
de practijk beproeven van systemen, welke wel met de
termen ..pay-as-you-see" „coin-in-the-slot", ..subscription
video", „pay-tv", „toll-tv", ..home-toll" of anderszins wor
den aangeduid, systemen, waarbij men bepaalde televisie
programma's slechts kan ontvangen als men in het toestel
een zeker bedrag deponeert. Gegadigden kunnen thans bij
de F.C.C, aanvragen indienen voor zendvergunningen voor
dit doel voor de twintig stadsgebieden - onder meer
van \ew-York. Chicago en Los Angeles - - welke „ten
minste vier televisiezendstations van topkwaliteit heb
ben", maar de vergunningen zullen niet vóór Maart
1958 worden verleend. Er mogen echter per systeem niet
meer dan drie steden ..getest" worden, terwijl van de deel
nemende stations geëist wordt, dat zij de programmering
en de maximale kosten, die aan de abonné's berekend wor
den moeten controleren.
Al deze beperkende voorwaarden dragen er niel loe bij
de proefnemingen te vergemakkelijken. Het is bekend, dat
de F.C.C, zelf in beginsel maar weinig voelt voor deze vorm
van televisie, welke inzonderheid ook gebruikt zou kunnen
worden voor de exploitatie van films, en
onderscheiden commentators in de vakpers hebben daarom
het vermoeden uitgesproken, dat het er de Commission fei
telijk om Ie doen is om de talrijke opposanten gelegenheid
te geven tot actie over te gaan; zij krijgen daartoe nu gedu
rende 'i}/2 jaar de gelegenheid. Algemeen wordt echter ver
wacht, dat het zelfs niet eens tot proefnemingen zal komen,
omdat groepen uit de Senaat en de Kamer van Afgevaar
digden sterk gekant zijn tegen wat zij ..een begrip, dat ge
heel vreemd is aan de Amerikaanse opvatting" noemen. Er
zouden bij de onderscheiden wetscommis-ies zelfs reeds
ontwerpen ingediend zijn om dit soort van televisie voor
goed te verbieden.
De drie leidende systemen van dit soort „televisie-bij
abonnement" zijn Skiatron. Zenith Radio Corporation":
Phonevision en Telemeter. een creatie van de Interna
tional Telemeter Corporation, die weer een dochtermaat
schappij is van Paramount. Deze maatschappijen en haar
aanhang hebben tot dusver tevergeefs getracht zendver
gunningen te verwerven.
In onderscheiden Amerikaanse steden zijn in verband
met deze nieuwe ontwikkelingsmogelijkheden marktonder-
zoekingen ondernomen, waarbij thans inzonderheid de
vraag aan de orde werd gesteld: „Kan de toll-tv haar geld
opbrengen?" De resultaten van deze studies zijn voor
eventuele adspirant-ondernemers op dit gebied nu niet
bepaald aanmoedigend. Het gaat er namelijk om hoe veel
en hoe vaak het publiek voor dergelijk amusement aan
huis zou willen betalen en dat blijkt volgens de onder
zoekingen althans niet al te veel te zijn. Zo heeft onder
meer Dr. Svdnev Roslow. directeur van The Pulse Inc.,
een researchinstituut, begin November een studie gepubli
ceerd waarin hij beschouwingen gaf over de mogelijke
opbrengsten van films in dergelijke programma's. Vol
gens deze berekeningen zou een producent in het stads
gebied van New-York 270.000 verkrijgen uit een der
gelijke televisievertoning van de film, welke naar kwaliteit
ongeveer gelijk zou zijn aan die van de grote premières
in de Radio-City Music Hall (Amerika's voornaamst*
bioscoopattractie). In de practijk wil dit eigenlijk zeggen,
dat de opbrengst van een dergelijke filmexploitatie per
televisie veel en veel minder zou zijn dan die welke uil
de normale theaterexploitatie wordt verkregen. De eind
conclusie van deze marktstudie was „dat er waarschijnlijk
meer mensen aan het ondernemen van toll-tv failliet zul
len gaan dan er ooit aan zullen verdienen."
Intussen vindt 1400 mijl ten Westen van New-York in
het stadje Bartlesville in de staat Oklahoma een experi
ment plaats, dal door geheel Amerika met belangstelling
wordt gevolgd, inzonderheid door het filmbedrijf, omdat
de mogelijkheid niet is uitgesloten', dat de uitkomsten van
grote invloed zullen zijn op de toekomstige ontwikkeling.
Het gaat hier om een experiment, waarbij films via een
coaxiaal kabelnet van een bioscoop naar de huiskamers
worden geteleviseerd tegen betaling. Het experiment valt
buiten de jurisdictie van de Federal Communications
Commis:-ion. omdat er geen zender aan te pas komt. Men
spreekt in dit geval van „wired television", .cable thea-
tre" of kortweg ..telemovies". wat ook de naam is waar
onder het experiment wordt uitgevoerd.
Bartlesville is een zeer welvarend oliestadje met 28.000
inwoners met een zéér hoog inkomengemiddelde, die in
rond 8.000 huizen wonen, waarvan er 90 '/r of 7.200
televisietoestellen hebben. Men zou zeggen, dal het dus
wel „televisieverzadigd" is. al geeft niemand een plausi
bele verklaring, waarom de resterende 10 géén televi
sie hebben. Van deze 7.200 toestellen, die tenminste drie
zenders gemakkelijk in hun bereik hebben, zijn er slechts
12 voor kleurentelevisie. Er zijn twee bioscopen, beide
behorende tot eenzelfde concern, (dat in totaal 163 bio
scopen exploiteert) Video Independent Theatres Inc..
welks eigenaar Henry S. Griffing het experiment „Tele-
movie" zelf onderneemt. In feite zijn slechts 5.200 huizen
binnen het bereik van de kabel en Griffing rekent op
maximaal 4.600 potentiële abonné's en op 2.000 aanslui-
tingen in het eerste jaar. Tot dusver zijn er 743 abonné's
op de coaxiale kabel aangesloten, waarvoor zij op het
televisiescherm in hun huiskamer twee filmprogramma's
(premières) per dag krijgen, welke de hele dag door
lopend over twee kanalen tegelijk worden gedraaid. Zij
betalen met ingang van 1 October 1957 9.50 per maand,
onverschillig hoe vaak zij een film zien. Er vinden twee
of drie programmawisselingen per week plaats, wat neer
komt op 26 filmprogramma's per maand.
Op het ogenblik zijn de polemieken over dit zeei
kostbare „wired subscription television"-experimenl in
volle gang en het is zeker nog te vroeg om zich een
oordeel te vormei}. Het gaat bij dit experiment veeleer
om aspecten van economie en van publieke smaak, dan
om technische vraagstukken. Hoeveel zal het publiek
willen betalen voor deze films in de huiskamer? Hoeveel
gezinnen zullen abonné wordenen blijven? De toe
komst zal het leren.
21