k
Schermen met gerichte reflectie
beeld voldoende helder te kunnen waarnemen, waarbij
wij hier de vertekening, die ontstaat wanneer het beeld
onder een te scherpe zijdelingse hoek wordt waargenomen,
buiten beschouwing laten.
Een nadeel van diffuse schermen is, dat zoals reeds is
opgemerkt, ook licht verloren gaat in richtingen, waar
het niet wordt benut. Dit houdt V, dat men ervoor moet
zorgen, dat de omgeving van hst projectiescherm, te
weten de zoldering, de zijwanden en de toneelvloer in de
onmiddellijke omgeving van het doek, zodanig zijn uit
gevoerd, dat geen of althans zeer weinig licht, afkomstig
van het scherm, daardoor teruggekaatst kan worden naar
het projectiedoek of in de richting van het publiek.
In het eerste geval zou dit namelijk de beeldkwaliteit
nadelig beïnvloeden, daar het contrast verloren gaat of
althans terugloopt, aangezien de donkere partijen in het
beeld verzwakt worden door het „valse" licht, dat de
omgeving daarop reflecteert. In het tweede geval onder
vindt het publiek hinder van het storende licht, dat het
rondom het projectiescherm waarneemt.
Tenslotte kan ook de ruimte achter het projectiedoek
nog storend werken, althans wanneer er sprake is van een
geluidsdoek. Zulk een doek is namelijk met het oog op de
doorlating van het geluid, dat wordt geproduceerd door
de achter het scherm opgestelde luidspreker(s), geperfo
reerd ofwel zeer grof geweven is. Is in dat geval de ruimte
achter het doek niet donker genoeg van tint, dan kunnen
ook daar reflectieverschijnselen ontstaan met als gevolg.
dat door de opening in het scherm licht wordt terug
gekaatst, hetgeen weer leidt tot vermindering van het
beeldcontrast.
Deze soort schermen kunnen in drie groepen worden
verdeeld, te weten: parelschermen. gemetalliseerde scher
men en geprofileerde schermen.
gemetalliseerd scherm
Het eerste type is voor het bioscoopbedrijf van weinig
betekenis, omdat het parelscherm, bestaande uit een onder
laag van textiel of plastic, bezet met zeer fijne glasparel
tjes, een zeer sterk richteffect heeft. De strooiingshoek is
slechts ongeveer 60°, zodat men practisch midden voor
het doek moet zitten om het geprojecteerde beeld overal
even helder te kunnen zien. Naar de zijkanten neemt de
helderheid zeer snel af en het parelscherm is daarom
alleen te gebruiken in zeer smalle zalen met nagenoeg
horizontale projectie. Het reflectierendement is echter
2 a 3 maal zo groot als bij diffuse schermen, zulks van
wege de sterke concentratie van het gereflecteerde licht.
projector
fig, 3a
Gemetalliseerde schermen zijn in diverse variaties in
de handel, afhankelijk van de soort van metaalbespuiting.
Deze schermen kunnen min of meer worden vergeleken
met een vlakke spiegel, hetgeen betekent, dat een zeer
groot deel van het licht weerkaatst wordt in de richting
van zijn herkomst, te weten naar de projector. Bij hori
zontale projectie ziet de operateur het beeld hier dus op
zijn best. De strooiingshoek is meestal nog geringer dan
bij het parelscherm (fig. 3), zodat ook dit soort scher
men, dat eigenlijk alleen door de zogenaamde 3D-films
ingang heeft gevonden, minder geschikt is voor het ge
bruik in bioscopen. Het enige voordeel ten opzichte van
de parelschermen is, dat bij projectie onder een hellings-
hoek hier juist een vrij gunstige lichtverdeling in de
richting van het publiek wordt bereikt, althans wanneer
geen balcon aanwezig is. In figuur 3a blijkt dit duidelijk.
Door het scherm iets achterover te stellen (fig. 3b)
kan ook ten opzichte van het balcon enige verbetering
worden bereikt, doch de geringe strooiingshoek blijft een
ernstig bezwaar. Door gebogen opstelling van het scherm
kan hieraan worden tegemoetgekomen. Op dit onderwerp
komen wij aanstonds nog nader terug.
fig. 3h
Teneinde in het al te sterk richtingseffect van gemetal
liseerde schermen verbetering te brengen, zijn de gepro
fileerde schermen ontwikkeld, waarbij de oppervlakte van
het scherm veelal bestaande uit textiel met een overtrek
van plastic, wordt voorzien van een bepaald patroon. Dit
patroon kan worden gevormd door horizontale of verti-
24
