Centralisatie en combinatie van film laboratoria in Nederland
Op 28 April werd in Hilversum wegens ziekte van de
burgemeester, door de loco-burgemeester Mr. F. C. Vorst
man het centrale filmlaboratorium „Cinecentrum" offi
cieel in gebruik gesteld. Het betreft hier een combinatie
waarin samenwerken de N.V. Multifilm, de N.V. Poly
goon, de N.V. Profilti en de N.V. Interfilm, met dien
verstande, dat deze ondernemingen zonder hun indivi
duele zelfstandigheid prijs te geven, hun technische appa
ratuur en mankracht in een centraal laboratorium
hebben samengebundeld, teneinde daardoor de mogelijk
heid te hebben om te geraken tot een zeer moderne en
volledige outillage, waarmede op internationaal niveau
geconcurreerd kan worden.
Wij kunnen niet anders zeggen dan dat men voor wat
deze outillage betreft geheel en al in deze opzet is ge
slaagd. Een en ander heeft evenwel, ondanks het feit dat
de technische apparatuur van de participanten beschik
baar kwam, toch nog een investering van enige millioenen
geverd, waarin dan natuurlijk mede zijn begrepen de
verwervings- en inrichtingskosten van de noodzakelijke
gebouwen en terreinen.
Op het gebied van de filmfabricage heeft men nu de
beschikking over:
a) drie geluidsstudio's, die onder andere te gebruiken
zijn voor nasynchronisatiedoeleinden;
b) Iwee afdelingen voor de voorbereiding van nasynchro-
nisatie
c) negen montageruimten voor beeld- en/of geluidsmon
tage zowel op 35 als op 16 mm formaat;
d) vier projectieruimten met centrale projectiecabine;
e) de meest uitgebreide apparatuur voor geluidsopnamen
zowel op fotografisch als op magnetisch materiaal;
f) volledige, grotendeels geautomatiseerde, laboratoria
voor het ontwikkelen respectievelijk copiëren van 35
en/of 16 mm zwart/wit of kleurenfilms en omkeer-
films:
12
Ontwik keiafdeling
voor zwart/wit films.
Op de achtergrond de
droogkusten van de
continu lopende ont
wikkeimachines. Op
dv voorgrond de ap
paratuur voor circu-
latietemperering en
verversing van de ont-
wikkclbaden.
g) een laboratorium voor de controle op materiaal, che
mische baden e.d.;
h) afdelingen (voor het maken van de zogenaamde on
dertitels in films;
i) een volledig uitgeruste trucage-afdeling;
j) een eigen onderhouds- en revisiewerkplaats voor ca
mera's en filmbewerkingsmachines zomede een bouw
en reparatiewerkplaats voor electronische apparatuur;
k) een veelzijdig lampenpark voor filmopnamedoelein
den.
Het behoeft na deze opsomming geen verwondering
meer te wekken, dat de personeelsbezetting van Cinecen
trum en haar oprichters maar liefst circa 300 personen
omvat, hetgeen, althans naar Nederlandse maatstaven, op
filmfabricagegebied duidt op een zeer groot bedrijf. Deze
grpotte wordt nog duidelijker onderstreept, indien men
weet, dat het gehele bedrijf met inbegrip van de kan
toren van de oprichtende bedrijven een terrein beslaat
van bijna iy2 hectare (zie luchtfoto op de omslag van
deze editie) met een nuttig vloeroppervlak van circa
5000 m2.
De omvang van het bedrijf is overigens wel recht
evenredig met zijn capaciteit. De laboratoria zijn in staal
niet minder dan 4500 m 35 mm zwart/wit film per uur
te verwerken; 2500 m 16 mm film per uur; 2000 m om
keerfilm per uur en 1000 m kleurenfilm per uur, het
geen zeer veel is. Daarenboven kunnen twee hoofdfilms
per dag van voettitels worden voorzien en kunnen gelijk
tijdig nog allerlei werkzaamheden op geluids- en mon
lagetechnisch terrein worden verricht.
Met inbegrip van de omvangrijke journaalwerkzaam-
heden wordt reeds thans ruim 100.000 m filmmateriaal
per week verwerkt, hetgeen dus neerkomt op circa 6
millioen meter per jaar!
Na deze opsomming van feitelijkheden thans nog een
aantal bijzonderheden over de inrichting der verschil
lende afdelingen.
De geluidstudios zijn alle ingericht met magnetische
opname- en afspeelapparatuur, hoewel er desgewenst na
tuurlijk ook optisch geluid kan worden gereproduceerd.
Zij zijn voorzien van moderne mengtafels, waarvan er één
gedeeltelijk op de hierbij afgedrukte foto te zien is. Met
behulp van deze „centrale" kan men het geluid van vier
verschillende geluidsbronnen (microfoon, magnetische
en/of optische weergave-apparatuur) tot één klankbeeld
mengen en op een of meer magneetbanden vastleggen.
De hier toegepaste recorders zijn niet te vergelijken
met de bekende bandrecorders die onder andere in
bioscopen voor pauzemuziek worden gebruikt, behalve
misschien voor wat het principe van de werking betreft.
De professionele recorders moeten namelijk aan de aller
hoogste eisen van kwaliteit en nauwkeurigheid voldoen
en het zijn daardoor gewoonlijk bijzonder robuuste en
gecompliceerde instrumenten geworden. In vorenbedoelde
foto is op de achtergrond een gedeelte van een middel
groot exemplaar met verticale bandopstelling te zien. Ook
de band zelf wijkt van de bekende „bandjes" af. Deze
is namelijk 16, 171^ of 35 mm breed en voorzien van
perforatiegaatjes evenals films. Vandaar de naam per-
fotape. Door dit systeem kan een absolute synchroniteit
worden bereikt en is „slip" uitgesloten. Men beschikt
over apparatuur om het al of niet gemengde, op perfo-
tape vastgelegde geluid over te schrijven op film (op
tisch) en wel naar verkiezing volgens het intensiteits- of
volgens (het amplitudesysteem. Ook overschrijving van
35 op 16 mm film of omgekeerd is natuurlijk mogelijk.
Dit werk geschiedt in de zogenaamde transcriptie-afde
ling alwaar de diverse machines via schakeltafels in ge
luidscabines op afstand „bestuurd" worden.
Een bijzonderheid, die de instelling van dit moderne
bedrijf typeert, is dat men allerlei onderdelen van de
benodigde apparatuur zo nodig zelf kan maken, waartoe
een goed geoutilleerde werkplaats aanwezig is. Zelfs de
kasten, waarin de diverse recorders e.d. zijn ondergebracht,
maakt men zelf volgens het bekende bouwdoosprincipe,
waarbij men met behulp van allerlei standaard hulpstuk
ken op vrij eenvoudige wijze kasten „op maat" kan ver
vaardigen, welke in niets van fabrieksproducten zijn te
onderscheiden. Ook de gecompliceerde versterker- en regel-
apparatuur wordt voor zo ver nodig in eigen beheer ont
worpen en gebouwd.
Bij synchronisatiewerkzaamheden is een nauwkeurige
gelijkloop van de verschillende apparaten vanzelfspre
kend een eerste vereiste en men beschikt dan ook over
voedingsinstallaties, waarop in de onderscheiden bedrijfs
ruimten naar behoefte apparaten aangesloten kunnen
worden, die synchroon moeten aanlopen. Is dit eenmaal
gebeurd, dan volgt automatisch overschakeling op de net
spanning, waarbij er uiteraard voor wordt gezorgd, dat
de diverse apparaten ook „in de pas" blijven.
Het zou te ver voeren om hier te gaan opsommen wat
er nog meer aan ingenieuze apparatuur in deze geluids
studio's aanwezig is. Volstaan zij daarom met de opmer
king, dat ook over een nagalminstallatie wordt beschikt,
waarmede in alle studio's echo-effecten opgeroepen kun
nen worden. Men kan aldus in een betrekkelijk kleine
kamer onder andere geluiden registreren, die qua klank-
Kopieermachines voor
verkleining van 35
mm op 16 mm for
maat of voor vergro
ting van 16 mm op
35 mm formaat.
CINECENTRUM
