EASTMAN KODAK AWARD 1988
ALLERT DE LANGE
- GOED GEBOEKT
lease print niet veel hoger worden dan die van de huidige release
prints en zeker lager moeten zijn dan magnetische prints.
Het systeem wat ons voor ogen staat moet van toepassing zijn voor
2 formaten: te weten 70 mm met een beeldsnelheid van 60 beelden
per seconde en 35 mm met een snelheid van 24 beelden per secon
de, waarbij het digitale geluidsspoor is aangebracht op de huidige
gestandaardiseerde plaats op de film.
Het aantal kanalen wat nodig is per geluidsspoor, is voor 70 mm 6
kanalen en voor 35 mm 4 kanalen. Een sampling frequentie van 48
kilo hertz voor 70 mm film en 32 kilo hertz voor 35 mm is redelijk
haalbaar. Dat houdt in een bandbreedte van 20 kilo hertz voor 70 mm
film en 15 kilo hertz voor 35 mm film.
Niettemin een bandbreedte van 20 kilo hertz voor 35 mm is niet ge
heel onmogelijk. Logische keus voor 16 bits per sample voor 70 mm
film, doch 12 bits per sample te zamen met het gebruik van een ana
loge compander is een goede keus voor 35 mm film.
Dolby SR uitermate nuttig
Waarschijnlijk kan het nieuwe Dolby SR systeem daarbij uitermate
van dienst zijn, te zamen met een 12 bits digitaal systeem.
Daarnaast is er ook behoefte aan een goede fout detectie en correctie
systeem in verband met stof en krassen op de film welke kunnen ont
staan door het projecteren van de film.
Dit houdt in dat de vereiste bitafmeting moet zijn voor 70 mm 32 mi
crons en voor 35 mm film 22 microns. De doelstelling van Eastman
Kodak was te onderzoeken of de mogelijkheid hiervan in de praktijk
te bereiken is met gebruikmaking van bestaande printfilms en prin
ters en tevens gebruik maken van een kleur geluidsspoor op de print-
film.
Om nu de mogelijkheid van dit systeem te testen heeft Eastman Ko
dak een recording en playbacksysteem ontworpen dat uitgaat van 24
sporen digitaal geluid op 16 mm film. De recorder maakt gebruik van
een LED met 32 elementen voor belichting van een speciaal hiervoor
ontworpen geluids negatieffilm.
De 8 extra sporen die worden belicht zijn bestemd voor synchroniteit
en tijdseenheid. De bitsafmeting is 32 x 32 microns. De horizontale
synctrack die is toegepast zorgt ervoor dat tijdens reproduktie
steeds het juiste spoor wordt afgetast ook wanneer de film iets hori
zontaal beweegt. Door toepassing van deze horizontale synctrack,
kan de huidige tolerantie in bestaande projectoren gehandhaaft blij
ven. De clocktrack compenseert de variabele snelheid van de film ge
durende de projectie met enkele procenten, wat resulteert in geen
flutter van het geluid. Zoals gebuikelijk bij digitale recording worden
de gegevens verdeeld in blokken. In het door Eastman Kodak ontwor
pen testsysteem heeft men gekozen voor blokken van 12.000 bits.
Voor het reproduktiesysteem wordt gebruik gemaakt van een CCD
met 128 elementen met gebruikmaking van een infrarood filter. Via
een beamsplitter en een fotocel wordt de clocktrack afgetast.
Het streven naar het optimale
Het grote probleem bij digitale recording en aftasting is de dropouts.
Bij film kunnen deze ontstaan door stof en krasjes, naast elektroni
sche compensatie heeft ook de afmeting van de bits daarop een be
langrijke invloed. Daarom is tijdens het testen gebruik gemaakt van
4 afmetingen, te weten: 12,18, 23 en 32 microns.
Elke dropout uit zich in het theater als een klik of plop, wat zeer on
wenselijk is. De specificaties voor compact disc zijn elke 750 uur
playback 1 dropout.
De doelstelling van Eastman Kodak is deze zelfde specificaties toe te
passen voor motion picture film. Het onderzoek en de test betref
fende toepassing van digitaal geluid voor film is bij Eastman Kodak
nog in volle gang.
R.A. Boulogne,
voorzitter van het Nederlands Genootschap voor Filmtechniek
Bij Allert de Lange duik je niet zo
maar even snel het souterrain in
als je geïnteresseerd in film
bent. Je verwijlt daar voor lan
gere tijd, je ogen dwalen begerig
langs de onafzienbare rij van
boeken over de meest uiteenlo
pende titels en onderwerpen,
welke alle één ding gemeen heb
ben: ze hebben alle betrekking
op een bepaald aspect van het
medium film. Van de 77 pagina's
tellende biografie van Mickey
Rourke tot een lijvige studie over
"Von Sternberg, Dietrich and the
Masochistic Aesthetic".
Het nut van een girobetaalkaart
of creditcard manifesteert zich
daar weer eens duidelijk: je gaat
met meer boeken weg dan eigen
lijk de bedoeling was!
In het oude pand precies naast
het vroegere Cineac-Damrak
Theater aan het Amsterdamse
Damrak, werd aan het einde van
de vijftiger jaren door Jan van
Male de kunstafdeling op de eer
ste verdieping uitgebreid met
een bescheiden collectie film-
boeken. Door zijn betrokkenheid
bij de Filmliga en Filmakademie
groeide deze collectie uit tot een
aparte afdeling, nu gesitueerd in
de kelder, met een vaste klanten
kring, welke op haar beurt advi
seert of verzoekt bepaalde titels
in voorraad te nemen.
Unieke specialisatie
Allert de Lange heeft een voor
Nederland unieke specialisatie
doorgevoerd. Technische (o.m.
de uitgaven van Focal Press),
theoretische, historische en be
schouwende film- en studieboe-
ken, naast de populaire foto-uit
gaven en (auto)biografieën en
niet te vergeten de encyclope
dieën en naslagwerken.
Sinds het begin van de jaren
tachtig geeft Allert de Lange
twee maal per jaar een catalogus
uit van de laatste aanwinsten op
film-en videogebied.
Allert de Lange is - sinds 1880 -
gevestigd:
Damrak 62, Amsterdam en tele
fonische bereikbaar onder 020-
246746 (filmafdeling).
In 1966 besloot de Society of Motion Picture and Television Engi-
neers (S.M.RT.E.) jaarlijks een onderscheiding uit te reiken voor die
leden, die zich zeer verdienstelijk hebben gemaakt voor de toepas
sing van film en televisie binnen het wetenschappelijk onderwijs. De
Eastman Kodak Company gaf haar naam aan deze onderscheiding.
Tot vorig jaar viel de Gold Medal Award uitsluitend aan Amerikanen
toe. In december vorig jaar ontving de Heer Jan W.Varossieau, als
eerste Europeaan en Nederlander, deze onderscheiding uit handen
van A.Boulogne, voorzitter van de S.M.RT.E., voor zijn baanbrekend
werk aan de ontwikkeling van audio-visuele middelen ter verbetering
van het wetenschappelijk onderwijs. J.W.Varossieau richtte in sa
menwerking met de Rijks Universiteit van Utrecht het Universiteits
Film Instituut op, de voorloper van het latere Instituut Film en Weten
schap.
De Heren J. W. Varossieau (li) en A. Boulogne
32
