VROUWEN
Het feit dat ze vrouw zijn heeft geen invloed gehad op hun carrière.
"Het gaat om je eigen persoon", vindt Elselien.
Voor- en nadelen?
Marleen: "Als je als vrouw voet bij stuk houdt, ben je al snel een haai
baai. Als een man dat doet is hij zakelijk". Hennie heeft een keer mee
gemaakt dat een klant haar weigerde te ontvangen. "Een vrouw in het
vak, dat kon niet, vond hij. Maar dat is wel 15 jaar geleden en hij was
de enige. Meestal wordt het wel als prettig ervaren als er een vrouw
komt. Je moet gewoon jezelf blijven". "Tegenwoordig", meent Else
lien, "zwaait een jongere generatie de scepter en die zit er niet mee
dat een vrouw komt onderhandelen. Dat is geaccepteerd".
Hennie: "Vrouwen hebben, denk ik, wel een andere aanpak. Ze kun
nen het op een charmantere manier brengen. Van ons wordt meer
gepikt dan van een man, terwijl we soms heel onaardig kunnen zijn".
VROEGER WAS 'T GEZELLIGER
In vergelijking met vroeger is er wel een en ander veranderd. Een te
kort aan films is er al lang niet meer. "Vroeger lag men op z'n knieën
voor iedere film, zolang het maar celluloid was", illustreert Elselien
de luxe positie van de verhuurders in die dagen.
In plaats van lang tevoren booken exploitanten hun films nu op het
laatste moment. Bookers zijn bovendien geen reizende vertegen
woordigers meer. "De keren dat je een theater bezoekt", vertelt Hen
nie, "wordt je als een godin ontvangen. Fantastisch is dat". "Het
wordt gewaardeerd dat je die reis onderneemt om hen te bezoeken,
omdat het niet zo vaak meer gebeurt", zegt Elselien.
Heel positief de laatste jaren is dat de diverse bookers en hun maat
schappijen onderling zo'n goed contact hebben, vinden de dames.
Wel was het vroeger gezelliger. Elselien denkt met plezier terug aan
haar "Bond-tijd" bijTuschinski aan de Hobbemastraat. Marleen had
een fijne tijd bij Gofilex. "Ik heb daar heel veel kansen gekregen. Het
was er ook heel gezellig. Alles deed je echt samen. Dat kon toen. Er
was nog tijd voor alles en er werd meer gelachen". Hennie: "Ja, dat
mis je". "Het is nu haasten, haasten haasten", vindt Elselien. Mar
leen: "Niet dat ik het erg vind. Je bent nu op een heel andere manier
bezig".
Anders dan vroeger is ook de mentaliteit. De dames constateren ver
vlakking, een algemene trend. Hennie: "Ik mis de markante figuren.
De allure die zij uitstraalden, maakte dat je ontzag voor ze had. Vroe
ger werd ook niet iedereen met jij en jou aangesproken. Marleen
vindt het gebrek aan vormelijkheid juist prettig. "Je gaat veel makke
lijker met elkaar om". Hennie: "Dat is wel een voordeel, al heeft het
voor mij toch z'n echte charme verloren". Marleen: "Je had vroeger
wel meer show". Hennie: "Veel meer show. Tegnwoordig ga je een
filmpje pikken. Vroeger was het echt een avond uit en daar kleedde je
je naar. Nu gebeurt het dat men zich zelfs niet kleedt voor een gala in
Tuschinski".
Elselien vindt ook dat een algemene trend die zich bovendien weer
langzaam ten goede schijnt te keren. De show moet terug, vinden ze
alldrie. "Het is tenslotte een entertainment-vak".
V.l.n.r. Marleen Pagrach, Hennie Kruithof en Elselien Veneman.
GEZEUR
Hennie constateert nog een belangrijke verandering: Het zakenleven
is harder geworden.
Is dat moeilijker? Hennie: "Daar groei je in. Je moet wel. Als je in al
les zou toegeven aan de exploitant, zou je je zaak niet goed vertegen
woordigen".
Als voorbeeld van de soms wat moeilijke verhoudingen noemt ze het
geharrewar omtrent kopieën.
Hennie: "Voor de Kerst hadden wij 25 kopieën van "Big". De Motion
Picture Group kwam uit met "Moonwalker". Een bepaalde klant koos
voor "Moonwalker" en heeft ons dus niet om een kopie van "Big" ge
vraagd. "Moonwalker" kwam een week eerder uit dan "Big" en liep
rustig, waarop die klant belt: Ja, even voor de zekerheid, "Moonwal
ker" was niet zo geweldig, kan ik volgende week op een kopie van
"Big" rekenen? Daarop zei ik nee. Ik zou een slechte verhuurster zijn
als ik in zo'n belangrijke periode kopieën liet liggen. Antwoord:
Waarom komen jullie dan met zo belachelijk weinig kopieën uit!"
Marleen heeft een gelijkluidend voorbeeld. "Moonwalker" ging met
67 kopieën uit. De eerste keer dat ik zo'n aantal meemaakte, maar
zelfs dan is het nog niet genoeg want, zeggen ze, hoe komt het dan
dat wij daar niet bijzitten? Dan moet je toch weer uitleggen dat je om
iedereen tevreden te stellen met meer dan 100 kopieën uit zou moe
ten gaan".
Hennie: "Ook het tegendeel maak je mee. "Die Hard" bijvoorbeeld
liep behoorlijk, maar was geen top. Een klant vraagt om verlaging
van het verhuurderspercentage. Ik vertel hem dat dat niet kan. Ant
woord: Ik heb je toch niet gevraagd om met zoveel kopieën uit te
gaan! Dat wordt je ook verweten".
De percentages zijn een verhaal apart.
Elselien: "In een kontrakt worden bepaalde afspraken gemaakt waar
onder het percentage (van elk verkocht bioscoopkaartje gaat een
deel naar de verhuurder en een deel naar de exploitant. Hoeveel ieder
krijgt wordt vantevoren afgesproken). Daarbij is altijd ingebouwd dat
wanneer de resultaten wegvallen er achteraf onderhandeld kan wor
den om de condities te verlagen. Tenzij je vantevoren zegt, er is niets
aan te doen. Dit is het. Take it or leave it".
Hennie: "Zo zou het eigenlijk moeten, niet afwijken van de vastge
stelde condities. Je bent een beste, brave meid zolang je maar ge
noegen neemt met 27,5 procent, het laagste verhuurderspercenta
ge".
Elselien: "Met de ene film kun je, qua percentage, meer doen dan
met de andere. Je hebt een grotere speelruimte. Dat heeft te maken
met het publiciteitsbudget en andere kosten".
LEUKE DINGEN
Hennie: "We mopperen wel veel, hè! Toch wil niemand echt uit het
vak stappen".
Marleen: "Je bent dat gezeur soms zo zat, maar al vindt je het op dat
moment misschien vervelend, er zijn toch ook een hoop leuke kan
ten". Zoals? Voor Elselien staat voorop "film zelf". Voor Hennie is be
langrijk het feit dat ze met veel verschillende mensen te maken heeft,
en zeker ook de uitdaging. En voor Marleen is de aantrekkelijke kant
van het vak: "De afwisseling, de mensen en het feit dat iedere film an
ders is". "En", voegt ze eraan toe, "ook de spanning, doet-ie 't wel of
doet-ie 't niet. Je werkt er zo naar toe, bent er zo mee bezig dat zo'n
film een soort kindje van je is geworden". Hennie: "Precies, maar als
zo'n film dan niet aanslaat is het meteen weer over en ga je, hup,
door naar de volgende. Gek is dat". Marleen: "Dat moet ook, je moet
er niet te lang bij stil blijven staan anders kun je dit werk niet doen".
Kun je een film die je niet goed vindt nog met overtuiging verkopen?
Elselien: "Dat moet wel". Hennie: "Ik heb eens een baas gehad die
zei: Hen, je kunt beter de films niet zien, dat verhuurt gemakkelijker".
"Als je er niet achter staat kun je een film toch niet met je hele hebben
en houwen brengen. Dat is heel moeilijk". Marleen denkt dat het wel
kan, alleen doe je het anders.
GOEDE FILMS
Hennie: "Wat ik het allerergste vind, waar ik niet mee kan leven, is dat
12