PERSONALIA
IN MEMORIAM
(Vervolg van pag. 15)
De redenering is bovendien een misverstand, want het geld dat dan
niet naar de filmproducenten gaat, maar bij BUMA komt, verdwijnt
via die achterdeur als filmmuziek-rechten grotendeels naar precies
de Amerikanen waar men het weg wilde houden. De Europese ge
dachte om bij de heffingen de "auteur" voor te trekken boven de "pro
ducent" is de methode om Hollywood aan het geld te helpen dat men
van de eigen filmindustrie steelt. De basis van de gedachte is puur
gezichtsbedrog bij de autoriteiten.
Maar het oog wil ook wat, en eeen van de redenen waarom filmma
kers zich besloten te organiseren in een VEVAM was wel degelijk om
te kunnen roepen "kijk, wij zijn ook 'auteurs', jawel hoor" en langs die
omweg een stuk van het geld dat men niet aan filmproductie gunt
binnen het bedrijf te houden.
Zo kwam het dus dat in 1983 te Berlijn filmmakers uit heel Europa
met elkaar aan tafel gingen zitten, zich door wat experts lieten voor
lichten, en besloten zich te organiseren zoals de componisten dat al
lang gedaan had.
In Spanje sloten ze zich uiteraard aan bij SGAE, de plaatselijke BUMA
die al sinds 1930 aan filmmakers betaalde. In Duitsland sloten ze
zich massaal aan bij BILD-KUNST, een kleine vereniging die in rech
ten op schilderijen gespecialiseerd was, maar die toen door film
werd overgenomen. In Nederland keken wij rond waar wij ons bij aan
konden sluiten en richtten wij toen maar VEVAM op.
Het principe van VEVAM is hetzelfde als van BUMA. Leden dragen
aan de vereniging alle rechten over op werk wat zij maken. Ze kunnen
die rechten dus niet aan iemand anders overdragen.
Bij BUMA houdt de vereniging al die rechten ook vast en kan zo in
casso plegen overal waar maar iets met muziek gedaan wordt. Bij VE
VAM wordt de soep zo heet niet gegeten, de vereniging geeft de
meeste rechten terug aan de leden zodra ze daar om vragen. Dat lid
moet films maken en daarvoor moet het zekere rechten aan de pro
ducent overdragen anders kan die met de film niks doen. Van deze
voor de producent broodnodige rechten doet VEVAM op eerste ver
zoek afstand.
Maar van meer esoterische rechten (video-thuiskopie, kabelgeld, tv-
ontvangst in hotels en scholen, omroep-archievering) doet VEVAM
geen afstand, en met die rechten stevig in één hand probeert de ver
eniging vergoedingen voor de leden af te dwingen. Onder die leden
zijn ook producenten.
Omdat deze rechten wat esoterisch zijn is het overigens niet altijd
duidelijk of de producent ze wel heeft verworven of kan verwerven.
In andere Europese landen kan hij het in elk geval niet altijd. Die lan
den weigeren ook het Nederlandse aandeel in de opbrengsten van
zulke rechten aan producenten-organisaties uit te keren, maar ze
doen dit wel aan een vereniging van "auteurs" als VEVAM en zo kan
de producent hier toch meedelen.
1983 -1989
Sinds 1983 is er wel wat veranderd. VEVAM hoeft geen stukken meer
te antidateren om niet op een april-grap te lijken. Er is een stroom
Op 5 maart jl. is JAN WILLEM VAROSSIEAU op 77-jarige leeftijd
overleden. De heer Varossieau was voormalig direkteur van het
Onderwijs Media Instituut te Utrecht.
Tot 1969 was hij wetenschappelijk direkteur van de Stichting
Film en Wetenschap. Ook internationaal was hij aktief; zo be
kleedde hij allerlei functies bij filmorganisaties en werkte mee
aan audiovisuele produkties.
In 1988 werd de heer Varossieau, als eerste Europeaan, onder
scheiden met de Eastman Kodak Gold Medal Award voor zijn
bijdrage aan de toepassing van film en televisie binnen het we
tenschappelijk onderwijs. (Zie FILM no. 1/1989).
van kabelgeld die verwerkt moet worden zodat het op de bankreke
ning van de rechthebbenden komt. Er is een full-time bureau, dat ho
pelijk nog eens bij de Bond in kan trekken. Er is een bestuur be
staande uit drie regisseurs, drie scenaristen en drie producenten
(Matthijs van Heyningen, John de Mol, Henk Bos). Er wordt nauw sa
mengewerkt met Europese zusters en met internationale organisa
ties op dit gebied als AGICOA. Last but not least is er zeer intensief,
dagelijks contact met SEKAM, een in het Bonds-bureau geboren or
ganisatie van kabelrechthebbenden die zich echter niet op personen
(auteurs) maar op bedrijven (productiehuizen en distributeurs)
richt.
Bij filmmakers zijn de namen van VEVAM en SEKAM wel bekend. Tot
onze verbazing zijn ze minder bekend bij distributeurs. Bij de Belgi
sche zuster van SEKAM, die naar de naam BELFITEL luistert, hebben
zich ongeveer alle filmverhuurders uit dat land gemeld en zo leuke
bedragen aan kabelgeld binnen gehaald. De animo van onze verhuur
ders om zich bij SEKAM aan te sluiten is, om voor mij onbegrijpelijke
redenen, veel minder.
Als er een film uit Amerika op de kabel komt blijkt ons bij herhaling
dat er een Belg of een Duitser is die als verhuurder, vaak met succes,
een deel van of zelfs de hele de kabel-vergoeding claimt. Ondanks in
spanningen, met name door de vorige Bondsdirecteur J. van Taalin
gen, om de Nederlandse verhuurders op deze geldstroom te attende
ren, zijn er hier maar weinig die de buitenlandse voorbeelden volgen.
Een andere keerwilde ikdaaromeenswatdieperop SEKAM ingaan.
Auteursrecht is een heel gespecialiseerd terrein, en zodra men iets
probeert te vertellen over wat VEVAM en SEKAM doen begint ieder
een te geeuwen. Als U de namen maar weet en onthoudt dat ze een
algemeen bedrijfsbelang dienen door te proberen geldstromen naar
film te sturen.
Wim Verstappen
JEAN DONDELINGER (Luxem
burg) heeft met ingang van 1 ja
nuari jl. in de Europese Commis
sie de taken overgenomen van
Carlo Ripa di Meana. Zijn porte
feuille omvat o.a. audiovisuele
en culturele zaken, informatie en
communicatie.
-&#
De heer W.A.de Groot heeft zijn
funktie als direkteur bij FILM-
TEXT B.V. beëindigd. Zijn plaats
zal worden ingenomen door de
heerW.E. ROBERT.
HANS EKSTEEN, die zich op 1 ja
nuari jl. heeft teruggetrokken als
managing directorvan HUNGRY
EYE PICTURES B.V, heeft een
produktiemaatschappij WATCH
OUT opgericht. De eerste te reali
seren film is VENTOUX van
JONNESEVERIJN.
ROBERT VAN ALPHEN, eerder
werkzaam bij Polygoon, zal 1
april a.s. in dienst treden als re
gisseur live-action bij TOONDER
STUDIO'S.
Per 1 februari jl. heeft BRUUNV.
FRANKE zijn functie als direc
teur van de Bond van Adverteer
ders neergelegd. Hij vestigt zich
als adviseur voor organisatie
van o.a. communicatie en mar
keting.
Rolf FOsendarp is half februari
teruggetreden als direkteur en
vennoot van OSENDARP
PARTNERS. KICK BERG zal de
werkzaamheden voortzetten.
£-&
SONJA DACHMANN zal per 1
april a.s, Vestron verlaten om te
rug te keren naar WARNER
BROS., waar zij de booking zal
verzorgen.
£-&
Eveneens per 1 april a.s.legt
REDO FARAH zijn functie als di
rekteur van WARNER BROS.
HOLLAND neer. Hij zal worden
opgevolgd door JEAN HEUL
(Columbia/Tri-Star Films).
KARLIEN DE BOER is per 1
maart jl. bij COLUMBI/VTRI-
STAR FILMS in dienst getreden
als assistent publicity manager.
Hiermee volgt zij Hans van Dijk
op die een half jaar gaat reizen
door het Verre Oosten.
LIA SÜRIG, voorheen werkzaam
bij The Movies, zal de booking
gaan verzorgen bij COR KOP-
PIES FILMDISTRIBUTION.
17
