FILMSNIPPERS
KOMPLETE BIOSCOOPTECHNIEK IN 35 mm en 16 mm
WEIJTMANS VAN LAERE
adviseert, ontwerpt en installeert komplete
bioscoopinstallaties op maat.
- DESKUNDIG ADVIES
- SNELLE 24 UURS-SERVICE
- FP 20/FP 30/B AUER ONDERDELEN
UIT VOORRAAD
- SCHERPE PRÜZEN
PROJEKTIE- EN GELUIDSTECHNIEK
Wanneer je meer dan veertig jaar in het Nederlandse bioscoopbe
drijf werkzaam bent, is het bijna onvermijdelijk af en toe herinne
ringen uit deze periode op te halen. Herinneringen die voor een
ander vaak volkomen oninteressant zijn.
Enige tijd geleden gebruikte ik met twaalf collega's de avondmaal
tijd. Er werden toen bedrijfsherinneringen opgehaald. Belevenis
sen, geen onthullingen! Dit gezelschap heeft mij aangespoord mijn
herinneringen op schrift te stellen. Waarom zou ik niet? De artike
len van F.P. van den Berg "Meevallers Missers" worden ook gretig
gelezen blijkens de uitlatingen van bedrijfsgenoten.
Mijn herinneringen zijn slechts snippers uit een veertigtal jaren.
Snippers als die van een verknipte film. Filmsnippers!
De Excelsior Bioscoop te Groesbeek was één van de weekend-
exploitaties van de Excelsior Film Onderneming te Rotterdam,
onder direktie van Emile Weier. De voorstellingen werden gege
ven in een achterzaal van een café annex logement. Elke week trok
de heer van Doeveren met het openbaar vervoer naar het Gelder
se Groesbeek om de fotovitrines, de verkoop van de toegangsbe
wijzen en de administratie te verzorgen. Overnachten in het loge
ment leverde altijd problemen op, zodat hij s'avonds na de laatste
voorstelling de terugreis naar Rotterdam weer aanvaardde.
De cabineapparatuur bestond uit twee stuks Krupp Imperator
Ernemann 35mm. projectoren met laag-intensiteit booglampen
en voorzien van Ernophone geluidsboxen. Modern, want zij ver
vingen de Kagenaar doortrekboxen met een vaste filmbaan.
Deze boxen waren niet voorzien van een roterende filmbaan. De
film werd op de plaats van geluidsaflezing langs een vaste film
baan getrokken door de ondertransportrol. Wie kent ze nog? De
operateur kwam uit de regio, maar was alleen voor de weekends
beschikbaar.
In de vijftiger jaren was door Fox Movietone Nieuws een reporta
ge gemaakt van de opening van het Heilige Jaar. Voor een verto
ning van deze film werd de Excelsior Bioscoop benaderd door het
bestuur van een Groesbeekse katholieke vereniging. Omdat deze
voorstelling stond gepland op een doordeweekse avond, werd ik
naar Groesbeek gestuurd om de film te vertonen. Geen onaardige
opdracht, maar er bleek voor die bewuste avond alleen een 16mm.
kopie van de film voorhanden te zijn. Dat betekende dat ik op stap
ging met een 16mm. Bell Howell projector plus luidspreker,
transformator, onderdelenkoffertje, 16mm. filmcontainer en een
opklapbare, onhandig grote projectortafel. Plus de persoonlijke
benodigdheden om de nacht in Groesbeek door te kunnen bren
gen. De reis werd gemaakt met het openbaar vervoer!
Beladen als een pakezel wandelde ik 500 meter vanaf de Scherm-
laan naar de tramhalte op de Middellandstraat. Met de tram naar
het Maasstation en dat betekende ook nog overstappen op een
andere tramlijn. Van de tramhalte naar het station. Eenmaal in de
coupee van de trein, stonden de spullen een ieder in de weg. In
Nijmegen begon het gesleep opnieuw. Van het station naar de
bus, richting Groesbeek. Godzijdank stopte de bus precies voor
de deur van de bioscoop!
De cabine was niet verwarmd. Buiten was de temperatuur bene
den het vriespunt. Na het opstellen van de 16mm. apparatuur begaf
ik mij naar de zaal, op zoek naar wat warmte. In de zaal ontmoette
ik een kapelaan. Een vriendelijke man die zich voorstelde als één
der organisatoren van de avond. Enigszins bezorgd informeerde
hij, wanneer en waar ik de projector zou gaan opstellen. Ik vertel
de hem dat de projector al opgesteld stond.
Verwonderd keek hij me aan en zei: "Maar ik zie helemaal geen
filmapparaat". "Dat klopt", antwoordde ik. "De projector staat boven,
achter deze muur", en ik wees in de richting van de achterwand.
Hij trok zijn schouders op en zei: "Hoe is het mogelijk. Vorige week
werd er nog een film in het patronaatsgebouw gedraaid en toen
stond het apparaat achter in de zaal. Wat gaat de techniek vooruit.
Nu vertonen ze de film al door de muur heen! Wilt u misschien
koffie?"
De volgende morgen op mijn kamer, toen ik het ijslaagje brak in
de lampetkan, twijfelde ik of hij mij in de maling had genomen of
dat hij het meende, 'k Ben er nooit achter gekomen.
Tot de volgende FILM.
Henk Berg
PRUNUSSTRAAT 27, 5038 MG TILBURG -TEL. 013-685580 - FAX 013-632757
25
WEIJTMANS VAN LAERE
