KAGENAAR
TECHNIEKbv
liserende) compromissen niet hoeven te worden gesloten, dat duide
lijk is wie verantwoordelijk is voor de beslissing, dat deze daarop ook
kan worden aangesproken, en er zich daardoor ook wel voor zal
wachten zijn taak niet uiterst serieus te nemen. Bovendien: mocht er
dan toch nog sprake zijn van wanbeheer, dan duurt dat slechts één
jaar, en de kans dat beide personen er een potje van maken is toch
niet zo groot te achten.
DEMOCRATIE ALS DICTATUUR
Het klinkt prachtig, dat Deense model, maar hoe valt dit nu juridisch
te waarderen? Voor de overheid moet dit systeem toch wel een anar
chistische nachtmerrie zijn. Nadat door de fondsenstructuur de mi-
nisteriaele verantwoordelijkheid al tot een minimum is beperkt, zou
den nu ook de bestuursrechtelijke beginselen - objectiviteit, onpartij
digheid, consequentie en rechtszekerheid - met voeten worden ge
treden. Door het vermeende redmiddel der democratisering wordt
een streep gehaald. Het hoeft echter allemaal niet zo erg te zijn als het
lijkt. Men bedenke dat de fondsen jaarlijks verantwoording dienen af
te leggen aan de minister van WVC, en dat deze bij de jaarlijkse subsi
dietoekenning aan de fondsen voorwaarden omtrent het functione
ren van deze kan opleggen. In het Deense model zouden deze voor
waarden slechts betrekking kunnen hebben op het fonds in zijn ge
heel, maar dat is ook terecht: de ministeriële veantwoordelijkheid
gaat ook niet verder. En mochten er onverhoopt in dit Deense model
nog slechts onafgebroken films in het genre "Jud Süss" en "Triumph
des Willens" worden gesubsidieerd, dan kan de minister het fonds
altijd nog opheffen.
Teneinde de overheid nog geheel a la Thorbecke geen beoordelaar
van kunst te laten zijn, zouden deze twee "inhoudelijke beoordelaars"
door de minister kunnen worden benoemd op voordracht van een
fondsraad, zoals deze nu al bij het Filmfonds bestaat. Die raad bestaat
uit een brede vertegenwoordiging uit het film- en televisiebedrijf,
zodat op deze wijze toch nog mensen uit het vak bij het functioneren
van het fonds worden betrokken, en de door de wetgever gewenste
democratisering gedeeltelijk blijft bestaan. Verder is, voor wat de in
houdelijk beoordeling betreft, voor de overheid geen rol weggelegd.
Het opdringen van democratisering op plaatsen waar democratie
niet kan, zoals bij de inhoudelijke beoordeling, werkt averechts, heeft
zelfs iets dictatoriaals. Het wekt de schijn van objectiviteit en onpartij
digheid, maar camoufleert subjectiviteit en eventuele onverantwoor
delijkheid.
RIJKSKUNSTMEESTERS
Hoe is nu de realiteit? Het klimaat voor het invoeren van het Deense
model leek gunstig, toen minister d'Ancona begin dit jaar opperde de
adviescommissies bij de Raad voor de Kunst te vervangen door rijks-
kunstmeesters, welke op min of meer persoonlijke titel zouden moe
ten beslissen op incidentele subsidieaanvragen. De Tweede Kamer
heeft dit idee met een groot gebaar van tafel geveegd. Voornaamste
bezwaar was dat, doordat deze rijkskunstmeesters door de minister
zouden worden benoemd, de overheid zich toch weer inhoudelijk
met kunst zou gaan benoemen.De hiervoor genoemde constructie
met de fondsraad zou dit bezwaar kunnen weerleggen. WVC is overi
gens bezig met een onderzoek naar de (beoordelings-)structuur van
de beide filmfondsen, waarvan het resultaat binnenkort kan worden
verwacht. In hoeverre de mogelijkheden van het invoeren van een
beoordelingsprocedure zoals het Deense model hierin worden be
zien, is mij niet bekend. Het is wellicht wel op zijn plaats.
Job Hengeveld
1) Voor geïnteresseerden in de parlementaire behandeling van de Fondsenwet
Scheppende Kunsten: Tweede Kamer, Zitting 1979-80, nr. 15997, Handelin
gen Tweede Kamer 8-4-1981, blz. 4585-4590, en de Nota van Toelichting bij
het besluit tot oprichting van het Fonds voor de Nederlandse film, Staatsblad
1983, nr. 558.
2) Stan Lapinski in Film en TV-maker, maart 1988, blz. 38-40.
De auteur is jurist en onlangs afgestudeerd op subsidiëring van film.
INTERNACIONAL
U wist natuurlijk allang dat Figueras tot de Top van de wereld
behoort op het gebied van theaterfauteuils.
Maar waarom is Uw theater dan nog niet uitgerust met
Figueras fauteuils??
Over de hele wereld, zelfs in het Kremlin, zit men op
Figueras fauteuils.
Maak snel een afspraak met:
Importeur:
Willibrorduslaan 162, 1216 PE Hilversum
Telefoon 035 - 234499* Fax 035 - 235670
18
FIGUERAS