FILMS MET EEN
OPDRACHTGEVER
In deze speciale uitgave van FILM in het kader van de Nederlandse Filmdagen, naast de
'echte' films, ook aandacht voor de opdrachtfilm. Het begrip opdrachtfilm is inmiddels
volledig achterhaald door de opkomst van video en in het bijzonder de videorecorder. In
vakkringen wordt dan ook steeds meer gesproken over audiovisuele communicatie.
Maar film is en blijft het medium met de grootste impact. Het enige nadeel van film voor
het bedrijfsleven is, dat de mogelijkheid tot optimale projectie niet altijd aanwezig is.
VIDEO
Het gebruik van video is door de hoge penetratiegraad van de vi
deorecorder zowel bij bedrijven als particulieren drastisch toege
nomen en heeft in de opdrachtsector het gebruik van band/dia en
film voor een groot deel verdrongen.
Video is in relatie tot band/dia en film een uiterst gebruiksvriende
lijk medium. Iedereen kan wel een cassette in een recorder stop
pen en op play drukken en ook de techniek maakt het mogelijk op
zeer creatieve wijze het beeld van prachtige effecten te voorzien.
Een groot voordeel van video is, dat er vrij eenvoudig kopieën van
video, film of band/dia-presentaties kunnen worden gemaakt van
uitstekende kwaliteit.
Een nadeel van video is, dat er geen goede standaardisering is.
Niet alleen zijn er binnen de videosystemen grote technische ver
schillen, maar men heeft ook te kampen met afwijkende manie
ren van aftasten en verschillen in het aantal beeldlijnen in de di
verse landen. Een ander nadeel van video is, dat de kijker op een
klein scherm naar de presentatie kijkt, in een niet verduisterde
omgeving, waardoor hij snel wordt afgeleid. Het aantal kijkers is
beperkt. Per monitor kunnen maximaal zes tot acht kijkers het
programma bekijken. De impact van video is beduidend minder
dan van film of band/dia. Niet alleen omdat het scherm kleiner is,
maar iedereen heeft thuis een televisietoestel en de presentatie
zal niet zo snel als bijzonder worden ervaren, waardoor de kijker
eventueel extra open zou staan voor de boodschap.
De voordelen van video wegen echter ruimschoots op tegen de
nadelen en het gebruik van video zal, mede door de komst van
HDTV (High Definition Television), zeker toenemen.
BEELD VAN DE AUDIOVISUELE INDUSTRIE
Vooropgesteld dat exacte cijfers in een snel groeiende audiovi
suele industrie moeilijk te geven zijn, wil ik toch een poging wa
gen enig inzicht te geven in deze boeiende en bloeiende industrie.
De omroepwereld is veruit de grootste sector in de audiovisuele
industrie. Tegenover een omroep-onafhankelijke produktiewaar-
de van 380 miljoen staat een omroep-afhankelijke omzet van
1.450 miljoen gulden. De opdrachtsector heeft in 1989 een ge
schatte omzet van 520 miljoen gulden, inclusief ongeveer 70 mil
joen gulden van de commercialproduktie, exclusief televisie en
speelfilmproduktie. De omzet bij de facilitaire bedrijven bedraagt
190 miljoen gulden, terwijl de produktiekant 330 miljoen behelst.
De speelfilmproduktie is in de audiovisuele sector duidelijk de
kleinste sector. Sterk afhankelijk van het aantal produkties per
jaar varieert de omzet van 16 tot 23 miljoen gulden.
Het totaal aantal AV-bedrijven in Nederland is ongeveer 645,
waaronder vele zeer kleine en soms weinig professionele onder
nemingen. Dit getal valt onder te verdelen in 220 facilitaire bedrij
ven en 425 produktie bedrijven. De eerste groep is qua aantal de
laatste vijf jaren tamelijk stabiel gebleven. Het aantal produktie
bedrijven is in die periode daarentegen meer dan verdubbeld. In
1984 waren er namelijk slechts 200. Ruim 100 gerenomeerde fa
cilitaire en produktie bedrijven zijn aangesloten bij de brancheve
reniging VAP (Verenigde Audiovisuele Produktiebedrijven). Zij
hebben gezamenlijk een jaaromzet van ongeveer 180 miljoen
gulden. In de gehele industrie zijn, inclusief het bioscoopbedrijf,
11.000 personen werkzaam. Ongeveer 1.500 daarvan zijn in vas
te dienst werkzaam bij de produktie bedrijven die in opdracht
werken. Bij de facilitaire bedrijven werken ongeveer 600 mensen
in vaste dienst. Bij het NOB (Nederlands Omroepproduktie Be
drijf), zijnde in hoofdzaak een facilitair bedrijf, zijn dat er 3.000.
Overigens wordt in de AV-industrie op grote schaal gebruik ge
maakt van freelance krachten.
Werkopname van "The Ketel 1 Story".
Prijswinnaar SAM Award en 1e prijs categorie. Produkten, projecten en
materialen tijdens 19e SAM Film- en Videomanifestatie.
45
