Vrouwen in het Vak:
JANETTE KOLKEMA
"Productieleider van de 10e Nederlandse Filmdagen"
Over een week is het weer zover. Dan zal het startsein gegeven
worden tot de Nederlandse Filmdagen 1990.
In het kader hiervan zet FILM de schijnwerper op een 'vrouw in
het vak', die al enige malen werkzaam was voor dit jaarlijks terug
kerende festival en nu de productieleiding van de 10e jubileum
editie in handen heeft, Janette Kolkema.
Er heerst grote bedrijvigheid op het kantoor van de Filmdagen in
Utrecht, wanneer dit gesprek plaatsvindt. De voorbereidingen
zijn in volle gang en Janette's aanwezigheid kan maar nauwelijks
gemist worden.
Toch vond ze voor FILM de tijd voor een gesprek over onder ande
re het functioneren van de Nederlandse Filmdagen en haar eigen
rol daarin.
KLEIN BEGINNEN
Janette (31) koos be
wust voor het filmvak.
Na het kandidaatsexa
men Nederlands be
haald te hebben in Gro
ningen, verliet ze met
enige pijn in het hart het
haar vertrouwde 'hoge
Noorden' om in Utrecht
haar studie voort te zet
ten aan de faculteit voor
Theaterwetenschap.
Haar keuze viel op het
medium film, omdat "je
daar zo helemaal mid
denin kunt zitten. Theater schept toch een zekere afstand tussen
kijker en acteur". Film en identificatie werd ook het thema van de
skriptie, waarop ze in 1986 samen met een vriendin afstudeerde.
Deze skriptie met de tot de verbeelding sprekende titel "Het man
nelijk geslacht als drempel" - waarmee Vrij Nederland werd ge
haald! - vocht met sukses de stelling aan dat het voor mannen
moeilijker zou zijn zich te identificeren met vrouwelijke hoofdrol
len dan voor vrouwen met mannelijke hoofdrollen.
Naast de studie hield Janette zich bezig met uiteenlopende aktivi-
teiten. Zo acteerde ze bij het inmiddels ter ziele gegane "Theater
aan de Richel", deed script en continuïteit voor een korte film en
organiseerde ze in 1985 binnen het kader van een stage bij de NBF
mede een festival van Nederlandse onafhankelijke filmmakers.
In datzelfde jaar werkte ze als vrijwilliger voor het eerst mee aan
de Nederlandse Filmdagen. Als assistente van Sandra den Hamer
organiseerde Janette de Film- en TV-markt en de filmvertoning
voor de buitenlandse gasten in de Utrechtse Movies. Ook de
daarop volgende jaren bleef zij deel uitmaken - zij het niet meer als
onbetaalde vrijwilliger - van het organisatieteam van de Neder
landse Filmdagen.
Janette: "Het werk voor de Nederlandse Filmdagen is maar voor
enige maanden per jaar. Het grote nadeel daarvan is dat je de
werkzaamheden niet echt kunt uitdiepen. Bovendien maakt het je
bestaan ook in financieel opzicht erg onzeker."
De overige maanden van het jaar was en is ze voor zover mogelijk
bezig met toneel en film. Zo startte ze in 1986 in Amsterdam het
Amphi-theater en nam de zakelijke leiding daarvan alsmede de
publiciteit op zich, maakte ze deel uit van de organisatie van het
Film Festival Rotterdam en werkte ze samen met Kees Hin voor de
produktie-workshop op het Documentaire Festival in Amster
dam. Terwijl Kees Hin de artistieke leiding in handen had, deed
Janette de produktie.
"Ik heb in al die bezigheden een schat van ervaring opgedaan", zo
vertelt ze, "maar mijn absolute favoriet is en blijft de produktie. Ik
zit nu middenin de post-produktie van een korte film - mede mo
gelijk gemaakt door steun van het Amsterdamse Fonds voor de
Kunst en het Fonds voor de Nederlandse Film - waarvan de opna
men kort geleden in Italië zijn voltooid. Ik heb ervan genoten! We
zijn nu bezig met de montage en volgende week is de preview van
de werkkopie!
Ik had als producente, afgezien van die workshop tijdens het Do
cumentaire Festival, geen werkelijke ervaring, maar eens moet de
eerste keer zijn! Dat geldt in dit geval en eigenlijk voor al mijn
werkzaamheden: ik doe het liever stapje voor stapje, het is beter
klein te beginnen."
PRODUCTIELEIDING
Op de vraag hoe je haar huidige werk als produktieleider van de
Filmdagen het best zou kunnen omschrijven, antwoordt Janette
lachend na enig nadenken: "Het is gewoon ontzettend véél werk!
Als rechterhand van direkteur Jacques van Heijningen moet ik het
totaaloverzicht over het hele festival houden. Het is vooral een
coördinerende functie."
Er zijn honderd en één zaken die geregeld moeten worden om het
Festival goed te laten verlopen, variërend van het verzorgen van
het drukwerk, het schrijven van draaiboeken, werven van vrijwil
ligers, opstellen van schema's voor de car-service, het formeren
en uitnodigen van de jury, het uitgeven van de Festival Krant tot
het opzetten van een kompleet kantoor in Hotel des Pays Bas. Dat
betekent eindeloos regelen, telefoneren, mensen achter hun
broek zitten...
Janette: "Ik werk met een 'doe-lijstje', want anders vergeet je on
herroepelijk dingen. Je werkt gedurende een vrij korte periode
onder grote druk en wat je absoluut moet leren - dat klinkt mis-
chien gek - is om zo min mogelijk te doen. Met andere woorden
leren delegeren. Jacques heeft me daar van het begin af aan op
gewezen. Je kunt onmogelijk alles zélf doen! Ik vond het vroeger
erg moeilijk om zaken te delegeren. Dat gaat me nu gemakkelijker
af. Misschien komt het ook wel door de functie die ik nu heb,
waardoor het ook sneller geaccepteerd wordt wanneer ik één van
de medewerkers vraag iets te doen en hem/haar daar verant
woordelijk voor stel.
Na vijf jaar binnen de organisatie werkzaam geweest te zijn op
verschillende vlakken, zoals de Film- en TV-markt en de Pers, ken
je de knelpunten. Belangrijk is daarop te anticiperen.
Het uiteindelijke streven is, dat er tijdens het Festival zelf niets
meer te doen is. Dat blijft het streven en misschien wel eeuwig
een utopie...!
55
