FILMBLAD VOOR PUBLIEK IN DE THEATERS
Sinds april 1981 verschijnt iedere maand 'De Filmkrant'. Een echte
krant, minstens 24 pagina's weekend-formaat met recensies,
achtergrondartikelen, columns, gossip en programmagegevens.
Van de oplage van 40.000 exemplaren vindt het overgrote deel zijn
weg naar het publiek via de theaters. Jan Heijs is vanaf het begin
de hoofdredacteur en sinds 1983 ook de uitgever van een film
blad dat volgens NRC Handelsblad van het Dagelijks Bestuur van
de Nederlandse Filmdagen een maand geleden de 'Cultuurprijs'
had mogen ontvangen.
De markt voor filmboeken en filmbladen is in Nederland weinig
florissant. Niet dat Nederlanders niet graag naar films zouden willen
kijken of erover willen lezen, maar het mag vooral niet teveel kosten;
het liefst helemaal niets. Films op de televisie (met name Neder
landse) worden gevreten en over films iets lezen doen de mees
ten wel in het dagblad, dat ze toch al in de bus krijgen.
Dat laatste maakt het er voor schrijvende filmliefhebbers - jour
nalisten en critici - niet gemakkelijk op hun waar aan de man te
brengen. Boeken - als een uitgever daar al aan wil - verdwijnen in
minder dan geen tijd naar de schappen van De Slegte en voor een
beetje serieus filmblad is de markt met zo'n tweeduizend exem
plaren al snel verzadigd.
Deze kennis ter harte nemend, besloot distributeur Film Interna
tional Rotterdam onder de bezielende leiding van Huub Bals bijna
tien jaar geleden een filmblad op de landelijke markt te brengen:
'De Filmkrant' als opvolger van de ruim een jaar daarvoor gestar
te (Amsterdamse) 'Kriterion Filmkrant'. De krant werd gratis onder
het publiek verspreid via de filmhuizen, die daarvoor aan de Rot
terdamse Kunststichting, waarvan Film International toen nog een
onderdeel vormde, een kleine bijdrage betaalden.
Aanvankelijk bevatte de krant voornamelijk informatie over nieu
we, door Film International uit te brengen films en speciale festi
vals in de filmhuizen, maar al snel verbreedde de redactionele blik
zich ook naar het aanbod van andere niet-commerciële distribu
teurs en verschenen er in de krant artikelen over filmbeleid en
interviews met gezichtsbepalende personen uit de filmwereld.
EEN BRUG
Maar met Film International ging het op een bepaald moment
financieel niet best, er moest bezuinigd worden en duidelijk werd
dat 'De Filmkrant' als een van de eersten zou sneuvelen in de
reorganisatieplannen. Met vormgever Henk Rabbers en mede
journalist Willem Oosterbeek, met wie ik de krant maakte, werd
hierop vooruitgelopen door de Stichting Fuurland op te richten als
mogelijke uitgever van 'De Filmkrant'. Aan een aantal 'grote film
huizen' werden de plannen voor voortzetting van de krant voor
gelegd en toen we financieel voldoende toezeggingen hadden om
in ieder geval de drukker en de distributie te kunnen betalen, versch
een in maart 1983 de eerste eigen krant van Fuurland.
De redactionele formule werd meteen flink uitgebreid, in die zin
dat we aandacht gingen besteden aan alle 'goede' of 'betere' of
'artistiek waardevolle' films, ongeacht de herkomst wat distribu
teur betreft en ongeacht de vertoningsplaats. In onze optiek ging
(en gaat) het publiek in eerste instantie naar 'een goede film'en
niet primair naar een bepaald theater. En, voortgekomen uit de
'alternatieve filmwereld', wilden we met deze formule een brug
slaan tussen de (gesubsidieerde) filmhuizen en de (commeriële)
bioscopen, waartussen destijds nog een enorme kloof gaapte.
De geschiedenis heeft inmiddels geleerd dat we met 'De Filmkrant'
toen op het juiste spoor zijn gaan zitten. Via de Associatie van
Nederlandse Filmtheaters zijn inmiddels vele filmhuizen lid van de
NBB en is er een levendig verkeer van films tussen bioscopen en
filmhuizen. Hoewel 'De Filmkrant' verschijnselen als 'Batman' en
'Indiana Jones' niet uit de weg gaat - die krijgen via andere media
sowieso al voldoende aandacht - ligt de aandacht primair nog altijd
bij de 'kleinere', meer persoonlijke films, die een extra steuntje in
de rug best kunnen gebruiken.
PUBLIEKSSERVICE
Inmiddels is 'De Filmkrant' allang niet meer alleen een 'krantje voor
de filmhuizen'. In navolging van Robbert Wijsmullers Concorde
Film vonden sinds 1984 alle grote distributeurs hun weg naar de
advertentiepagina's van 'De Filmkrant'. En nadat aanvankelijk
vooral kleine zelfstandige bioscoopexploitanten de service-waar
de van 'De Filmkrant' voor hun publiek op juiste wijze inschatten,
volgde enkele jaren geleden ook het bioscoopconcern Wolff.
De ervaring leert dat 'De Filmkrant' in alle theaters binnen twee
weken na verschijnen door het publiek is meegenomen en nog
nooit hebben we van exploitanten klachten gehoord over de vele
kranten die na de tweede avondvoorstelling van de vloer geraapt
moeten worden.
Dat laatste is ons zekerste bewijs dat we een krant maken, die het
publiek iets te bieden heeft. Voor aanvang van de voorstelling of
in de pauze vallen er genoeg kleine berichten te lezen in rubrieken
als 'Nieuws', 'De Pers Over', 'Verwacht', 'The Big Sleep' en (na
tuurlijk) 'De Geruchtenmachine' ofte lachen bij de maandelijkse
strip 'Biorama' van Gerrit - Doorzon - de Jager. Daarna blijven er
voor thuis nog de langere artikelen, de recensies, interviews en
achtergrondartikelen over en regelmatig ook de bijlages van in
stellingen, die speciale filmmanifestaties organiseren, zoals
'Cinemathema', 'Africa in the Picture' en 'Film Festival Rotterdam'.
De kracht van 'De Filmkrant' ligt naast de brede formule, die ook
voor professioneel betrokkenen interessant is, in het feit dat hij
iedere maand door een onafhankelijk, klein maar hecht team van
echte filmliefhebbers - redactie, vormgevers en secretariaat - in
een relatief korte periode wordt gemaakt. Daarbij stelt het druk-
procédé - rotatie offset - ons in staat uitermate actueel te zijn. De
krant verschijnt altijd op een dinsdag (die het dichtst bij de 1e van
de maand ligt) en daarin zijn de laatste nieuwtjes van de dag er
voor ook nog te vinden.
Voor het publiek is 'De Filmkrant' bij meer dan honderd theaters
in het land gratis mee te nemen. De theaters betalen voor een pak
met 100 'Filmkranten' f.27,50 (inclusief bezorging) en worden dan
tevens in de rubriek 'Agenda' opgenomen met hun (verwachte)
programma. Wie de krant (minstens een jaar) thuis wil ontvan
gen, wordt donateur door (minimaal) dertig gulden te storten op
banknummer 43.86.55.370 of postgiro 5393395 van Stichting
Fuurland, Amsterdam onder vermelding van 'donateur'.
Voor exploitanten en distributeurs is bij Fuurland de brochure 'Alles
over De Filmkrant' verkrijgbaar via telefoonnummer
(020)230121.
Jan Heijs
15
DE FILMKRANT
