DIGITAAL GELUID:
EEN DOORBRAAK VOOR DE BIOSCOOPFILM?
GRATIS BIOSCOOPBON T.W.V. F 5,~
BIJ KOTEX FREEDOM SUPERDUN
Op 3 mei 1990 werd in Hollywood de eerste demonstratie gege
ven van een nieuwe toepassing op film van geluidsregistratie en
geluidsreproduktie: "digitaal geluid".
De demonstratie werd verzorgd door Eastman Kodak Company
en Optical Radiation Corporation in The Screen Directors Guild.
Vijf maanden later, op 18 september, kon Europa kennis maken
met dit, voor het filmbedrijf revolutionaire, nieuwe systeem.
Decatron te Brussel verzorgde met Eastman Kodak Company en
Optical Radiation Corporation in de Brusselse Kinopolis de pre
sentatie van Cinema Digital Sound (CDS).
Een groot aantal belangstellenden, allen werkzaam binnen de cirkel
die de filmproduktie zowel als de filmprojektie omvat, hebben hier
de speciaal voor demonstratie van het systeem vervaardigde film
"Sounds Like The Real World" gezien en vooral gehoord. Een 70mm
film, waarop de mogelijkheden van de toepassingen bij de opna
me zowel als bij de weergave in de bioscoop zeer nadrukkelijk
werden gedemonstreerd.
Volgens de sprekers namens Kodak en ORC mag Cinema Digital
Sound als een indrukwekkende doorbraak worden beschouwd.
Een doorbraak in de digitale geluidstechnologie ten behoeve van
bioscoopfilms.
Joerg D.Agin, vice-president en general manager van Kodak's
Motion Picture and Television Products Division: "Alleen wie het
resultaat heeft kunnen beluisteren, is in staat zich voor te stellen
welk effect Cinema Digital Sound zal hebben op hetgeen in de
bioscoop vertoond wordt. En ongetwijfeld zal deze technologische
vooruitgang in creatief opzicht tot experimenten en toepassingen
leiden waar wij nog niet aan gedacht hebben."
hebben een volledige bandbreedte, terwijl het zesde, een "sub-
woofer", alleen dient voor de basissignalen met lage frequenties.
Deze vijf kanalen zijn gezamenlijk ondergebracht op één optisch
geluidsspoor van 2,54 mm. breed! Er is geen echo-effect van het
ene kanaal naar het andere. Geen overspraak. Dynamiek en fre
quentie strekken zich uit tot de uiterste grenzen van het menselijk
gehoor.
Een belangrijk voordeel is ook dat de kwaliteit van de digitale ge
luidsband tijdens de hele exploitatieduur van de filmkopie onve
randerd blijft. Dankzij de gepatenteerde elektronica van CDS
worden eventuele afwijkingen opgespoord en gecorrigeerd. Dit
correctiesysteem werd ontwikkeld door Cyclotomics, een Kodak-
bedrijf dat gespecialiseerd is in het ontwerpen en fabriceren van
high-tech circuits, met name voor communicatiesatellieten.
In bioscopen die al zijn uitgerust voor ruimtelijke geluidsweerga
ve is een relatief eenvoudige en weinig kostbare aanpassing van
de apparatuur noodzakelijk. Op de projector dient een speciale
optische geluidsknop te worden aangebracht die in staat is digi
tale informatie te ontcijferen. Deze geluidsknop leest ca. 5,5 mil
joen bits binaire data per seconde. Voor het overige is alleen een
CDS digital processor vereist die de digitale signalen van de pro
jector ontvangt en in analoge voltages omzet welke naar de be
treffende luidsprekers worden gestuurd.
In Kinepolis te Brussel is de film "Dick Tracy" op 70mm. en met
digitaal geluid in première gegaan. Hopelijk is de betalende bios
coopbezoeker even enthousiast over CDS als de bij de presenta
tie aanwezige 'soundfreaks'.
Henk Berg
Kodak en Optical Radiation hebben ongeveer twee jaar gewerkt
aan de gezamenlijke ontwikkeling van Cinema Digital Sound.
De geluidskwaliteit laat zich vergelijken met die van de beste
compactdiscs. Door de afwezigheid van bijgeluiden wordt de stil
te als het ware hoorbaar, wat stille scènes een ongekende diep
gang kan verlenen. De digitale geluidsband wordt langs optische
weg op de film geregistreerd. Het frequentiebereik is ten opzichte
van de huidige 35mm. analoge of 70mm. magnetische registratie
vergroot. De lage frequenties versterken het totale klankbeeld,
terwijl de hogere frequenties opvallen door grotere natuurlijkheid.
Voor de hedendaagse geluidstechnologie betekent CDS dan ook
een belangrijke stap voorwaarts. Via zes afzonderlijke kanalen
worden bij CDS de toeschouwers omringd door dialoog, effecten
en muziek van een kristalheldere geluidskwaliteit. Vijf kanalen
Unieke joint promotion N.B.B, en Kimberly-Clark:
Kimberly-Clark te Veenendaal, fabrikant van produkten zoals bij
voorbeeld Kotex en Kleenex, heeft in samenwerking met de Ne
derlandse Bioscoopbond een aantrekkelijke actie ontwikkeld voor
haar produkt Kotex Freedom Superdun.
Bij aankoop van twee actie-verpakkingen ontvangt de consument
een speciaal voor deze actie ontwikkelde bioscoopbon ter waarde
van f 5,--. Deze bioscoopbon is tot 31 maart 1991 in iedere bios
coop in Nederland inwisselbaar bij aankoop van een toegangsbe
wijs.
Deze promotionele aktiviteit is overigens voor zowel Kimberly-
Clark als voor de N.B.B, uniek. De verwachtingen zijn dan ook bij
beide partners hoog gespannen.
17
Movle Studio
Final Sound Mix
Digital Sound
Formatter
Film Audio
Negative
Control
Channel
Digital Audio
Sound Track
Soundtrack