GOEDE TIJDEN, SLECHTE TIJDEN???
POSITIEVE GELUIDEN VANUIT VIDEOMARKT!
De omzet over 1990 van de Nederlandse videodistributeurs, verenigd
in de NVPt (Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs
van Beeld- en Geluidsdragers), vertoont een lichte stijging t.o.v. de ja
ren '88 en '89. Vooral de afzet in het laatste kwartaal van 1990 stem
de de distibuteurs hoopvol. Een trend, die zich schijnt door te zetten
in het eerste kwartaal van dit jaar.
Tijdens de algemene ledenvergadering van de NVDO (Nederlandse
Video Detaillisten Organisatie) konden eveneens positieve geluiden
opgevangen worden t.a.v. de verhuurmarkt. De videofilms worden va
ker verhuurd, de belangstelling van de konsument voor video neemt
toe.
Positieve geluiden alom, hoewel het nog steeds zo is, dat te weinig
bezitters van videorecorders de gang naar de videotheek maken om
een videofilm te huren. Industrie en handel brengen het medium vi
deo bij de konsument onder de aandacht middels het Videofilm
Festival. Alles met het doel om van de videomarkt weer een groei
markt te maken.
NEGATIEVE GEDACHTEN?
Kenners beweren, dat, wanneer het de handel en de industrie goed
gaat in de videomarkt, er vaker sprake is van piraterij dan in slechte
tijden. Het is waar, in de beginjaren - ongeveer tien jaar geleden -
kende video een ongelooflijke groei. Ook piraterij tierde welig in die da
gen. Toen de markt zo'n vijf jaar geleden begon in te zakken, liep het
illegaal kopiëren geweldig terug.
Zal de opleving in de markt nu werkelijk gaan betekenen, dat piraterij
opnieuw de kop op zal steken?
CIJFERWERK
Onderstaande tabel zou die stelling inderdaad kunnen bevestigen.
In 1990 zijn minder onderzoeken in videoverhuurpunten uitgevoerd
dan in andere jaren, het aantal in beslaggenomen illegale videocasset
tes t.o.v. 1989 is echter toegenomen! In 1990 is in 55% van de on
derzoeken procesverbaal opgemaakt, m.a.w. bij die onderzoeken zijn
de illegale cassettes aangetroffen en in beslag genomen. In 1989 lag
dat percentage beduidend lager: 38%.
Echter, het aantal illegale videocassettes, dat in Nederlandse video
theken is aangetroffen (4246) wordt in hoge mate bepaald door de
slag, die is geslagen bij een onverbeterlijke recidivist. Tijdens dat on
derzoek alleen al zijn 2500 gekopieerde videofilms in beslag geno
men. Het onderzoek was overigens niet alleen toegespitst op overtre
ding van de Auteurswet, maar lag vooral in de sfeer van de handel in
verdovende middelen. Het is te hopen, dat deze bron van allerhande
illegale handel nu is drooggelegd.
Laten we dit uitzonderlijke incident buiten beschouwing, dan ziet de
situatie wat de Nederlandse videodetaillist betreft er geheel anders
uit. Dichter bij de realiteit. Immers, de Nederlandse videodetaillist
weet zo langzamerhand wel hoe Stichting Video Veilig de piraterij be
strijdt. Een aktief opsporingsbeleid gekoppeld aan een alerte aanpak
via anti-piraterij verklaring of kort geding, hebben het beoogde af
schrikkende effekt bereikt.
Aantal onderzoeken in
video-verhuurpunten
jaar
Videotheken
woon
markt
div.
Totaal
pv/kontr.
Nederl
Oosterse Totaal
huis
Generaal
1984
119
12
8
17
156
89%
1985
220
15
4
7
246
73%
1986
157
1
158
12
17
3
190
66%
1987
198
3
201
13
4
7
225
60%
1988
214
15
229
16
6
3
254
42%
1989
138
10
148
19
4
1
172
38%
1990
65
13
78
16
1
2
97
55%
Aantal
In beslag genomen videokop
eën
jaar
Videotheken
woon
markt
div.
Totaal
Nederl.
Oosterse
Totaal
huis
Generaal
1984
37777
3003
838
1046
42664
1985
46634
5604
431
362
53031
1986
25759
26
25785
2236
1165
106
29292
1987
21466
993
22459
2985
211
321
25976
1988
12226
1505
13731
3365
1678
123
18897
1989
6483
3088
9571
8389
520
200
18680
1990
4246
12963
17209
5189
15
502
22915
PIRA TERIJ BESTRIJDING
Wordt een videoverhuurpunt betrapt op de verhuur van illegale video
films dan wordt, na afloop van het strafrechtelijke onderzoek, een
anti-piraterij verklaring ter ondertekening voorgelegd. Een voorzie
ning voor de toekomst langs civielrechtelijke weg.
De videotheekhouder verklaart immers ervan op de hoogte te zijn, dat
het illegaal kopiëren van videocassettes een misdrijf is in de zin van
de Auteurswet. Bij een tweede constatering kan hem dat f 1.000 per
illegale band gaan kosten.
Hetzelfde beleid wordt gehanteerd ten aanzien van de Oosterse vi
deotheken en de privé-woonhuizen van waaruit verhuur plaats vindt
van illegale video-kopieën.
Oosterse videotheken bieden niet meer uitsluitend de Turkse of
Hindustaanse videofilms aan. In hun bestand zitten ook Anglo-
Amerikaanse films. In deze onderzoeken komt het nog geregeld voor,
dat er meer dan 1000 illegale videobanden in beslag genomen wor
den. Een klein percentage van zo'n vangst betreft illegale kopieën van
Anglo-Amerikaans repertoire. Het is op dit repertoire, dat Video Veilig
langs civielrechtelijke weg de videotheekhouder kan aanpakken.
Herhaalde kontroles in deze verhuurpunten moeten uiteindelijk het
zelfde effekt gaan scoren als in de "Nederlandse11 videotheek.
Na een onderzoek door de politie in een privé woning, dat aanleiding
gaf tot het opmaken van een procesverbaal, zit meestal de schrik er
goed in. Over het algemeen wordt de verhuur gestaakt, het verhuur-
punt wordt opgeheven. Er komen bij Video Veilig geen klachten meer
binnen over een dergelijk verhuurpunt.
DE KLACHTEN
Door het vermelden van het telefoonnummer van Video Veilig op de
leader, voorafgaand aan de trailers en hoofdfilm op de cassette, we
ten de konsumenten Video Veilig nu ook te vinden. Tussen de serieu
ze vermoedens en klachten van konsumenten over een videotheek,
die hen een illegale band heeft verhuurd, wordt Video Veilig ook wei
eens gezien als de instantie, die alles op kan lossen.
Wat verwachtte die ene mevrouw toen zij Video Veilig in paniek op
belde omdat haar drie jaar oude videorecorder in de brand stond? En
wat verwachtte die meneer, die zijn geld wilde terug hebben, omdat
hij zo'n waardeloze film voorf 10,00 had gehuurd?
DE GOEDE TIJDEN TEGEMOET
Hoe het ook zij, de tijd dat er bij Video Veilig bedreigende telefoontjes
binnenkwamen van aanbieders van illegale videofilms is in ieder geval
voorbij.
Of de betere tijden voor de videohandel en -industrie inderdaad met
zich mee zullen brengen, dat de illegale praktijken opnieuw de kop
zullen opsteken staat nog te bezien. Cijfers over het eerste kwartaal
1991 geven gelukkig geen reden voor de juistheid van deze stelling.
Emmy Janssens
coördinator piraterij bestrijding
Stichting Video Veilig
27