Vrouwen in het Vak:
PRODUCENTE ANK CE. MULLER
"Ik tracht mij aan alle stempels te onttrekken"
In 1989 ziet de speelfilm "Een Scherzo Furioso" van Marianna
Dikker het daglicht. Productie: Ank Muller. Het jaar daarop wordt
Scherzo in Hollywood op het Woman in Film Festival bekroond
met de Lilian Gish Award.
Over de rol van Ank Muller bij het tot stand komen van deze film
zegt Marianna Dikker: "Zij vocht als een leeuwin om de film tot
stand te brengen" en "Ank was een grote steun toen er op het laat
ste moment toch weer een fonds dwars ging liggen...". (FILM,
no.6, 1990, pag.20)
Vechten als een leeuwin voor de realisering van een idee, waar je
in gelooft...
Nieuwgierig geworden naar deze, weinig op de voorgrond treden
de 'vrouw in het vak', had FILM een gesprek met Ank Muller.
Ondanks een overvolle agenda en sporen van vermoeidheid nam
zij de tijd voor een lang gesprek over het vak en haar invulling
daarvan, over de Filmacademie, Indonesië en respect voor je om
geving...
Een portret van een veelzijdige en indrukwekkende vrouw in het
vak.
FILMACADEMIE WERD TELEURSTELLENDE ERVARING
Ank: "Van jongsaf aan
ben ik met film in de
weer geweest, bezocht ik
vaak de bioscoop, maar
mijn interesse ging uit
naar zoveel uiteenlopen
de zaken, dat ik na de
middelbare school geen
definitieve beroepskeuze
kon maken. Onder het
motto 'studeren kan je al
tijd nog', vertrok ik sa
men met een vriendin
naar Israël. We onderna
men van alles: van wer
ken in een kibboets en
het drijven van een
bar/restaurant tot een
langdurig verblijf in een Bedoeïnenkamp. Maar na verloop van tijd
waren we het erover eens, dat we niet altijd zo door konden gaan
en keerden we terug naar Nederland. Ik volgde een tolkstudie
Nederlands-Engels en werkte tegelijkertijd bij de toen nog be
staande Amsterdamse bioscoop Cinetol van Cor Koppies.
In 1974 besloot ik aan mijn liefde voor het medium film gestalte te
geven door naar de Filmacademie te gaan. Een teleurstellende er
varing! Het onderwijsniveau was bedroevend laag en bovendien
werd ik - als één der weinige vrouwen op de academie - aktief
tegengewerkt met name op technisch gebied.
Mijn beide broers zitten in het filmbedrijf - de een is inmiddels
producent/regisseur in Toronto, de ander creatief directeur bij
Polychroon - en onder hun leiding had ik al ervaring opgedaan bij
verscheidene producties als geluidsvrouw en regie-assistente.
Tijdens mijn studie aan de academie runde ik bovendien enige tijd
het productiebedrijf van een van m'n broers. Ik had het gevoel dat
de Filmacademie niets aan mijn kennis kon toevoegen.
Het lage onderwijsniveau maakte het diploma waardeloos en ik
weigerde dan ook examen te doen. Op verzoek verliet ik in het
derde jaar met een paar mede-studenten de academie."
Na deze episode werkte Ank als geluidsvrouw, regie-assistente,
productie-assistente en productieleidster mee aan uiteenlopende
film- en televisieproducties voor o.a. de NOS en de
Wereldomproep. Naast speelfilms als 'Juliana in zeventig bewo
gen jaren' en 'De Bende van Hiernaast', werkte zij mee aan de tot
standkoming van diverse documentaires en opdrachtfilms.
RESPECT VOOR JE OMGEVING
In 1983 richt Ank samen met cameraman Raymond Le Gué het
produktiebedrijf 'De Beeldenstorm' op. Binnen dit bedrijf komt de
nadruk te liggen op het gebruik van nieuwe technieken, zoals
computer-graphics.
Onder 'De Beeldenstorm' produceert ze, in samenwerking met het
IKON, de documentaire 'Tussen gisteren en morgen' over het
dorpsleven in Indonesië. Een ervaring, die bevestigend en bepa
lend is voor haar denken over het leven in het algemeen en haar
vak in het bijzonder.
Ank vertelt hierover: "Ik ben in Nederland geboren, maar de rest
van mijn familie is uit Indonesië afkomstig. Opgevoed in de
Indonesische mentaliteit en tradities, voelde ik me daar als een vis
in het water, een soort thuiskomst. Er deden zich tijdens de opna
men heel wat problemen voor met de dorpelingen en de
Indonesische crew. Als je de Indonesische gebruiken en om
gangsvormen niet kent, maak je grote kans onherstelbare fouten
te maken, de bevolking voorgoed tegen je in het harnas te jagen.
De verhalen over eerdere, in Indonesië opgenomen Nederlandse
produkties, die ik te horen kreeg, getuigen daarvan. Het kost
Nederlanders - en zeker niet alleen zij - zoveel moeite gevoel te
hebben voor menselijke verhoudingen en reacties, respectvol te
staan tegenover hun omgeving. Niet alleen in het dagelijks leven,
maar ook tijdens producties vind ik dit van het allergrootste be
lang."
Naast 'De Beeldenstorm' werd in 1985 'Automated Imgages' op
gericht. Ank werd algemeen directeur van beide bedrijven.
Automated Images groeide uit tot een bedrijf met een groot aantal
vaste medewerkers. Naast culturele en speelfilmprojecten werden
er veel opdrachtfilms geproduceerd, waarbij de nadruk lag op de
ontwikkeling van software voor de toepassing van computers in
creatieve processen.
Ank: "De verantwoordelijkheid voor een groot aantal medewerkers
en alles wat daaraan vastzit begon op den duur zwaar te wegen.
Bovendien was het accent naar mijn idee wat al te veel op de tech
niek komen te liggen.
Mijn hart ligt toch bij het medium film en bovendien zijn vrijheid
en onafhankelijkheid me heel veel waard. Op grond daarvan be
sloot ik in 1987 uit het bedrijf te stappen.
Sindsdien werk ik als onafhankelijk producer en uitvoerend produ
cent. Binnen mijn huidige productiebedrijf 'Grace Films' neem ik
medewerkers aan voor de periode van één productie.
Ik richt me nu voornamelijk op speelfilms en documentaires.
Daarnaast doe ik ook graag balletprodukties, waarbij de techniek
weer meer om de hoek komt kijken.
Gelukkig krijg ik erg veel aanbiedingen en verkeer dus in de luxe
omstandigheid keuzes te kunnen maken."
EEN CREATIEF VAK
Haar visie op het producent zijn licht Ank als volgt toe:Mijn in
vulling van het vak is een andere dan die van de meeste collegae.
13
