Vrouwen in het Vak:
LUCETTE BRONK
"Scenarioschrijven: een kunst, een kunde"
"In mei 1990 is het Netwerk voor Scenarioschrijvers opgericht
met als doelstelling, de bevordering van de deskundigheid van
scenarioschrijvers en kwaliteitsverbetering van scenario's. Het
Netwerk wil deze doelstelling realiseren door het organiseren van
allerlei aktiviteiten om het vak inhoudelijk beter te leren kennen, en
ook door scenaristen met elkaar en met andere beroepsgroepen in
de av-sector in kontakt te brengen."
Aan het woord is Lucette Bronk, mede-initiator, voorzitter en pen
ningmeester van het Netwerk voor Scenarioschrijvers.
Voor Lucette Bronk vormde toneel en televisie van kind af aan een
levend deel van het dagelijks leven.Mijn vader is acteur en regis
seur geweest", zo vertelt ze. "Hij behoorde eind jaren '50 tot de
vaste tv-kern, die iedere donderdagavond live een toneelstuk op
de tv bracht. In die tijd was televisie nog iets heel bijzonders, dus
we leefden thuis mee.
Mijn grote liefde was en is Engels tv-drama, met name om de
consistente kwaliteit daarvan. Vanuit deze achtergrond ben ik
Engels gaan studeren. Vervolgens kreeg ik door een beurs van
The British Council de kans in Londen onderzoek te doen voor
mijn scriptie. Daar zag ik het grote ver
schil in waardering voor schrijvers, en
ook scenarioschrijvers, in Engeland en
Nederland.
Het is moeilijk oorzaken aan te wijzen
voor dit verschil. In Engeland wordt
Shakespeare met de paplepel ingegeven,
wat zeker een rol speelt. Op scholen
wordt uitgebreid onderwijs gegeven in li
teratuur, toneel en tegenwoordig ook in
film. Engelse schrijvers beperken zich
over het algemeen niet tot een afgeba
kend gebied, maar schrijven vaak ro
mans èn scenario's en soms ook journalistieke stukken.
Hoe dan ook, in Nederland heeft men weinig aandacht en respect
voor scenarioschrijvers. Iedereen kan wel een naam van een
Nederlandse romanschrijver noemen, Wolkers en Reve kent ieder
een. Maar vraag eens naar de naam van een scenarioschrijver,
dan blijft het heel stil."
"Er bestaat hier geen gedegen vakopleiding voor scenarioschrij
vers, wel korte cursussen, maar daar houdt het mee op. Daarna
moet je het zelf maar uitzoeken. Om het vak goed onder de knie te
krijgen, zou je er een aantal jaren full time mee bezig moeten zijn!
Er bestaat nu eenmaal - gelukkig - geen kant en klaar recept voor
een goed scenario, al wordt dat wel gesuggereerd door de
Amerikaanse 'how to' boeken, zoals het veel gelezen boek van Syd
Field. Al die boeken zijn gebaseerd op de formule van suksesvolle,
commerciële speelfilms. Maar er komt heel wat meer bij kijken!
Scenarioschrijven is een kunst en een kunde!"
"Het Netwerk is opgericht vanuit de gedachte dat er iets aan de
Nederlandse situatie moest worden verbeterd. De meeste schrij
vers zijn individualisten, maar er blijkt wel degelijk behoefte te be
staan om werk met collega's te bespreken, van gedachten te wis
selen en elkaar zo te stimuleren."
De gehele organisatie van het Netwerk vindt plaats vanuit
Lucette's woning te Maarssen. Alle medewerkers zijn vrijwilligers.
"We hebben", zo vertelt Lucette, "startsubsidie aangevraagd bij het
Ministerie van W.V.C.maar onze aanvraag werd door de Raad
voor de Kunst afgewezen. En dat terwijl het ging om een bedrag
van 15.000,- gulden! Wel hebben we projectsubsidies gekregen,
met name voor seminars, workshops en ons blad 'Plot', van o.a.
de afdelingen Film en Media van W.V.C.het Stimuleringsfonds en
het European Script Fund. Onze folder is trouwens tot stand geko
men door een financiële bijdrage van de Nederlandse Bond van
Bioscoop- en Filmondernemingen, die zeer positief stond tegen
over ons initiatief."
AKTIVITEITEN
Inmiddels bestaat het Netwerk bijna twee jaar en is in die korte tijd
uitgegroeid tot een organisatie met circa 235 leden. De toelatings
criteria zijn met opzet niet bijzonder strikt. Iedereen die een intro-
duktiekursus scenarioschrijven heeft gevolgd kan in principe lid
worden. "Uitsluiting zou altijd geschieden volgens subjectieve cri
teria", aldus Lucette. "En wie zijn wij om te bepalen wie wel of niet
kan deelnemen! De contributie voor scenaristen bedraagt 55,-,
het studententarief is 35,- en ondersteunende donateurs betalen
110,-. Vooral aan deze laatste categorie bestaat dringend be
hoefte!"
Beginnende en ervaren scenaristen, af
komstig uit uiteenlopende vakgebieden,
zoals speelfilm, documentaire, televisie
drama, hoorspel en opdrachtfilm, beho
ren tot de leden.
Teneinde het doel, bevordering van des
kundigheid, te realiseren, organiseert het
Netwerk een groot aantal aktviteiten. Zo
zijn er workshops onder leiding van een
ervaren scenarist, waarin verschillende
aspekten van het scenarioschrijven uitge
breid aan bod komen. Verder worden er
seminars georganiseerd, waarbij het accent ligt op kennis van de
praktijk.
Er zijn kleine schrijversgroepen gevormd, waarin de mogelijkheid
geboden wordt eigen werk met collega's te bespreken. De samen
stelling van deze groepen is gebaseerd op persoonlijke interesse,
zoals fictie, documentaire, psychologisch drama enzovoort. Ook
zijn er zgn. huiskamer-bijeenkomsten, waar schrijvers, die al een
aantal scenario's op hun naam hebben staan, praten over hun
werk. Tenslotte organiseert het Netwerk cursussen, waarin het
werk van een bijzondere scenarist centraal staat. Om scenaristen
de gelegenheid te bieden elkaar ook op informele wijze te leren
kennen, organiseert het Netwerk regelmatig een borrel in Vertigo,
het gezellige café onder het Filmmuseum in Amsterdam.
HET NIET-GESUBSIDIEERDE JASJE WORDT TE NAUW
Voor al deze aktiviteiten bestaat grote belangstelling. Meer dan de
initiatiefnemers tot het Netwerk in 1990 hadden durven hopen of
kunnen voorzien. Het Netwerk begint uit z'n - niet-gesubsidieerde
-jasje te groeien.
Lucette: "Zoals ik eerder al zei, alle aktiviteiten worden georgani
seerd door vrijwillers. Voor ieder project moeten we steeds weer
proberen voldoende subsidie bijeen te sprokkelen. Daaraan alleen
al zit verschrikkelijk veel werk en administratieve rompslomp vast.
Een kantoor met een secretaresse hebben we niet, dus alle tele
foontjes en de totale administratie doen we zelf. Zo langzamer
hand is dat nauwelijks meer bij te benen.
17
