MEEVALLERS
VERHUUR
FILMPROJEKTOREN
SUPER 16-16-35
Ml
MEEVALLER
Fregola
Tot 1953 exploiteerde Melior Films het Flora Theater aan de
Verwersdijk in Delft. De eerste Duitse film die hier na de oorlog werd
vertoond, was "Fregola11 met de - ondanks haar optreden in films tij
dens de bezetting - populaire Marika Rökk in de hoofdrol. Het was
1951. Enkele weken voor de premièredatum werd de trailer al ver
toond en hing de reclame in de kasten. Een redelijke recette lag in de
verwachting.
Een paar dagen voor de première kreeg de portier van het theater een
tip. Een aantal studenten van de Technische Hogeschool in Delft was
van plan de voorstellingen te verstoren. De omstandigheden in het
theater bij het wisselen van de voorstellingen waren verre van ideaal.
De portier verwachtte dan ook dat de studenten zouden toeslaan na
afloop van de eerste avondvoorstelling, wanneer het publiek voor de
tweede voorstelling buiten stond te wachten.
Er werd overlegd welke maatregelen getroffen konden worden. Eerst
werd contact opgenomen met de politie, maar daar was geen hulp
van te verwachten. Zonder concrete aanwijzingen kon men niets
doen. De portier sprak met een paar bekenden af dat zij zich aan de
zijkanten van het theater zouden opstellen, om zo eventuele relschop
pers te kunnen lokaliseren en insluiten. Verder zou de fietsenstalling
naast het theater die avond niet gebruikt worden, om te voorkomen
dat er bij eventuele rellen bezoekers van het theater in de fietsenstal
ling knel zouden raken.
De dag van de première kwam en de middagvoorstelling verliep zon
der problemen. Het publiek was enthousiast over de film. Marika
Rökk bleek vooral bij de volwassenen, die zich haar herinnerden van
de tijdens de bezettingsjaren vertoonde films "Der Bettelstudent",
"Hallo Janine" en "Kora Terry", nog steeds populair te zijn. De eerst
avondvoorstelling was uitverkocht en ook de tweede voorstelling leek
vol te lopen. Tijdens de eerste voorstelling gebeurde er niets. We bel
den de politie volgens afspraak nog een keer en konden tot ons ge
noegen melden, dat alles zonder problemen verliep. We hadden ech
ter iets te vroeg gejuicht. Op het drukste moment, toen de eerste
voorstelling afgelopen was en de bezoekers voor de tweede voorstel
ling stonden te wachten, werden er brandende rotjes gegooid. De kn
allen van de ontploffingen veroorzaakten paniek onder de honderden
bezoekers. Intussen hadden de verdekt opgestelde "wachten" de rad
draaiers ontdekt en ingesloten. De studenten werden de fietsenstal
ling in gedreven en kregen een pak slaag, tot genoegen van het pu
bliek. Met hangende pootjes dropen ze af. Bezoekers die uit angst
voor nog meer rellen de tweede voorstelling niet durfden te bezoeken,
werden in de gelegenheid gesteld de kaartjes om te wisselen. Het in
cident werd gesloten met een verslag aan de politie, met dank voor
de "hulp"!
In ieder geval werd bereikt, dat er nooit meer geprobeerd is een voor
stelling in de war te sturen. De gebeurtenis werd onder de Delftse be
volking doorgesproken. Het plezierige gevolg hiervan was dat de film
een aantal weken met fantastische recettes liep.
De rel had dus een averechtse werking voor de veroorzakers en be
zorgde ons een onverwachte meevaller.
MISSER
Van meisje tot vrouw
In 1952 werd in Duitsland de film "Von Madchen zur Frau" gemaakt.
Deze film kan als de eerste seksuele voorlichtingsfilm worden be
schouwd. Het waren korte voorlichtingsfilmpjes over zwangerschap,
geboorte en geslachtsziekten. De stukjes werden aan elkaar verbon
den door een zogenaamde arts, een acteur in een witte jas.
De filmkeuring was in die tijd nog onvoorspelbaar en we besloten de
film te laten keuren. Onze verwachting dat ze niet toegelaten zou wor
den werd bevestigd. Ook bij de herkeuring volgde een verbod. Er be
stond wel een wettelijke bepaling dat voor een besloten voorstelling
geen beperkingen golden. Alleen moest de voorstelling dan worden
georganiseerd door een onafhankelijke vereniging of instantie. Ook de
kaartverkoop moest via de vereniging gaan en deze moest beperkt
worden tot leden en introducés.
We regelden het Corso Theater in Den Haag. De pers werd opgetrom
meld en de Haagse Filmliga werd ingeschakeld om de organisatie en
de kaartverkoop te verzorgen. Alles liep als een trein en een week
voor de voorstelling waren alle plaatsen verkocht. Omdat er in de film
enkele, voor die tijd, schokkende scènes voorkwamen, werd het Rode
Kruis ingeschakeld om eventuele flauwvallers op te vangen. Ook de
politie was aanwezig om te controleren of er geen kaartjes aan de zaal
verkocht werden. De voorstelling verliep zonder noemenswaardige
problemen tot de eerste flauwvaller zich meldde. Er waren enkele
weglopers, die de beelden niet konden verdragen. Maar alles bij el
kaar viel het erg mee. In totaal moesten er twaalf personen verzorgd
worden.
De film maakte op de bezoekers de nodige indruk en de reacties wa
ren over het algemeen positief. Dit sterkte ons in de overtuiging dat
de film nu bij de filmkeuring een kans zou hebben. Dit viel tegen, ook
bij de nieuwe keuring werd de film niet toegelaten. Men maakte ons
duidelijk dat we er niet op hoefden te rekenen dat de film ooit toegela
ten zou worden voor openbare vertoning. Gelukkig konden we de ko
pie, die we nog niet hadden laten ondertitelen, terugsturen.
Alles bij elkaar hadden we beperkte kosten en de netto-opbrengst van
de besloten voorstelling was ruim voldoende om deze te dekken.
Toen jaren later de eerste seksuele voorlichtingsfilms werden toegela
ten, werd ook "von Madchen zur Frau" door een ander kantoor aange
kocht en uitgebracht. De film kon echter niet concurreren met latere
produkties in dit genre. Het werd geen succes.
Voor ons was het een bijzonder experiment, hoewel zonder veel re
sultaat.
F.P.van den Berg
Kloosterweg 28,1252 WE Laren
telefoon 02153-16950, fax 02153-13393
43
