In het hol van de leeuw
door Hans Beerekamp
WARNER BROS. MULTIPLEXEN IN DE RANDSTAD
Nederlandse
Film
Dagen
NEDERLANDSE FILMDAGEN 1993
22 september - 1 oktober
Een filmjournalist heeft het maar
gemakkelijk. "Teil the truth and
shame the devil", pleegt zo'n zwe
terige hoofdredakteur in een oude
Hollywoodfilm zijn inktkoelies toe te
schreeuwen. Kan niet schelen wat er
van komt, de enige toegestane loyaliteit
is die aan de lezer, die recht heeft op
niets meer of minder dan de waarheid,
voor zover daar althans achter te
komen valt.
In opiniërende artikelen, recensies of
columns kan de schrijver er natuurlijk
wel eens naast zitten, in zijn oordeel
(subjectief, dus altijd vatbaar voor dis
cussie) of in zijn voorspellingen. Ja, ik
weet het, "De kleine blonde dood" mag
dan niet helemaal het megasukses ge
worden zijn waar producent en distri
buteur op hoopten, ik zat er in ieder
geval naast door vlak voor de première
een flop te voorspellen. Maar zo'n con
troleerbare, mislukte oefening in het
uitsteken van je nek is nog wat heel an
ders dan een leugentje om bestwil.
Een filmproducent, festivaldirekteur,
fondsvoorzitter of beleidsambtenaar
blijft niet aan de kant staan om de uit
slag van de wedstrijd te voorspellen of
commentaar te leveren op het spel-
verloop. Hij speelt zelf mee, op het veld
of minstens als trainer, scheidsrechter
of bondsofficial.
Steeds vaker ontdek ik dat je in die hoe
danigheid af en toe mee moet kunnen
jokken zonder een spier te vertrekken.
Neem nu eens die bijeenkomst, een aan
tal jaren geleden, in de pretvleugel van
het Concertgebouw. Onder de ogen van
Produktiefondsbestuurder Martijn
Sanders vond daar een merkwaardig
feestje plaats om de miljoenste bezoe
ker aan 'Amsterdamned' te vieren. In de
gelukkige jongedame, een fan van Huub
Stapel, vielen de trekken te herkennen
van First Floor-huisacteur Sere-Henri
Valcke; per slot van rekening was deze
publiciteitsstunt meer geënsceneerd
dan documentair. Ernstiger bedrog zou
later blijken uit de cijfers van het
Produktiefonds en de toenmalige
N.B.B.: tot op de dag van vandaag is het
bezoekerstal aan de derde film van Dick
Maas blijven steken op rond de 975.000.
De eerlijkheid gebiedt meteen toe te
lichten dat dergelijk klein gejok vrij
breed verbreid is in de filmwereld, een
universum van illusionisten en andere
kermisklanten. De journalist die het,
zelfs jaren later bij wijze van 'petite his-
toire' releveert, is natuurlijk een humor
loze zuurpruim. Diep in mijn hart vind
ik het wel leuk, als je iemand tegenkomt
in deze of gene wandelgang, van wie je
weet dat-ie maar een verhaaltje uit zijn
duim aan het zuigen is of opzichtig
staat te draaien. Het hoort waarschijn
lijk bij de vaardigheden van een goede
filmjournalist om daar met een brede
grijnslach en een ferme kwinkslag ade
quaat op te reageren en intussen stie
kem een kleine notitie op de harde her-
senschijf neer te krabbelen.
Een enkele keer speelt de calvinist in
me op. Het hele theater rond de notitie
van Emile Fallaux, de rol die WVC
daarin gespeeld zou hebben en de ver
ontwaardigde reaktie van Jan Blokker
was zo'n moment, dat ik even verlangde
naar een eenvoudig correspondent
schap in Stockholm. Zelfs de minister
zou inmiddels aan Blokker hebben mee
gedeeld dat ze de ware toedracht niet
meer boven water kan krijgen. De mo
raal is simpel: ik ben niet in de wieg ge
legd voor het spel met de echte knik
kers. Laat mij maar in het donker naar
filmpjes kijken, en het verukkelijke be
drog van de makers bezingen. Elke
vriendschap of loyaliteit aan de bobo's
achter het scherm levert gevaar op
voor eigen integriteit. Of zou die ene
vrouwelijke official gelijk hebben in
haar uitspraak dat dames nooit jokken,
zelfs niet als er veel op het spel staat?
Gezegend is dan het land met zo veel
film-baba's.
Op 3 mei jl. maakten Warner Bros., Morgan Creek en
Chargeurs bekend een overeenkomst gesloten te hebben
voor de bouw van multiplexen in Den Haag, Rotterdam en
Amsterdam.
Nog dit jaar zal begonnen worden met de bouw van de eerste
multiplex in Scheveningen, die uit acht zalen zal bestaan.
Eind 1994 wordt het complex geopend.
Eind april zijn in Japan twee multiplexen van Warner Bros.
geopend.
Eén in Tokyo met zeven doeken met in totaal 1.970 stoelen;
de tweede in Osaka telt 2.073 stoelen verdeeld over 8 zalen.
Het zijn de eerste twee complexen die Warner bouwt samen
met supermarktgigant Nichii. In de komende drie jaar willen
de partners nog ruim 20 complexen openen. Met dit initiatief
hoopt Warner het nog steeds dalende bioscoopbezoek een
halt toe te roepen.
Trokken in 1980 ca. 2300 bioscopen 164 min. bezoekers, in
1992 was dat 125 min., verdeeld over een kleine 1.750
theaters.
Variety meldt dat het aantal bioscoopbezoekers in de V.S.
over de eerste drie maanden van 1992 met 4,2% is gestegen
ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Van 42,8 min.
(1992) naar 44,7 min. dit jaar. In dezelfde periode werden in
1992 99 titels uitgebracht, dit jaar 83.
In Duitsland daalde het bioscoopbezoek vorig jaar met 12%
vergeleken met 1991. Er werden 288 titels uitgebracht, 46
minder dan in in 1991. Het aantal premières van Duitse films
bedroeg in 1992 63, het jaar daarvoor was dit 72.
Voor de 13e keer vinden dit najaar in Utrecht de Nederlandse
Filmdagen plaats. Naast het competitieprogramma (de jaar
oogst) en het Panorama (de jaaroogst buiten competitie),
zullen er retrospectieven worden gewijd aan acteur Gerard
Thoolen en '35 jaar Nederlandse filmgeschiedenis'.
In aansluiting op het laatstgenoemde retrospectief wordt de
maand september uitgeroepen tot Nederlandse filmmaand.
Zowel de deelnemende theaters als omroepen zullen die
maand een programma presenteren van Nederlandse films
uit de periode 1958-1993.
Na de problemen rond de reglementering van de Filmdagen
1992, hebben de reglementen dit jaar een wijziging onder
gaan.
Toelating tot de competitie is meer op de praktijk - de ver
strengeling van film en televisie - afgestemd. Wèl blijven de
Filmdagen bevorderen dat een speelfilm zijn première in de
bioscoop beleeft. Een en ander heeft tot gevolg dat een speel
film, het eerst vertoond op televisie, weliswaar aan de com
petitie mag deelnemen, maar niet in aanmerking komt voor
de prijs van 'beste film'.
Daarnaast wordt een nieuw Gouden Kalf ingesteld voor tele
visiedrama, niet primair bestemd voor vertoning in de
bioscoop.
23