STICHTING VIDEO VEILIG De illegale koop-videomarkt in Nederland door Emmy Janssens THE WEEKEND OF TERROR, PART 11 Tien jaar geleden nog meldden de kranten dat het gevecht tegen videopiraterij een hopeloze zaak was. Beginjaren '80 wierp werkelijk ieder een zich op het fenomeen video. Videotheken, die als paddestoelen uit de grond rezen, kopieerden de video cassettes naar hartelust. Baskrabbers, die snel geld wilden maken, kozen het illegaal kopiëren van videofilms als hun werkterrein. Op grond van nep li centies dachten zij daartoe het recht te hebben. De filmindustrie moest toezien hoe van première films al na enkele weken illegale videotapes circuleerden onder het videominnend publiek. Een weinig kritisch publiek, dat naar video keek, ook al was het illegaal. We zijn nu 10 jaar en honderden on derzoeken, processen-verbaal en rechtszaken verder. Onderzoeken in videotheken, op markten, op privé adressen enz. enz. Geïniteerd door de Stichting Video Veilig, die daarvoor een beroep kan doen op de Opsporingsdienst Buma/Stemra. Er is inmiddels wel wat veranderd in de toonzetting van de berichtgeving over videopiraterij. Een hopeloze zaak is het niet, wel een zorgelijke zaak die aandacht en inzet blijft vergen. Het probleem videopiraterij doet zich minder vaak voor bij de videotheken. Over het algemeen waagt een videode taillist zich niet meer aan het uithuren van illegale kopieën. Uitzonderingen daar gelaten. Toch blijven hercontro les in videotheken op het programma van Video Veilig staan. Zoiets werkt preventief, zeker nu de konsument niet meer zo vaak de videotheek in stapt en de verhuurmarkt onder druk is komen te staan. De inkomsten van de video theekhouder blijven dan achter. In zo'n situatie kan hij de fout in gaan om van goedlopende titels snel even een paar kopietjes bij te draaien. Begin van dit jaar is geconstateerd, dat perfekt nagemaakt videoprodukt werd aangeboden aan videotheekhouders. Originele NVPI-veiligheidszegels en uit stekend drukwerk van inlay en body sticker gaf het produkt een legaal ogend tintje. Het probleem is onder zocht en kan als een incident worden beschouwd. Het accent van het probleem heeft zich min of meer verlegd naar de straat- en weekmarkten. Daar worden illegale kopieën verkocht van het kin derrepertoire en van zojuist uitge brachte videofilms, die eigenlijk alleen in de videotheek te huur zijn. En weer is de konsument niet kritisch. Tenminste, niet op het ogenblik van aankoop. Thuisgekomen wordt duide lijk wat een slechte kwaliteit men in handen heeft gekregen. In 1993 vond meer dan de helft van de uitgevoerde onderzoeken plaats op markten en woonadressen. Op de markten worden kooplui ingezet, die fungeren als katvanger. Doorgaans is deze koopman niet de gene, die zelf de illegale cassettes bij- draait. Hij is slechts tussenpersoon, die vervangen wordt wanneer hij een maal gepakt is door politie en Opsporingsdienst Buma/Stemra. Slechts met intensief speurwerk (en een beetje geluk) kunnen de produktie- plaatsen ontmanteld worden. In de laatste maanden zijn alleen al in het Westen van het land vier van derge lijke produktieplaatsen ontdekt. Video recorders, tv's, illegale cassettes en drukwerk worden dan inbeslag geno men. Ook de legale versie waarmee het misdrijf wordt bedreven, wordt in be slag genomen. Vele kinderfilms en de goedlopende dagfilms behoren tot het repertoire, dat door de illegale kopieerder via markten, via taxichauffeurs, in kanti nes, op scholen aan de man wordt ge bracht. De piraat creëert daarmee een eigen circuit waaruit hij een goede in komstenbron haalt. De auteursrecht hebbenden, de hele video-industrie en legale handel worden zwaar bena deeld. Vlak na de première van Jurassic Park kwam de eerste melding over het aan bod van illegale cassettes van deze blockbuster bij Video Veilig binnen. Snel reageren op de melding leverde de inbeslagname op van een aantal ko pieën, afkomstig uit het Midden Oosten. Van zeer slechte kwaliteit met een niet-leesbare (anderstalige) onder titeling; voor zon film geldt dan toch weer, dat de konsument het niet zo nauw neemt. Als hij maar kan zeggen Jurassic Park al op video gezien te hebben. De videomarkten in Oost-Europa zijn gebieden, die nu ontgonnen worden. En niet altijd door de juiste personen. Piraten hebben daar een grote afzet. Dichterbij huis is het de Engelse markt die veel te lijden heeft van de versprei ding van perfekt nagemaakt videopro dukt. Zo af en toe duikt ook het illegale Engels produkt in Nederland op. Het behoort tot een van de taken van Video Veilig te waken voor aanvoer van illegale videocassettes uit die lan den. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan, en dus organiseert Stichting Film Events in samenwerking met MGM Cinemas in 1994 toch weer een Weekend of Terror. Hoewel het jubilieumfestival van vorig jaar -dat een volle week duurde- in artistiek opzicht zeer geslaagd was, bleken de kosten van een dergelijk even- ment zo hoog op te lopen dat beslo ten werd om voor de komende edi tie terug te grijpen naar de oude for mule. Daarom zullen in de nacht van vrijdag 25 en zaterdag 26 maart in totaal zestien nieuwe of voor Nederland onbekende horror-, fan- tasy- en SF-films de revu passeren in twee zalen van het Amsterdamse Tuschinski Theater. Over het pro gramma viel bij het ter perse gaan van deze FILM weinig meer te mel den dan dat de Amerikaanse produ cent/regisseur Brian Yuzna waar schijnlijk als eregast aanwezig zal zijn om drie van zijn films te presen teren, te weten SOCIETY, RETURN OF THE LIVING DEAD III en H.P. LOVECRAFT'S NECRONOMICON. 57

Historie Film- en Bioscoopbranche

Film | 1993 | | pagina 56