6b. Zo ja, op welke manier?
JH: Het Amerikaanse voorbeeld zou zeer werk
zaam kunnen zijn. Ik zou ervoor willen pleiten
de grens van 16 jaar in ieder geval terug te
brengen tot 14 jaar en de 12 jaar classificatie te
laten vervallen.
DdL: Het Amerikaanse systeem introduceert
een aantal categorieën waarbij nog duidelijker
en pregnanter op de verantwoordelijkheid van
ouders wordt gewezen. Dit systeem verdient de
voorkeur omdat juist hier ook de ouders worden
betrokken bij het beslissingsproces, en zij extra
informatie krijgen aangereikt.
NFK: De wettelijke classificatie-mogelijkhe-
den scheren alle kinderen onder de 12 jaar over
één kam, terwijl in die leef tij dskategorie grote
verschillen zijn.
Een kind van 5 jaar en een kind van 11 onder
één noemer brengen miskent de enorme ver
schillen in verstandelijke en emotionele ontwik
keling tussen beiden. Invoering van een tussen
leeftijd ligt dus in de lijn. "7 jaar en ouder" zou
een kategorie zijn die recht doet aan de werke
lijkheid en aansluit bij diverse buitenlandse
systemen.
7. In Amerika hanteert de filmkeuring een sys
teem met meerdere classificaties, namelijk:
- General Audiences (alle leeftijden),
- Parental Guidance Suggested (voorgesteld
wordt de kinderen te laten begeleiden door
een ouder);
- Parents strongly cautioned. (ouders worden
gewaarschuwd dat delen van de film niet
geschikt voor kinderen onder 13 jaar),
- Restricted (kinderen onder 17 jaar mogen
de film slechts bezoeken onder begeleiding
van een ouder),
- NC 17 (kinderen onder 17 worden niet toe
gelaten).
Is dit systeem ook toepasbaar voor Nederland?
Waarom wel of waarom niet?
JH: Ja, omdat het uitgebreide informatie ver
schaft over de inhoud c.q. schadelijkheid voor
kinderen. Buiten een keuring/toetsing om is het
sowieso belangrijk veel voorlichting te geven
omtrent uit te brengen films.
DdL: Ja, zoals eerder aangehaald, voorziet het
Amerikaanse systeem in een duidelijker advies
en wordt de verantwoordelijkheid van de
ouders duidelijker benadrukt. Hierbij dient
opgemerkt dat de Amerikaanse filmkeuring de
nadruk legt op het sexuele aspect in films en
een stuk toleranter is ten opzichte van geweld.
Die meer tolerante houding weerspiegelt uiter
aard ook de manier waarop Amerikanen tegen
geweld aankijken.
MvP: Nee, te veel classificaties kan ook ingewik
keld zijn en het Amerikaanse filmkeuringssys-
teem is hypocriet ten opzichte van hun maat
schappij die veel te gewelddadig is en
voortdurend op sex (vooral in reclame) gericht is.
NFK: Op dit moment is het Amerikaanse sys
teem, gelet op de Nederlandse wetgeving, in
ieder geval niet toepasbaar. Wel verdient de
'Parental Guidance Suggested'-classificatie
nadere bestudering nu deze het wellicht moge
lijk kan maken dat meer kinderen op een veilige
manier bepaalde films kunnen zien. De
Nederlandse Filmkeuring oriënteert zich op dit
punt, onder andere in overleg met de directeur
van het Engelse filmkeuringsinstituut.
8. De film "Kids" is door de Nederlandse
Filmkeuring voor kinderen van 16 jaar en
ouder geschikt geacht. In de film spelen kinde
ren onder de 16 jaar een hoofdrol.
Maakt dit voorbeeld niet duidelijk dat in het
Nederlandse keuringssysteem leeftijdsclassifica
ties ontbreken?
JH: Het feit dat kinderen onder de 16 jaar een
hoofdrol spelen hoeft niet automatisch te implice
ren dat de film daardoor geschikt zou zijn voor
kinderen onder de 16 jaar.
DdL: Ik kan me voorstellen dat juist KIDS een
film is waar ouders met hun kinderen naar toe
willen, om op basis van deze film een interessan
te discussie op te zetten. Binnen het Amerikaanse
systeem zou dit met een Restricted-aanduiding
mogelijk zijn. Een duidelijk voorbeeld dus van de
"armoede" van het Nederlandse systeem.
NFK: De keuring van "Kids" op 16 jaar en ouder
maakt alleen maar duidelijk dat de NFK de verto
ning van de film aan beneden 16-jarigen schade
lijk acht. Dat in "Kids" beneden 16-jarigen spe
len, maakt de schadelijkheid niet minder, maar
eerder groter vanwege het identificatie-gevaar.
Ter vergelijking: als een film porno-scènes met
kinderen bevat, zegt toch ook niemand: "Daar
kunnen kinderen gerust naar kijken, want het gaat
om kinderen"?
9. In hoeverre behoren kinderen zelf te beoor
delen of zij een film wel of niet kunnen zien?
JH: Men zal zich als volwassene bij het zien
van bepaalde films niet altijd in de gedachten-
wereld van kinderen kunnen plaatsen. Wellicht
is het een idee om kinderen in te schakelen bij
een verschil van mening in de toetsingscommis
sie.
DdL: Het lijkt me zeer aangewezen dat een
panel van "jongeren" in deze advies zou uit
brengen bij het keuren, hoe zij de film zien en
ervaren. Dit advies zou dan getoetst kunnen
worden aan het keuringssysteem waarbij de
verantwoordelijkheden binnen de industrie een
regelmatige feedback kunnen krijgen.
MvP: Kinderen tot een bepaalde leeftijd 12
jaar) zijn naar mijn mening niet in staat om daar
zelf een gefundeerde mening over te hebben.
NFK: Kinderen zelf laten uitmaken wat ze kun
nen zien, houdt een onaanvaardbaar risico van
schade in. Overigens, uit een in 1993 door
onderzoekers van de Leidse universiteit verricht
onderzoek blijkt dat een ruime meerderheid van
de ondervraagde jongeren het er mee eens is dat
de NFK leeftijdsgrenzen voor bioscoopfilms
aangeeft.
10. Is het oordeel van de Nederlandse
Filmkeuring bedoeld voor het publiek in het
algemeen of specifiek als waarschuwing voor
ouders?
JH: Zoals het nu gebeurt lijkt het er duidelijk op
dat het een waarschuwing is voor de ouders. Een
vorm van zelfregulering zou voor het publiek in
het algemeen zeer zinvol kunnen zijn.
DdL: Het oordeel van een filmkeuring heeft
slechts één doel: het uitbrengen van advies als
leidraad, niet als waarschuwing voor ouders!
MvP: Als richtlijn voor het publiek, maar ook als
waarschuwing voor de ouders.
NFK: Het oordeel van de NFK vormt algemene
informatie voor het "publiek"; voor ouders vormt
het een waarschuwing en een hulpmiddel.
11. Behoren ouders en niet een filmkeuring het
oordeel uit te spreken of een film al dan niet
geschikt is voor hun kind?
JH: Ja, dat vind ik wel. Een keuring zou slechts
een adviesleeftijd moeten aangeven. Ouders moe
ten vervolgens op hun beurt dan gewaarschuwd
cq. voorgelicht zijn en zelf de verantwoordelijk
heid nemen voor wat zij hun kind willen laten
zien.
DdL: Ouders hebben de absolute vrijheid, na het
inwinnen van informatie via alle kanalen, om een
duidelijke beslissing te nemen die afwijkt van de
beslissing van de keuringsinstanties.
MvP: Het lijkt mij niet praktisch voor de ouders
om te oordelen over een film die ze niet gezien
hebben. Het is dus wel gewenst om een classifi
catie als richtlijn aan te brengen.
NFK: De filmkeuring beoordeelt niet de
geschiktheid van een film, maar de mogelijke
schadelijkheid (uitzondering is de "kindvriende-
lijk"-aanduiding). Het overlaten van het oordeel
van de schadelijkheidsbeoordeling aan de ouders
gaat uit van een ideaalbeeld van ouders waaraan
bepaald niet altijd wordt voldaan: niet iedere
ouder heeft toegang tot eventuele andere informa
tie over schadelijkheid; niet iedere ouder houdt
zich bewust bezig met wat zijn/haar kind in de
bioscoop gaat zien.
12. Vindt u het verdedigbaar dat kinderen
bepaalde films in de bioscoop niet mogen zien,
terwijl ze via het NOS Journaal toegang hebben
tot werkelijkheid die soms weerzinwekkend hard
kan zijn?
JH: Nee, ook wat betreft TV zijn de ouders zelf
verantwoordelijk voor wat hun kinderen mogen
zien.
DdL: Hier wringt het schoentje: de informatie-
en communicatiestroom is nooit in zijn totaliteit
te controleren, dus worden de pijlen gericht op
meer traditionele media als de bioscoopfilms
vanuit een historisch perspectief. De Filmkeuring
heeft niet eens een greep gekregen op een relatief
oud medium als video, om nog maar niet te spre
ken over de nieuwe electronisch snelweg. Het is
niet verdedigbaar dat de Filmkeuring momenteel
halstarrig de ogen sluit voor de snelle ontwikke
lingen binnen het mediaveld en een film als
MORTAL KOMBAT als 16 katalogeert terwijl
datzelfde produkt als videospelletje bij honderd
duizenden gezinnen op het scherm te zien is.
NFK: Dat" de NOS in het journaal soms erg
harde beelden vertoont, is vanzelfsprekend geen
reden om de normen voor de vertoning van bio
scoopfilms aan kinderen te verlagen of af te
schaffen. De vermindering van geweldsbeelden
in het journaal en de aanpassing van die beelden
aan het tijdstip van uitzending liggen meer in de
lijn.
13. Het Commissariaat voor de Media heeft
recentelijk bekendgemaakt dat zij de regels van
de Filmkeuring strikter zal gaan naleven, het
geen impliceert dat commercials van films die
gekeurd zijn voor 12 resp. 16 jaar niet meer vóór
20.00 resp. 21.00 uur op televisie vertoond
mogen worden.
Wat is hierover uw mening?
JH: Zoals al gezegd blijft er een hiaat, want wat
te doen met niet officieel gekeurde films? Of wat
te denken van de commerciële zenders die zich
niet strikt (hoeven) te houden aan de Nederlandse
