0
0
w
Michiel Berkel
Waarom ben je uit
Zuid-Afrika vertrokken?
Ik heb er een filmhuis in
Kaapstad, dat in een stu
dentenwijk staat. De films
die ik aankocht kon ik
alleen in die bioscoop
kwijt. Er is in Zuid-Afrika
een enorme culturele
intellectuele achterstand
en om die te overbruggen
moet je waarschijnlijk een
generatie wachten. Mijn
ideaal was er een soort
associatie van filmhuizen
op te zetten, maar dat is
nog niet gelukt.
Toen ik in Cannes hoorde
dat Jacques van
Heijningen wegging als
directeur van het
Nederlands Film Festival,
leek het me wel heel leuk
om dat te gaan doen. Ik
heb in onze bioscoop al
een aantal filmfestivals
georganiseerd. Ik ben
iemand die altijd weer
nieuwe uitdagingen nodig
heeft. Ook leek 't mij wel
wat om na acht jaar weer
terug te komen naar
Nederland. Een beetje heimwee
misschien. Daarnaast kom je
intellectueel gezien in Zuid-Afrika
niet helemaal aan je trekken. Je
bereikt er zo'n klein stukje van de
bovenlaag van de bevolking.
Wat is jouw bijdrage aan het
festival van dit jaar?
Het Foreign Affairs programma is
dit jaar sterker dan ooit. Wat mij
erg is tegengevallen is dat er erg
hard getrokken moet worden aan
sponsors en financiers. Ik heb
daardoor nog relatief te weinig
aandacht kunnen besteden aan
inhoudelijke veranderingen van
het festival. Ik had een festival on
tour willen maken, een soort
satelliet festival. Daar is tijd, geld
en mankracht voor nodig. Een
speerpunt voor mij is de interna
tionalisering van het festival. Veel
meer mensen uit het buitenland
hiernaartoe halen om die mooie
Nederlandse films hier te zien en
te kopen.
Worden er mooie films in
Zuid-Afrika gemaakt?
Heel summier. Er is ontzettend
weinig geld. Een van mijn eerste
wilde plannen was om hier ook
een klein Zuid-Afrikaans festival-
letje te maken, toen ontdekte ik
dat er eigenlijk nauwelijks
Afrikaanse films zijn.
Van Kaapstad naar Utrecht kan blijkbaar
een kleine stap zijn. Sinds eind 1999 is
Michiel Berkel directeur van het
Nederlands Film Festival dat van 20 tot en
met 29 september voor de twintigste keer
in Utrecht wordt gehouden.
Wat vind je de beste Neder
landse film van het afgelopen
jaar?
In het competitie programma zit
ten mooie films en documentai
res. Titels laat ik mij niet ontlok
ken, ik zit af en toe bij de jurybe
raadslagingen.
Beste film aller tijden dan?
"Novecento". Da's echt iets voor
de eeuwigheid. En verder alle films
waarbij je tegelijkertijd moet hui
len en lachen, komt zelden voor.
Ik had dat bijvoorbeeld bij "The
Straight Story" en bij "La Vita e
Bella". Bij een Nederlandse film
had ik dat bij "De Poolse bruid".
Je zit om iets te lachen wat eigen
lijk vreselijk zielig is.
Lars von Trier op het
Nederlands Film Festival?
Dat is ook zoiets waar ik niet goed
tegen kan. Alsof we moeten zoe
ken naar een legitimatie om een
film die je heel mooi vindt te
draaien op het festival. Terwijl we
gewoon een programmaonderdeel
hebben dat Foreign Affairs heet
Robby Muller, die in Amsterdam
woont, heeft die film met 100
camera's gedraaid en Els
Vandervorst en de VPRO hebben
het gecoproduceerd, dus dat lijkt
mij best een belangrijk Nederlands
aandeel.
Loop je wel eens weg uit
een film?
O ja, honderden, duizen
den malen, toen ik filmin-
koper was. Waar ik ook
helemaal niet tegen kon en
waar ik gewoon een kaartje
voor gekocht had, was "The
Runaway Bride". Bij die
film had ik het gevoel dat
ik als kijker niet serieus
genomen werd, en daar
kan ik ook niet goed tegen.
Pauzes in de film?
Dat vind ik verschrikkelijk.
Als ik weet dat er een in zit,
ga ik niet naar die film, ik
ben bereid er 30 kilometer
voor om te rijden.
Popcorn?
Daar heb ik ook een hekel
aan, maar ik had het wel
in mijn bioscoop in
Kaapstad. Ik heb een
enquête gehouden onder
m'n vaste bezoekers wat ze
ervan vonden als dat afge
schaft zou worden en toen
kreeg ik reacties van men
sen: 'dan kom ik niet
meer'. Dat wil ik natuurlijk ook
niet. Ik had daarnaast ook geen
geld voor die mooie bakken, dus
had ik van die knisperzakjes.
Waardoor er dus echt vechtpartij
en zijn ontstaan in mijn bioscoop.
Film by the Sea?
Het is tijd voor een herenakkoord.
Ze vissen deels in dezelfde vijver
als waar wij in vissen en daar is
Nederland te klein voor. Ik vind
dat Nederlandse films in Utrecht
in première horen te gaan.
Wat vind je van HFN?
Dat lees ik met zeer veel aandacht.
Leuk om te lezen wie er nu weer
publiciteitsmedewerkster bij
Warner is geworden en zo. In
Zuid-Afrika volgde ik dat via de
Filmkrant website.
Twee ideale tafelgenoten voor
jou tijdens het galadiner?
Dat moeten dan twee vrouwen
zijn: Monique van de Ven links en
Catherine Deneuve (die is uitge
nodigd vanwege haar rol in
"Dancer in the Dark") rechts.
Wie verdient er een plaatsje in
de spotlight?
Ik denk dan natuurlijk gelijk aan
mijn grote vriendin Claudia
Lansberger, zij is van onschatbare
waarde voor de Nederlandse film.
3 4
•Ne;
iHili
I