Het succes van de plusvergunning
achter de schermen
Videma bedient een apart vertoningscircuit
Behalve bioscopen, filmtheaters en een derde
circuit dat zich richt op experimentele film
bestaat er nog een vertoningscircuit. In dit
kleine circuit wordt film vooral vertoond voor
educatieve doeleinden of ter illustratie bij een
presentatie, of simpelweg omdat de film ner
gens in de buurt te zien is. Film werd in dit
kleine circuit ingewisseld voor video en dvd.
De eerste overgang gebeurde in de jaren
tachtig, de tweede vanaf eind jaren negentig.
De videotheek werd de leverancier. Daarmee
waren vertoningsrechten echter niet gere
geld. Videma bracht daar verandering in.
En nu groeit de belangstelling.
37
Door Dick Smits
'Vroeger werd op scholen en in buurthuizen regelmatig
film vertoond op lómm. Men betrok de film direct bij een
gespecialiseerde smalfilmverhuurder zoals bijvoorbeeld
Gofilex. Daarmee werden alle rechten voor vertoning gere
geld,' aldus Robert Jan Blokland, woordvoerder van Videma.
De films mochten anders dan bij bioscopen niet openbaar
worden aangekondigd. De vertoning was ook niet voor
iedereen bedoeld. Een bericht in de schoolkrant was vol
doende om de aula vol te krijgen.
Met de komst van video en de videotheek nam de beschik
baarheid van films enorm toe. Video's werden voortaan in
de videotheek gehaald. De videotheekverhuur is echter
bedoeld voor vertoning thuis. Voor een georganiseerde
'voorstelling' in bijvoorbeeld een buurthuis is toestemming
nodig van de rechthebbenden. Dat is vastgelegd in de
Auteurswet. Met het inwisselen van de lómm voor de
video ontstond een gat in de handhaving van deze
Auteurswet. Blokland:'Door voor enkele euro's een video
te huren en georganiseerd te vertonen wordt de
Auteurswet en de daarbij horende afdracht omzeilt.' Om
aan deze praktijk een halt toe te roepen en een alternatief
te bieden is in 1988 Videma opgericht. Voor iedereen die
film wil vertonen, maar geen lid is van de Nederlandse
Vereniging van Bioscoopexploitanten (NVB) is Videma de
schakel tussen vertoner en rechthebbenden. Videma ver
koopt vergunningen om legaal videofilms georganiseerd te
kunnen vertonen. Er zijn twee soorten "videovergunnin
gen': de standaardvergunning en de plusvergunning.
Vergunningen in het digitale tijdperk
Met de standaardvergunning mag een film georganiseerd
worden vertoond. Reclame maken voor de voorstelling
mag echter niet. Men mag wel binnen een besloten vereni
ging de voorstelling aankondigen, maar dan mag alleen de
datum, het tijdstip en de plaats worden vermeld.
Verwijzingen naar titel, regisseur, acteurs of een omschrij
ving van het verhaal mogen niet, ook niet als de entree
gratis is.
Sinds de start van de digitale revolutie is de beeldkwaliteit
ten opzichte van video met sprongen vooruitgegaan en
daarmee ook de georganiseerde vertoning. Tegelijkertijd is
de maatschappij veranderd. Het verenigingsleven is niet
meer zo strak georganiseerd als vroeger. De behoefte om
met gelijkgestemden of liefhebbers samen te kijken is ech
ter wel gebleven. Reclame maken voor een voorstelling is
HOLLAND FILM NIEUWS
