De cirkel is rond
F
m
HFN
NL in aantocht
IN PRODUCTIE
IN PRODUCTIE NL IN AANTOCHT
Ik ben
ontzettend
blij dat ik
deze film
mocht
maken.
Het bun
delt alle
thema's
van Jan:
liefde,
dood,
schoon
heid,
wreedheid,
natuur.'
Een gesprek met Monique van de Ven over Zomerhitte
Met de verfilming van Jan Wolkers' Zomerhitte maakt Monique van de
Ven haar debuut als speelfilmregisseur. Vierendertig jaar nadat zij als
actrice debuteerde in Wolkers' Turks Fruit, maakte zij op haar geliefde
Texel, omringd door Nederlands filmtalent, een film die wat haar be
treft nu al een succes is.
Door Jeroen Huijsdens
Wanneer besloot je dat het tijd was
om een speelfilm te regisseren?
'Ik ben er niet zo mee bezig
geweest, maar het sluimerde wel.
Tijdens Turks Fruit riep ik al dat ik
wat achter de camera wilde doen.
Zo heb ik wat camera-assistentie
gedaan. Bij Max Havelaar deed ik
bijvoorbeeld script en continuïteit. Ik
leerde daar veel van. Dat merkte ik
ook tijdens de cursussen in Amerika.
Daarna heb ik in Nederland nog
een opleiding gedaan, maar er
kwamen dingen tussen.'
Waardoor kwam het toch boven
drijven?
'Een jaar of zes geleden zei Ate de
Jong (producent van Zomerhitte;
red.) dat ik een speelfilm moest
gaan regisseren. Ik was druk, maar
had wel wat ideeën opgeschreven.
Een daarvan was een film over
Ilse DeLange. Hoe een schoenen
verkoopster uit Almelo wereldster
wordt. Dat kregen we niet gefinan
cierd.'
Toen was daar opeens Zomerhitte?
'Ik kreeg het verzoek om Zomer
hitte tijdens het Boekenbal van
2005 uit te reiken aan Jan Wolkers.
Ik wilde het van tevoren lezen. Na
afloop zei ik: "Dit is het! Dit wil ik
verfilmen." Ik sprak er over met
Edwin (de Vries, scenarist; red.) en
Ate. Toen zijn we samen naar Jan
gestapt. Die zei: "Maar kan jij dat
dan?" Ik heb hem mijn korte film
Mama's proefkonijn opgestuurd.
En ziedaar het resultaat.'
Wat maakte Zomerhitte hét ver
haal?
'Ik wilde een goede love story ma
ken. Daarvan zijn er te weinig. Wat
mij aantrok is dat het een love story
is én een thriller. En het is Neder
lands. En het is Jan Wolkers. En ik
ben dol op de Wadden. Ik ben ont
zettend blij dat ik deze film mocht
maken. Het bundelt alle thema's
van Jan: liefde, dood, schoonheid,
wreedheid, natuur.'
Verschilt de film nog van het boek?
'Het boekje is 92 pagina's. Dat
was fijn, maar aan de andere
kant mocht het ook iets meer body
krijgen. Edwin heeft een prachtig
Monique van de
Ven. Foto Selma
van c/er Meijs.
Sophie Hilbrand
en Waldemar
Torenstra in
Zomerhitte. Foto
Victor Arno/ds.
scenario geschreven. Hij heeft-
het een ondergrond gegeven van
waaruit de hoofdpersoon vertrekt.
Met die emotionele bagage komt
die jongen op het eiland aan. We
leren hem daardoor beter kennen.'
Wat heeft Jan Wolkers nog gezien
voor zijn overlijden?
'Enkele gemonteerde scènes. Eind
augustus gingen we terug naar
Texel voor twee extra draaidagen.
Edwin heeft die scènes toen naar
Jan gebracht. Vlak voordat we het
eiland weer afgingen wilde ik hem
nog even bezoeken. We
zijn snel even langsge-
gaan. "Ik ga straks alles
bekijken", zei hij nog en
thousiast. Niet veel later
belde hij om te zeggen
dat hij het erg mooi vond.
Hij was complimenteus
over cameraman Lex
Brand omdat die het zo
prachtig heeft gefilmd.
Dat is ook zo. Het is
de beste promotiefilm
voor Texel. Het ziet er
beeldschoon uit. Later belde hij om
te vragen of de uilenscène al was
gemonteerd. "Ja, die hebben we nu
ook", zei ik nog. Die heeft hij nooit
meer gezien.'
Had hij begrip voor de aanpas
singen?
'Ja, maar soms ook niet. Hij zei bij
voorbeeld: "Zeg, dat masturberen
dat kan echt niet zittend hoor! Dat
moet staand. De Venus van Boticelli
zit toch niet?!" Hahaha. We hebben
het hele script minutieus met hem
doorgenomen. Hij kwam met goede
opmerkingen.'
Je lijkt een cirkel te hebben voltooid:
debuteren als actrice met een boek
van Jan Wolkers en nu debuteren
als regisseur met een boek van
hem.
'Het is heel raar, maar inderdaad
een mooie cirkel. Zo gaat het leven
soms. In 2002 zag ik een tekening
van Jan uit mijn geboortejaar. Edwin
wist toen direct dat hij het cadeau
voor mijn verjaardag had gevon
den. Jan deed er een zeefdruk
bij met een opschrift. Wat was de
titel? Zomerhitte. Dat was in 2002!
Drie jaar later werd ik gevraagd het
boekje te overhandigen. Zo gaan
dingen kennelijk.'
Hoe kwam je op Sophie Hilbrand
voor de hoofdrol?
'Ze stond jaren geleden op een co
ver. Ik keek naar die foto, las het ar
tikel en dacht eigenlijk onmiddellijk:
"Dat is Kathleen!" We hebben veel
actrices gecast, maar uiteindelijk is
het Sophie geworden. De rol ligt
dicht tegen haar aan. Je accepteert
ook alles van haar. Dat is precies
zoals het moet zijn. De test waarin
ze samen met Waldemar speelde,
gaf de doorslag. De chemie tussen
die twee moest ik hebben.'
Sophie en jij vertonen een sterke
gelijkenis. Zeker als je de bekende
foto ziet van Paul Huf uit 1976. Keek
je in een soort spiegel toen je haar
zag?
'Ik heb daar niet bewust naar ge
zocht. We lijken nu helemaal niet op
elkaar, maar Sophie is wel iemand
die ik herken. Het is een stoer wijf.
Iemand die zonder moeilijk doen
de zee in rent. Dat deed ik destijds
ook. In het begin zag ik de gelijkenis
niet, maar op de set vroeg een fi
gurant of ik een foto wilde signeren.
Hij was gemaakt door zijn oom, een
man met wie ik als tiener iets heb
gehad. Toen ik die foto zag, zag ik
Sophie. Toen realiseerde ik mij hoe
dicht ze bij mijzelf ligt.'
De Nederlandse film heeft weer de
serieuze aandacht van een breed
publiek. Beschouw je Zomerhitte als
een Nederlandse film?
'Dit is een echte Nederlandse film.
Met Nederlandse acteurs, met een
Nederlandse crew, met prachtige
Nederlandse locaties, gebaseerd
op een boek van Jan Wolkers.
Hoe meer Nederlands wil je het
hebben? Daar hoort ook bij dat ik
deze film heb moeten maken voor
2,3 miljoen euro, terwijl Amerikanen
een film maken met 100 miljoen
dollar. Dat is al een verschil. Je kunt
dan zeggen dat een film een film
is, maar dat is echt een heel groot
verschil.'
Tiramisu, distributeur A-Film
Distribution
Samson Gert (België),
distributeur Independent Films
Zomerhitte, distributeur
Independent Films
Dunya en Des/e, distributeur
Independent Films
23-04 Morrison krijgt een z
distributeur Warner Bro
02-10
oktober
Hoe overleef ik mezelf?,
distributeur Warner Bros.
Snuf de hond, distributeur
RCV
De brief voor de koning,
Benelux Film Distributors
Het huis Anubis, distributeur
Independent Films
Radeloos, distributeur RCV
Amsterdam, distributeur
Benelux Film Distributors
Bruidsvlucht, distributeur
A-Film Distribution
Oorlogswinter, distributeur
Benelux Film Distributors
Wit licht, distributeur
Independent Films
Suske Wiske (België),
distributeur RCV
29-01 lep, distributeur
Independent Films
Met meer dan 3,3 miljoen bezoekers is Turks Fruit de meest succesvolle Nederlandse film aller tijden.
In 2005 werden er 750.000 kopieën verspreid van het boekenweekgeschenk Zomerhitte.